Hầu hết các dòng xe máy đang lưu hành tại Việt Nam đều có thể vận hành bằng xăng sinh học E10 mà không gặp sự cố kỹ thuật, qua đó mở đường cho lộ trình thay thế nhiên liệu khoáng từ năm 2026. Đây là kết quả tổng hợp từ Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) trong báo cáo gửi Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước ngày 22/8.
Theo hiệp hội này, dữ liệu từ năm hãng lớn gồm Honda, Yamaha, Piaggio, SYM và Suzuki cho thấy đa số xe máy đều tương thích với E10, trong đó bốn thương hiệu đầu tiên khẳng định toàn bộ sản phẩm của họ có thể sử dụng loại nhiên liệu mới. Riêng Suzuki vẫn còn một số mẫu cũ cần được xác thực thêm, như Viva 110, Smash, Shogun, Hayate hay GN125.
Sự đồng thuận từ các nhà sản xuất là bước đi quan trọng, khi Bộ Công Thương đã ban hành dự thảo thông tư quy định từ ngày 1/1/2026, xăng sinh học E10 sẽ thay thế hoàn toàn xăng khoáng RON 92, RON 95 và các loại khác trên thị trường. Xa hơn, mục tiêu đến năm 2031 là tiến tới sử dụng E15 - loại xăng có tỷ lệ ethanol cao hơn. Bộ Công Thương cho rằng đây là hướng đi tất yếu nhằm giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu nhập khẩu, vốn khiến Việt Nam chi hàng tỷ USD mỗi năm, đồng thời góp phần thực hiện cam kết giảm phát thải và bảo vệ môi trường.
Xăng sinh học là sự pha trộn giữa xăng khoáng và ethanol, loại cồn sinh học được sản xuất từ nguồn nông sản như sắn, mía, ngô. Với tỷ lệ 10% ethanol, E10 có khả năng giảm đáng kể khí thải độc hại và thân thiện hơn với môi trường so với xăng khoáng.
Ở góc độ kinh tế, việc mở rộng thị trường E10 cũng mang lại lợi ích kép: tạo thêm đầu ra ổn định cho nông dân, phục hồi các nhà máy ethanol từng rơi vào cảnh “đắp chiếu” do thiếu thị trường tiêu thụ, đồng thời mở ra thêm cơ hội việc làm tại nhiều địa phương trung du và miền núi.
Trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng cạnh tranh, việc gia tăng nhập khẩu ethanol, đặc biệt từ Mỹ - quốc gia xuất khẩu ethanol hàng đầu cũng được xem là giải pháp góp phần cân bằng cán cân thương mại.
Tuy nhiên, để E10 thật sự đi vào đời sống, chất lượng nhiên liệu phải được kiểm soát chặt chẽ. VAMM nhấn mạnh việc phối trộn ethanol cần phù hợp với lộ trình tiêu chuẩn khí thải của xe máy, nhằm đảm bảo động cơ vận hành ổn định và đạt hiệu suất tối ưu. Bởi lẽ, nếu ethanol lẫn tạp chất, nước hoặc pha sai tỷ lệ, người dùng có thể gặp các sự cố như khó nổ máy, hao xăng hoặc giảm tuổi thọ động cơ.
Trong khi nhiều quốc gia đã sử dụng rộng rãi E10 như một giải pháp giảm phát thải, tại Việt Nam, kết quả khảo sát từ các hãng xe cho thấy phần lớn người tiêu dùng hoàn toàn có thể yên tâm về sự tương thích của phương tiện. Điều còn lại là bảo đảm chất lượng nguồn cung, cũng như tăng cường truyền thông để tạo niềm tin nơi người sử dụng. Với sự chuẩn bị về chính sách, kỹ thuật và sự đồng thuận từ các doanh nghiệp sản xuất, Việt Nam đang tiến gần hơn đến bước ngoặt quan trọng trong hành trình thay thế xăng khoáng bằng nhiên liệu xanh.
