Ảnh minh hoạ.
Sáng 17/6, với đa số đại biểu tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp. Một trong những nội dung đáng chú ý là việc quy định ngưỡng nợ phải trả của doanh nghiệp chưa đại chúng khi phát hành trái phiếu riêng lẻ.
Theo đó, các doanh nghiệp không phải công ty đại chúng muốn phát hành trái phiếu riêng lẻ sẽ phải đảm bảo tổng nợ phải trả (bao gồm cả phần trái phiếu dự kiến phát hành) không vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu, căn cứ theo báo cáo tài chính kiểm toán của năm liền kề trước. Tuy nhiên, quy định này không áp dụng đối với một số đối tượng như doanh nghiệp nhà nước, tổ chức tín dụng, công ty bảo hiểm, môi giới bảo hiểm, công ty chứng khoán, quản lý quỹ và đặc biệt là các doanh nghiệp phát hành trái phiếu để thực hiện dự án bất động sản.
Trong báo cáo giải trình, Chính phủ cho biết dù có ý kiến đề xuất giao Chính phủ quy định chi tiết thay vì ghi thẳng vào Luật, nhưng để đảm bảo tính ràng buộc và hiệu lực thực thi, quy định này vẫn được giữ nguyên trong luật sửa đổi.
Việc bổ sung ngưỡng giới hạn nợ nhằm nâng cao năng lực tài chính của các doanh nghiệp phát hành, góp phần giảm thiểu rủi ro mất khả năng thanh toán trái phiếu - điều đã từng gây bất ổn thị trường thời gian qua. Nhiều vụ việc vi phạm trong phát hành trái phiếu riêng lẻ từng khiến nhà đầu tư khiếu kiện, yêu cầu Nhà nước can thiệp, phản ánh mức độ hệ trọng của vấn đề này.
Giới hạn “5 lần vốn chủ sở hữu” được xây dựng dựa trên các đề xuất tổng hợp từ nhiều bộ, ngành trong quá trình xây dựng Nghị định sửa đổi Nghị định 155/2020/NĐ-CP, đồng thời phù hợp với các quy định hiện hành trong Luật Kinh doanh bất động sản và Nghị định 96/2024/NĐ-CP về giới hạn dư nợ và huy động vốn của doanh nghiệp BĐS.
Theo Chính phủ, quy định này về cơ bản không cản trở doanh nghiệp trong huy động vốn phục vụ sản xuất - kinh doanh, mà chỉ đặt ra giới hạn nhằm buộc doanh nghiệp có cơ cấu tài chính lành mạnh hơn. Bên cạnh phát hành riêng lẻ, doanh nghiệp vẫn có thể tiếp cận vốn qua thị trường chứng khoán hoặc hệ thống ngân hàng.
Thống kê từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội cho thấy, trong năm 2024, chỉ có 13 doanh nghiệp phi ngân hàng phát hành trái phiếu với tỷ lệ nợ vượt quá ngưỡng 5 lần vốn chủ sở hữu. Điều này cho thấy quy định mới sẽ không ảnh hưởng quá lớn tới toàn thị trường.
Để tránh làm gián đoạn các đợt phát hành đang triển khai, Chính phủ đề xuất áp dụng điều khoản chuyển tiếp, theo đó các doanh nghiệp đã gửi hồ sơ công bố thông tin chào bán trước ngày Luật có hiệu lực vẫn sẽ được thực hiện theo các quy định cũ.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã thể hiện sự đồng thuận với quy định này tại Thông báo số 2001/TB-VPQH, nhấn mạnh rằng việc bổ sung điều kiện hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu là cần thiết để củng cố tính bền vững tài chính cho doanh nghiệp phát hành và giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
