Thiên tai năm 2025 được đánh giá là khốc liệt và bất thường nhất trong nhiều năm qua, gây thiệt hại nặng nề về người, tài sản và làm giảm khoảng 0,2% GDP của Việt Nam. Trước tình hình đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã kêu gọi sự hỗ trợ khẩn cấp từ các đối tác quốc tế nhằm giúp người dân vượt qua khó khăn, khôi phục sinh kế sau mưa bão.
Chiều 9/10, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức cuộc họp khẩn chia sẻ thông tin về tình hình mưa bão, lũ lụt với hơn 20 tổ chức quốc tế và đại sứ quán trong khuôn khổ Đối tác giảm nhẹ rủi ro thiên tai (DRR). Tại đây, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã hứng chịu tới 20 loại hình thiên tai, trong đó có 11 cơn bão (6 cơn ảnh hưởng trực tiếp đất liền) và 4 áp thấp nhiệt đới, khiến 238 người thiệt mạng, gần 400 người bị thương.
Thiệt hại vật chất cũng rất lớn: hàng trăm nghìn ngôi nhà sập đổ hoặc ngập sâu, hàng trăm nghìn hecta hoa màu bị cuốn trôi, hàng nghìn điểm giao thông bị sạt lở, chia cắt. Nhiều trường học, trạm y tế, trụ sở làm việc tại các địa phương bị hư hỏng nặng. Theo thống kê sơ bộ, tổng thiệt hại kinh tế lên tới khoảng 35.000 tỷ đồng (tương đương 1,3 tỷ USD), bằng một nửa so với năm 2024. Nếu tính cả ngập lụt đô thị ở Hà Nội và Thái Nguyên, con số này có thể cao hơn nhiều.
Thứ trưởng Hiệp nhận định, thiên tai năm nay “rất bất thường”. Nhiều cơn bão như Bualoi di chuyển nhanh trên biển rồi dừng lại khi vào đất liền, khiến vùng ảnh hưởng mở rộng. Quy luật mưa bão cũng thay đổi rõ rệt: thay vì dịch dần từ Bắc vào Nam như mọi năm, bão đầu và giữa mùa lại tập trung tấn công miền Trung, trong khi cuối mùa các cơn Ragasa, Matmo lại di chuyển ngược ra phía Bắc.
Các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đang phải gánh chịu những đợt lũ lịch sử. Tại Thái Nguyên, mực nước sông Cầu ở Gia Bảy đã lên tới 29,9 m, vượt đỉnh lũ năm ngoái hơn 1 m. Riêng đợt bão Matmo vừa qua, mưa lũ đã khiến 10 người chết, 5 người mất tích, hàng trăm nghìn ngôi nhà bị ngập.
Thái Nguyên ghi nhận hơn 200.000 nhà chìm trong nước, Bắc Ninh hơn 11.000, còn lại rải rác ở Cao Bằng và Lạng Sơn. Khoảng 30.000 ha lúa và hoa màu bị ngập úng; hơn 2.000 gia súc, 350.000 gia cầm bị chết hoặc cuốn trôi; nhiều tuyến giao thông, đặc biệt là đường sắt Hà Nội - Đồng Đăng, phải tạm dừng hoạt động.
Theo ông Hiệp, dù Chính phủ và người dân đã nỗ lực hết sức để ứng phó, nhưng nhiều khu vực bị ảnh hưởng nghiêm trọng đã vượt quá khả năng tự khắc phục. “Chúng tôi rất cần sự chung tay của các đối tác quốc tế, đặc biệt là trong việc cung cấp nước sạch, thực phẩm, dụng cụ lọc nước và vật dụng thiết yếu. Bên cạnh đó, hỗ trợ khôi phục nhà cửa, sản xuất cũng là điều vô cùng cấp bách,” ông nhấn mạnh.
Hưởng ứng lời kêu gọi, bà Pauline Tamesis - Điều phối viên thường trú Liên Hợp Quốc tại Việt Nam cho biết, Liên Hợp Quốc đang huy động nguồn lực để hỗ trợ khẩn cấp cho các địa phương chịu thiệt hại nặng. “Nhiều gia đình đã mất nhà, mất sinh kế, thậm chí mất người thân. Hành động tập thể của chúng ta lúc này có thể giúp họ vượt qua khủng hoảng,” bà nói.
Trước đó, sau bão Yagi năm 2024, các đối tác trong mạng lưới giảm nhẹ rủi ro thiên tai đã ủng hộ Việt Nam khoảng 25 triệu USD và hàng nghìn tấn hàng cứu trợ. Năm nay, khi quy mô và mức độ thiên tai nghiêm trọng hơn, Việt Nam kỳ vọng cộng đồng quốc tế tiếp tục đồng hành, giúp khôi phục cuộc sống người dân vùng lũ và tăng cường khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu trong tương lai.
