Từ Thẩm phán trở thành "người thắp lửa" thương hiệu bánh đậu xanh đạt Ocop 5 sao

​Bước ngoặt lớn của vị Thẩm phán 

​Bánh đậu xanh đã là biểu tượng văn hóa ẩm thực của Hải Dương suốt hơn một thế kỷ. Món quà quê thanh tao, ngọt lành ấy gắn liền với bao thế hệ người dân Xứ Đông. 

Tuy nhiên, khi nền kinh tế thị trường mở cửa, đặc sản này đối diện với nguy cơ bị bão hòa, chất lượng không đồng đều và thiếu vắng tầm nhìn dài hạn. 

Đó là bối cảnh mà ông Đào Quang Chuyện, người sáng lập Công ty Cổ phần Hoàng Giang, quyết định gác lại con đường án lệ - từ 1 vị Thẩm phán của Tòa án nhân dân tỉnh Hải Dương (cũ) chuyển mình trở thành doanh nhân "thắp lửa” cho sản phẩm đặc trưng của quê hương.

​Khác với nhiều người sinh ra trong gia đình làm nghề truyền thống, con đường đến với bánh đậu xanh của ông Đào Quang Chuyện lại là một ngã rẽ đầy bất ngờ và táo bạo.

Chia sẻ với PV Tạp chí Doanh nghiệp và Kinh tế xanh, ​ông Chuyện cho biết: 'Thời điểm những năm 1996 - 1997, khi bánh đậu xanh Hải Dương đã trở thành một đặc sản được ưa chuộng được rao bán cho thực khách trên tuyến đường 5, ông đang là một Thẩm phán tại Tòa án nhân dân tỉnh Hải Dương. Nhận thấy tiềm năng lớn của sản phẩm quê hương nhưng vẫn còn sản xuất nhỏ lẻ, thiếu quy mô và hướng đi đột phá, một ý tưởng táo bạo đã nhen nhóm trong ông, thôi thúc ông phải làm một điều gì đó để nâng tầm đặc sản này”.

Để rồi, năm 1997, ông đưa ra một quyết định làm thay đổi cả cuộc đời mình khi xin nghỉ việc tại Tòa án để chuyển sang sản xuất, kinh doanh bánh đậu xanh. Với số vốn ít ỏi tích góp được, ông Chuyện "tay không bắt giặc", cùng gia đình đầu tư máy móc và thành lập xưởng sản xuất.

Ông Chuyện tâm sự, ​giai đoạn khởi nghiệp không hề dễ dàng, thị trường khi đó đã có nhiều thương hiệu bánh đậu xanh lâu đời, uy tín. Ban đầu Công ty lấy tên là Lâm Hương, sau 5 năm thành lập, đơn vị phát triển theo định hướng mới, thương hiệu mới, định vị lại với tên mới là Rồng vàng Hoàng Gia.

Lý giải về tên gọi Rồng vàng Hoàng Gia, ông Chuyện cho hay: "Khi tìm hiểu văn hóa, ẩm thực, nguồn gốc lịch sử tại Việt Nam về thức bánh từng dâng vua và được vua ban sắc phong. Lúc đó, mặc dù thị trường khá đa dạng, nhưng để tạo ra dấu ấn, chất lượng, giữ gìn phát triển tinh hoa văn hóa thì thị trường chưa đạt tới. Là đơn vị gần như đi sau cùng, do đó tôi đã lấy tên Rồng vàng Hoàng Gia (sản vật đã từng dâng vua nhưng bị thất truyền - làm sống dậy danh hiệu sản phẩm đã được vua ban sắc phong). Nhằm gắn trách nhiệm xây dựng, khôi phục và phát triển dòng bánh thượng hạng này”. 

“Doanh nghiệp non trẻ, nên đối mặt với muôn vàn khó khăn như: thiếu kinh nghiệm, công nghệ lạc hậu, nhân lực chưa chuyên nghiệp và quan trọng nhất là làm sao để tạo ra sự khác biệt. Vì vậy, ​tôi muốn bánh đậu xanh từ cơ sở của tôi làm ra phải có hương vị riêng biệt, được mọi người nhớ đến. Đó sẽ là sản phẩm thật đặc trưng của quê hương Hải Dương tôi," ông Chuyện nói.

​Với tâm niệm ấy, ông lặn lội học hỏi từ các nghệ nhân trong làng nghề, đồng thời tự mày mò, nghiên cứu, thử nghiệm để tìm ra công thức độc đáo cho riêng mình. 

Nâng tầm sản phẩm truyền thống

Khởi nghiệp từ một cơ sở sản xuất nhỏ, nguồn vốn ít ỏi, nhưng với ông Chuyện, thách thức lớn nhất không phải là công thức bí truyền, mà là tâm lý e ngại thay đổi của thị trường và sự cần thiết phải chuẩn hóa chất lượng trong khi vẫn giữ được "hồn cốt" truyền thống. 

Ông Chuyện nhận ra rằng, nếu chỉ sản xuất theo lối thủ công, bánh đậu xanh sẽ mãi mãi nằm trong phạm vi quà quê, không thể vươn ra biển lớn.

Từ đó, dưới sự dẫn dắt của ông Chuyện, Rồng Vàng Hoàng Gia tập trung vào việc nâng cao chất lượng nguyên liệu một cách thủ công và khắt khe nhất. 

Theo lời ông Chuyện, ông đã tự mình đi khắp các vùng nguyên liệu để tìm kiếm loại đỗ xanh lòng vàng tốt nhất, kết hợp với kỹ thuật sên và làm nguội theo phương pháp truyền thống. Mục tiêu duy nhất là tạo ra chiếc bánh đạt chuẩn mực "tan chảy, không bám răng, ngọt thanh" – tiêu chuẩn vàng mà người sành bánh đậu xanh Hải Dương luôn tìm kiếm.

​Sau gần một thập kỷ khẳng định chất lượng thủ công trên thị trường nội địa, giai đoạn 2006-2015 đánh dấu một bước ngoặt lịch sử. Nhận thấy xu hướng tiêu dùng chuyển dịch sang các sản phẩm an toàn, tốt cho sức khỏe, Rồng Vàng Hoàng Gia đã mạnh dạn đầu tư vào dây chuyền sản xuất hiện đại và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng. 

Quyết định chiến lược nhất trong giai đoạn này là kiên quyết loại bỏ hoàn toàn mỡ động vật khỏi công thức, thay thế bằng dầu thực vật cao cấp. ​Việc này tạo ra một "cuộc cách mạng ngầm" trong ngành bánh đậu xanh. 

Ông Chuyện chia sẻ: "Bỏ mỡ động vật đồng nghĩa với việc chúng tôi phải nghiên cứu lại toàn bộ kỹ thuật sên và làm nguội để bánh vẫn giữ được độ xốp, tan chảy đặc trưng. Chi phí sản xuất ban đầu tăng cao và chúng tôi phải mất thời gian thuyết phục người tiêu dùng quen thuộc với hương vị cũ”.

​Tuy nhiên, chính sự kiên định này đã giúp thương hiệu thiết lập triết lý sản xuất "3 không" – kim chỉ nam cho chất lượng (không mỡ động vật, không chất bảo quản và không đường hóa học). Triết lý này không chỉ đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng mà còn giúp sản phẩm trở nên thanh thoát hơn, không gây cảm giác ngấy và mở rộng tệp khách hàng sang cả dòng sản phẩm thuần chay.

​Từ năm 2016 trở đi, Rồng Vàng Hoàng Gia bước vào giai đoạn quyết định, chuẩn hóa Quốc tế và chinh phục Ocop. 

Ông Chuyện hiểu rằng để vươn ra thế giới, sản phẩm không chỉ cần ngon mà còn phải minh bạch và đạt chuẩn mực. Doanh nghiệp đã đầu tư tổng lực vào việc hoàn thiện hệ thống quản lý an toàn thực phẩm đạt chứng nhận TCVN ISO 22000:2018/ISO 22000:2018. Điều này đảm bảo mỗi chiếc bánh làm ra đều giữ trọn hương vị truyền thống tinh tế, thanh đạm nhưng vẫn đáp ứng được yêu cầu cao về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Việc áp dụng ISO không chỉ là lắp đặt máy móc, mà còn là thay đổi toàn bộ tư duy quản lý từ khâu thu mua, bảo quản nguyên liệu, kiểm soát vệ sinh nhà xưởng đến đóng gói sản phẩm. Đội ngũ kỹ sư và công nhân được đào tạo lại để làm quen với quy trình hiện đại, khắt khe. Chỉ khi chất lượng được kiểm soát ổn định ở mức cao nhất, sản phẩm mới tự tin tham gia vào "sân chơi" Ocop. Quá trình này đòi hỏi sự kiên trì, minh bạch hồ sơ và vượt qua nhiều vòng đánh giá gắt gao của các hội đồng chuyên môn từ cấp tỉnh đến cấp Quốc gia.

Đến đỉnh cao thương hiệu quốc gia - Ocop 5 sao

Hơn hai thập kỷ gắn bó với nghề bánh đậu xanh, từ một Thẩm phán nghiêm nghị, ông Đào Quang Chuyện đã trở thành một doanh nhân tâm huyết, "người thắp lửa" đưa sản phẩm đặc sản Xứ Đông không chỉ phục vụ thị trường trong nước mà còn mở đường xuất khẩu ra quốc tế. 

Điều này được chứng minh, bởi ​năm 2024, chuỗi những quyết định táo bạo nhằm thoát ly khỏi tư duy làng nghề cũ của ông Chuyện khi quyết không chỉ dừng lại ở bánh đậu xanh truyền thống, công ty còn phát triển thêm các dòng sản phẩm mới như: Bánh đậu trà xanh, ánh đậu sầu riêng và các sản phẩm bột dinh dưỡng, đáp ứng thị hiếu đa dạng của người tiêu dùng, được thị trường đón nhận.

Vượt qua giông bão với chiến lược "3 không" và chuẩn hóa quốc tế, sản phẩm bánh đậu xanh Rồng Vàng Hoàng Gia được tôn vinh là một trong 8 đặc sản Việt Nam xác lập kỷ lục đặc sản quà tặng.

Đặc biệt, năm 2024, cả 3 sản phẩm của thương hiệu Rồng vàng Hoàng Gia đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cấp giấy chứng nhận đạt chuẩn Ocop 5 sao cấp quốc gia, một minh chứng hùng hồn cho niềm tự hào của người Hải Dương, nơi sản sinh ra món đặc sản trứ danh này.

Đây không chỉ là một chứng nhận, mà là sự thừa nhận toàn diện về chất lượng vượt trội, quy mô sản xuất, khả năng kinh doanh và giá trị cộng đồng mà thương hiệu này mang lại.

​Thành công của bánh đậu xanh Rồng vàng Hoàng Gia là một câu chuyện truyền cảm hứng về lòng kiên trì và tầm nhìn chiến lược của người làm nghề. Tuy nhiên, đối với ông Đào Quang Chuyện, đây mới chỉ là điểm khởi đầu.

Chia sẻ với PV, ông Chuyện cho hay, ​tầm nhìn của Rồng vàng Hoàng Gia không chỉ dừng lại ở việc là bánh đậu xanh 5 sao đầu tiên của Hải Dương, mà là trở thành một thương hiệu thực phẩm truyền thống quốc gia có sức ảnh hưởng toàn cầu. Qua đó, doanh nghiệp đang tiếp tục nghiên cứu để phát triển các dòng sản phẩm ít ngọt, bổ sung thêm các hương vị mới, mẫu mã mới để phục vụ đa dạng khẩu vị, đồng thời mở rộng quy mô sản xuất để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu ngày càng tăng.

"Ccop 5 sao là sự động viên, là áp lực để chúng tôi phải làm tốt hơn nữa, làm sao để chiếc bánh nhỏ bé này không chỉ là món quà quê mà còn là đại sứ ẩm thực của Việt Nam trên bàn trà của bạn bè quốc tế. Vì vậy, chúng tôi đã xác định không chỉ bán bánh đậu xanh, chúng tôi đang bán niềm tự hào về văn hóa ẩm thực Hải Dương. Luôn mong muốn đưa bánh đậu Hải Dương trở thành sản vật gắn liền giữa Văn hóa và Ẩm thực (uống trà - ăn bánh) nhằm giới thiệu nét văn hóa ẩm thực Việt Nam cho toàn khách quốc tế biết tới”, ông Chuyện khẳng định quyết tâm.