Từ ngày 1/8/2025, theo hướng dẫn mới nhất của Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh, các tổ chức là sàn thương mại điện tử trong nước và các nền tảng số có hoạt động kinh tế sẽ chính thức thực hiện việc khấu trừ và nộp thay thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh trên nền tảng của mình.
Đây là bước thực thi cụ thể Nghị định số 117/2025/NĐ-CP - văn bản pháp lý quy định rõ cơ chế quản lý thuế với hoạt động thương mại điện tử và kinh tế số, dựa trên cơ sở các quy định tại Luật Thuế Giá trị gia tăng, Luật Thuế Thu nhập cá nhân, Luật Quản lý thuế cùng các văn bản hướng dẫn có liên quan.
Theo đó, các tổ chức chịu trách nhiệm khấu trừ thuế bao gồm nhà quản lý sàn thương mại điện tử, đơn vị sở hữu nền tảng số có chức năng thanh toán, cũng như các tổ chức có hoạt động kinh tế số khác. Khái niệm “có chức năng thanh toán” được hiểu là nền tảng cho phép người mua thực hiện thanh toán trực tiếp trên sàn qua ví điện tử, thẻ ngân hàng hoặc các hình thức chuyển khoản hợp pháp khác. Những giao dịch này sẽ trở thành căn cứ để các tổ chức khấu trừ thuế ngay tại thời điểm phát sinh doanh thu từ việc bán hàng hóa hay cung cấp dịch vụ.
Đối tượng chịu khấu trừ bao gồm cả hộ kinh doanh và cá nhân, dù là cư trú hay không cư trú tại Việt Nam, miễn là họ đang thực hiện hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử. Việc xác định tình trạng cư trú được căn cứ vào hai điều kiện: một là cá nhân có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong một năm dương lịch hoặc 12 tháng liên tục; hai là có nơi ở cố định tại Việt Nam dưới hình thức đăng ký thường trú hoặc thuê nhà theo hợp đồng.
Hai loại thuế bắt buộc khấu trừ là thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Trong đó, thuế giá trị gia tăng áp dụng cho các giao dịch phát sinh doanh thu trong nước và được tính theo tỷ lệ phần trăm trên tổng doanh thu mỗi giao dịch. Còn thuế thu nhập cá nhân được áp dụng cho các giao dịch trong và ngoài nước, cũng tính theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu nhưng tùy theo tình trạng cư trú của cá nhân.
Doanh thu làm căn cứ khấu trừ là số tiền hộ, cá nhân nhận được từ hoạt động bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ thông qua nền tảng, được đơn vị vận hành sàn thương mại điện tử thu hộ. Lưu ý rằng, phần doanh thu dùng để tính thuế không bao gồm phí sàn, phí vận chuyển hay các khoản giảm giá khác của sàn, mà được xác định bằng giá bán niêm yết trừ đi phần giảm giá trực tiếp từ người bán.
Về mức thuế suất, với thuế giá trị gia tăng, hàng hóa chịu mức 1%, dịch vụ là 5%, vận tải và dịch vụ gắn với hàng hóa là 3%, còn nhóm chưa xác định được là 5%. Trong khi đó, thuế thu nhập cá nhân đối với người cư trú áp dụng lần lượt các mức 0,5%, 2%, 1,5% và 2% theo thứ tự tương ứng với nhóm hàng hóa, dịch vụ, vận tải và chưa xác định. Với cá nhân không cư trú, các mức thuế này cao hơn, lần lượt là 1%, 5%, 2% và 5%.
Thời điểm thực hiện khấu trừ cũng được quy định rõ trong Nghị định 117/2025/NĐ-CP. Cụ thể, các tổ chức khấu trừ phải tiến hành thu thuế ngay sau khi xác nhận đơn hàng thành công và có xác nhận thanh toán từ người mua trên nền tảng. Đây là điểm mới đáng chú ý nhằm đảm bảo nghĩa vụ thuế được thực hiện kịp thời và đầy đủ, tránh tình trạng trốn thuế hoặc chậm trễ trong nộp thuế từ phía các cá nhân, hộ kinh doanh.
