Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa có công văn số 5414/BNNMT-CNTY gửi Thủ tướng Chính phủ, đề xuất điều chỉnh quy định tại điểm d khoản 2 Điều 9 Luật Thuế Giá trị gia tăng (VAT) nhằm thống nhất cách áp dụng đối với nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi, sản phẩm giống và sản phẩm chăn nuôi. Động thái này được đưa ra trong bối cảnh ngành chăn nuôi dù duy trì tốc độ tăng trưởng, đảm bảo nguồn cung trong nước và xuất khẩu, nhưng đang gặp nhiều vướng mắc về chính sách thuế.
Theo Luật Thuế VAT, thức ăn chăn nuôi, sản phẩm giống vật nuôi và sản phẩm chăn nuôi thuộc đối tượng không chịu thuế. Tuy nhiên, quy định hiện hành giữa các điều khoản của Luật còn chưa đồng nhất, dẫn tới cách hiểu và áp dụng khác nhau tại các địa phương. Một số cơ quan thuế đang áp thuế suất 5% cho nhiều loại nguyên liệu truyền thống như thóc, gạo, cám, ngô, khoai, sắn, hay với lợn con cai sữa, gia cầm một ngày tuổi. Trong khi đó, theo Luật Chăn nuôi, đây là các sản phẩm chưa qua chế biến hoặc chỉ sơ chế đơn giản, thuộc diện không chịu thuế VAT theo Điều 5.
Việc áp dụng thuế suất 5% khiến chi phí đầu vào của cả doanh nghiệp và hộ chăn nuôi đội lên đáng kể. Do thức ăn chăn nuôi không chịu VAT nên thuế đầu vào không được khấu trừ, buộc doanh nghiệp tính thẳng vào chi phí sản xuất, làm giá bán tăng, cuối cùng người tiêu dùng phải trả mức giá cao hơn. Tình trạng này đặc biệt gây áp lực trong bối cảnh thị trường cạnh tranh gay gắt, biên lợi nhuận chăn nuôi ngày càng thu hẹp.
Ngoài ra, sự thiếu thống nhất trong cách áp dụng luật cũng khiến nhiều doanh nghiệp lúng túng. Có đơn vị áp dụng theo khoản 3 Điều 5, có nơi theo khoản 5 Điều 9 nhưng phải treo thuế, thậm chí sản xuất cầm chừng do không rõ cách hạch toán. Các doanh nghiệp nhỏ, không nhập khẩu trực tiếp nguyên liệu mà mua qua trung gian sơ chế, lại càng khó khăn khi phát sinh thêm VAT.
Với sản phẩm giống và sản phẩm chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định, lợn con cai sữa hay gia cầm một ngày tuổi từ đàn giống bố mẹ nuôi thịt là “sản phẩm khác được khai thác từ vật nuôi” và đáng lẽ thuộc diện không chịu VAT. Việc áp thuế 5% ở một số địa phương là không phù hợp, vừa đẩy giá giống tăng, vừa làm chi phí sản xuất phình to, gây bất lợi cho các trại chăn nuôi.
Trước thực trạng này, Bộ kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì phối hợp các bộ, ngành liên quan tham mưu sửa đổi điểm d khoản 2 Điều 9 Luật Thuế VAT theo thủ tục rút gọn. Nội dung sửa đổi đề xuất làm rõ: sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến hoặc chỉ sơ chế thông thường được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi, sản phẩm giống vật nuôi, sản phẩm chăn nuôi đều thuộc diện không chịu thuế VAT, thống nhất với Điều 5 Luật Thuế VAT.
Bộ cũng đề nghị, trong thời gian chờ Quốc hội sửa luật, Chính phủ ban hành nghị quyết áp dụng ngay quy định này để kịp thời tháo gỡ khó khăn, giảm gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp và người chăn nuôi, đồng thời ổn định giá cả, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
