Ngày 6/6/2025, phiên họp chuyên đề “Phát triển du lịch xanh và bền vững” đã diễn ra tại TP. Huế, quy tụ hơn 200 đại biểu trong và ngoài nước, đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Việt Nam. Không chỉ là dịp để chia sẻ mô hình và kinh nghiệm thực tiễn, phiên họp còn là cơ hội để các địa phương trong khu vực Đông Á cùng nhìn lại con đường phát triển du lịch trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với thách thức kép: biến đổi khí hậu và khủng hoảng giá trị.
Phát biểu khai mạc phiên họp, ông Nguyễn Thanh Bình - Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP. Huế nhấn mạnh: “Phát triển du lịch xanh và bền vững không chỉ là một xu hướng, mà là lối đi tất yếu để ngành du lịch tiếp tục phát triển mà không đánh đổi môi trường, văn hóa hay lợi ích cộng đồng”.
Quan điểm này cũng phản ánh lựa chọn chiến lược mà nhiều địa phương, đặc biệt là các thành phố di sản như Huế đang theo đuổi. Trong bối cảnh mô hình tăng trưởng cũ, khai thác tài nguyên đơn thuần đã dần bộc lộ giới hạn, các địa phương đang chuyển hướng: từ tăng trưởng về số lượng sang chất lượng, từ khai thác sang gìn giữ, từ thu hút đơn thuần sang kiến tạo giá trị dài hạn.
Những chia sẻ tại phiên họp đã cho thấy một điểm chung: du lịch xanh không còn là khái niệm lý tưởng mà là chiến lược thực tiễn. Đại diện Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, bà Phan Linh Chi - Phó Cục trưởng cho biết: “Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030 đã xác định rõ định hướng ưu tiên phát triển du lịch xanh trên nền tảng bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo vệ di sản”. Bà cũng khẳng định, ngành du lịch đang từng bước chuyển hóa tư duy phát triển: từ số lượng sang chất lượng, từ tăng trưởng nhanh sang tăng trưởng xanh. Các chương trình cụ thể như “Du lịch xanh - Go Green”, chiến dịch giảm rác thải nhựa, hay bộ tiêu chí “Bông sen xanh” cho cơ sở lưu trú là những minh chứng cho cam kết ấy.
Tuy nhiên, để phát triển du lịch xanh thực sự hiệu quả, không thể chỉ trông chờ vào chính sách từ phía nhà nước. Như nhiều đại biểu tại hội nghị nhận định, đây phải là nỗ lực tổng thể với sự tham gia đồng bộ của cộng đồng - từ doanh nghiệp, trường học, tổ chức nghề nghiệp đến từng cư dân và chính du khách. Mỗi người vừa là người trải nghiệm, vừa là chủ thể gìn giữ môi trường, văn hóa và giá trị địa phương.
Với vai trò là một trong những đô thị giàu bản sắc nhất Việt Nam, TP. Huế đang thể hiện vai trò tiên phong trong xu hướng phát triển này. Là địa phương sở hữu Quần thể Di tích Cố đô được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới, Huế không chỉ có lợi thế mà còn mang trách nhiệm trong việc gìn giữ và phát huy giá trị di sản bằng cách tiếp cận bền vững. Những năm gần đây, Huế đã mạnh dạn triển khai nhiều mô hình điểm, từ chương trình “Huế - điểm đến không rác thải”, phát triển du lịch cộng đồng ở Thủy Biều, Hương Trà, đến các không gian sáng tạo văn hóa, thực dưỡng, nghệ thuật như An Nhiên Garden.
“Chúng tôi không chỉ muốn là nơi gìn giữ ký ức, mà còn là nơi kết nối quá khứ với tương lai bằng đổi mới sáng tạo. Du lịch xanh là cách để Huế làm mới giá trị văn hóa, phát triển mà không đánh mất bản sắc”, lãnh đạo TP. Huế chia sẻ.
Tinh thần đó cũng đang được cộng đồng doanh nghiệp đón nhận và chủ động thích ứng. Đại diện Công ty Du lịch Việt Nam Travel cho biết: “Chúng tôi không theo đuổi mô hình du lịch đại trà. Thay vào đó là những tour trải nghiệm sâu như đi bộ, đạp xe, thiền, làng nghề và ẩm thực chay để du khách không chỉ tham quan mà còn thấm được tinh thần đất cố đô, đồng thời góp phần vào bảo tồn di sản”.
Hội nghị cũng một lần nữa khẳng định vị thế của Huế như một đô thị văn hóa tiên phong trong việc thúc đẩy các sáng kiến khu vực. Phát biểu tại lễ bế mạc, Chủ tịch UBND TP. Huế Nguyễn Văn Phương nhấn mạnh: “Hội nghị không chỉ là dịp để lắng nghe và chia sẻ kinh nghiệm, mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của Huế trong việc đồng hành cùng cộng đồng Đông Á đối mặt với các thách thức toàn cầu, từ biến đổi khí hậu đến phát triển bền vững”.
Trong vai trò chủ nhà, Huế đã cho thấy mình không chỉ là thành phố lưu giữ ký ức, mà đang vươn mình trở thành hình mẫu của tương lai - nơi du lịch không chỉ là một ngành kinh tế đơn thuần, mà là biểu hiện của một lối sống gắn kết giữa con người, di sản và thiên nhiên.
