Hiện nay, chuyển đổi xanh không còn dừng lại ở việc thay đổi mô hình sản xuất, tiêu dùng hay ứng dụng công nghệ thân thiện với môi trường, mà quan trọng hơn, đó là sự chuyển dịch toàn diện trong tư duy phát triển, đặt yếu tố bền vững, bao trùm và nhân văn vào trung tâm của mọi chính sách kinh tế-xã hội. Tuy nhiên, thực hiện chuyển đổi xanh là một quá trình đầy thách thức, đòi hỏi sự đồng thuận xã hội cao độ, sự điều phối hiệu quả giữa các cấp, ngành và đặc biệt là sự tiên phong của các lực lượng định hướng dư luận, trong đó, báo chí đóng vai trò đặc biệt quan trọng.
Với chức năng là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân, báo chí đã và đang tiếp tục khẳng định vai trò là diễn đàn tin cậy và kịp thời, nơi tiếng nói của các nhà khoa học, doanh nghiệp, người dân và chính quyền được gặp gỡ, chia sẻ, phản biện và đề xuất các giải pháp. Không chỉ phản ánh thực trạng hay cổ vũ phong trào, báo chí còn có trách nhiệm kích hoạt tư duy đổi mới trong phát triển, khơi dậy tinh thần chủ động chuyển đổi của toàn xã hội.
Trải qua một thế kỷ hình thành và phát triển, báo chí cách mạng Việt Nam luôn giữ vững vai trò là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng-văn hóa, là công cụ sắc bén của Đảng trong việc tuyên truyền, định hướng và tổ chức hành động cách mạng. Trong kỷ nguyên chuyển đổi xanh, vai trò đó càng trở nên rõ nét và cấp thiết.
Báo chí không chỉ phản ánh hiện thực mà còn có sứ mệnh dẫn dắt nhận thức xã hội, thúc đẩy hình thành các giá trị sống thân thiện với môi trường, tôn trọng tự nhiên và coi trọng phát triển bền vững. Thông qua hệ thống thông tin đa phương tiện, đa nền tảng, báo chí đã và đang làm sáng tỏ những vấn đề nóng bỏng như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, khai thác tài nguyên quá mức... đồng thời tôn vinh các sáng kiến xanh, mô hình tăng trưởng kinh tế bền vững, ứng dụng năng lượng tái tạo, kinh tế tuần hoàn, nông nghiệp hữu cơ…
Bên cạnh việc truyền tải kiến thức, báo chí còn góp phần hình thành ý thức công dân sinh thái, khơi dậy tinh thần trách nhiệm của mỗi cá nhân, doanh nghiệp và cộng đồng trong việc chung tay gìn giữ môi trường sống. Bên cạnh đó, bằng vai trò giám sát xã hội, báo chí đã phản biện các chính sách, kiến nghị điều chỉnh các chiến lược phát triển chưa cân bằng giữa tăng trưởng và bảo vệ tài nguyên, môi trường.
Trong hành trình xanh hóa quốc gia, báo chí không thể đứng ngoài cuộc. Ngược lại, cần trở thành lực lượng dẫn dắt nhận thức xã hội, đồng hành cùng hệ thống chính trị và nhân dân trong việc định hình tư duy phát triển bền vững, kiến tạo nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, không phát thải. Mỗi nhà báo hôm nay cần tiếp tục phát huy bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và tinh thần đổi mới sáng tạo; mỗi cơ quan báo chí cần tăng cường tính chuyên sâu, hiện đại hóa công nghệ, đa dạng hóa hình thức thể hiện để lan tỏa những giá trị tích cực, thúc đẩy phát triển xanh – sạch – bền vững.
Bước sang năm 2025-năm đánh dấu tròn một thế kỷ hình thành và phát triển của nền Báo chí cách mạng Việt Nam, đất nước ta đang bước vào một giai đoạn phát triển mới, nơi chuyển đổi xanh trở thành trụ cột chiến lược, phản ánh khát vọng vươn lên mạnh mẽ và vươn tầm thế giới. Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam là dịp tri ân và cũng là lời hiệu triệu cho một chặng đường mới, chặng đường của những ngòi bút xanh, đồng hành cùng tương lai xanh của đất nước.
Chuyển đổi xanh không chỉ đáp ứng trước các thách thức của biến đổi khí hậu toàn cầu, mà còn là sự lựa chọn phát triển có trách nhiệm, đặt con người và thiên nhiên vào trung tâm của mọi quyết sách. Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã cam kết mạnh mẽ tại COP26, đang khẳng định vai trò là một quốc gia hành động, quyết tâm giảm phát thải ròng về “0” vào năm 2050.
Người làm báo trong thời đại chuyển đổi xanh không chỉ cần bản lĩnh chính trị vững vàng mà còn phải có hiểu biết sâu về phát triển bền vững, kinh tế môi trường, công nghệ xanh và xu thế toàn cầu.
Hơn lúc nào hết, báo chí cần nâng cao chất lượng chuyên môn, đổi mới tư duy làm báo, khai thác mạnh mẽ dữ liệu mở, công nghệ số và nền tảng truyền thông mới để lan tỏa thông điệp xanh tới đa dạng độc giả. Đồng thời, mỗi nhà báo cần tiếp cận từ góc nhìn hệ thống – không chỉ nói về tác động môi trường, mà phải kết nối tới các yếu tố xã hội, kinh tế, pháp lý và văn hóa.
Chuyển đổi xanh đòi hỏi báo chí vừa phải làm rõ thực tiễn đang diễn ra, vừa dự báo được xu thế và cổ vũ những thay đổi tích cực, góp phần vào quá trình hoạch định chính sách công có tầm nhìn dài hạn. Kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam là thời điểm để chúng ta tự hào nhìn lại những chặng đường vẻ vang, đồng thời xác lập rõ ràng hơn sứ mệnh mới trong kỷ nguyên mới.
