Nghệ An là một trong những tỉnh có tiềm năng lớn để phát triển vùng nguyên liệu gỗ lớn nhờ diện tích đất lâm nghiệp rộng, cơ cấu cây trồng đa dạng và sự tham gia tích cực của các hợp tác xã, tổ hợp tác, cộng đồng dân cư và doanh nghiệp chế biến gỗ.
Tính đến thời điểm hiện tại, diện tích rừng được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững toàn tỉnh Nghệ An trên 33.000 ha, đạt gần 70% kế hoạch (đến năm 2025 diện tích rừng được cấp chứng chỉ 50.000 ha). Diện tích rừng có chứng chỉ này chủ yếu là rừng trồng nguyên liệu của các hộ dân liên kết với các công ty, hợp tác xã, doanh nghiệp chế biến để cấp chứng chỉ quản lý rừng bên vững.
Toàn tỉnh Nghệ An hiện có gần 50 doanh nghiệp chế biến gỗ, trên 10 doanh nghiệp sản xuất. Ngoài ra, còn có hàng nghìn cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể các mặt hàng đồ gỗ và các sản phẩm từ gỗ, lâm sản ngoài gỗ, nhất là công nghiệp chế biến gỗ dăm phát triển mạnh mẽ với sản lượng bình quân đạt từ 700.000 đến 1.000.000 tấn/năm. Đặc biệt Nghệ An là địa phương đầu tiên trong cả nước được Thủ tướng Chính phủ thành lập Khu lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao,
Tuy nhiên, việc phát triển vùng nguyên liệu gỗ lớn vẫn còn gặp nhiều rào cản như điều kiện khí hậu khắc nghiệt, sản xuất manh mún, thiếu liên kết, chi phí chứng nhận cao, năng lực tổ chức còn hạn chế, chưa có cơ chế hỗ trợ đủ mạnh cho hộ trồng rừng nhỏ lẻ tiếp cận hệ thống chứng chỉ quốc tế.
Ông Nguyễn Danh Hùng- Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An nêu một số định hướng cho ngành lâm nghiệp.
Nhìn nhận rõ những hạn chế còn tồn tại về vấn đề rừng trồng gỗ lớn tại địa phương, ông Nguyễn Danh Hùng- Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An đã nêu một số định hướng cho ngành lâm nghiệp Nghệ An trong thời gian tới: Diện tích rừng trồng nguyên liệu sẽ tăng chậm vì đã hết quỹ đất, tỉnh tập trung công tác cải thiện giống trồng rừng, tiếp tục thay đổi cơ chế chính sách, ban hành đề án của UBND tỉnh, sửa đổi nghị quyết HĐND tỉnh, tham mưu ban hành nghị quyết của tỉnh ủy về công tác lâm nghiệp; Xây dựng Khu Lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao.... Về rừng trồng phải tập trung trồng rừng gỗ lớn, trồng rừng có chứng quản lý rừng bền vững để nâng cao giá trị rừng trồng, cung cấp nguyên liệu có chất lượng cho chế biến. Đặc biệt, ứng dụng chuyển giao khoa học kỹ thuật chuyển hóa gỗ nhỏ thành gỗ lớn…
Nhìn nhận được tầm quan trọng của ngành lâm nghiệp trong chiến lược phát triển bền vững, nâng cao giá trị gia tăng và thích ứng với biến đổi khí hậu, đặc biệt là tăng giá trị rừng, giữ vững môi sinh môi trường. Các địa phương đã đẩy mạnh thực hiện kế hoạch phát triển rừng trồng gỗ lớn thông qua việc ban hành chính sách hỗ trợ giống chất lượng cao, chuyển giao quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc, tỉa thưa, cũng như khuyến khích mô hình trồng rừng trồng phát triển.
Ông Hùng nhấn mạnh, trong xu thế về nhu cầu phát triển rừng trồng gỗ lớn của tỉnh, mô hình liên kết của các doanh nghiệp chế biến với chủ rừng để tạo vùng nguyên liệu rừng trồng có chứng chỉ rừng bền vững ngày càng cao thì việc phát triển lâm nghiệp theo định hướng bền vững hiệu quả và có giá trị gia tăng, phục vụ cho công nghiệp chế biến sâu như gỗ xẻ, gỗ ghép, ván nhân tạo, đồ nội thất xuất khẩu. Gắn kết từ trồng rừng, chế biến và tiêu thụ sản phẩm để nâng cao giá trị lâm sản hàng hóa, góp phần thực hiện thành công “Mục tiêu tái cơ cấu ngành Lâm nghiệp”của Bộ Nông nghiệp và Môi trường và hướng đến chuyển đổi mô hình lâm nghiệp hiện đại, hiệu quả và có trách nhiệm đang được tỉnh chú trọng.
Để phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn gắn với chứng chỉ quản lý rừng bền vững thì vai trò của hệ thống khuyến nông ngày càng được khẳng định, đặc biệt là trong công tác tập huấn, xây dựng mô hình trình diễn, hướng dẫn kỹ thuật trồng rừng gỗ lớn, quản lý rừng bền vững và kết nối thị trường. Tại nhiều địa phương, cán bộ khuyến nông cơ sở, khuyến nông cộng đồng đã trở thành lực lượng chủ lực trong vận động, hướng dẫn người dân chuyển đổi sang mô hình sản xuất rừng dài hạn, giúp nâng cao hiệu quả kinh tế, bảo vệ đất đai và môi trường sinh thái.
Ông Hoàng Văn Hồng – Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia nhấn mạnh: “Việc phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn gắn với chứng chỉ quản lý rừng bền vững không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao hơn cho người trồng rừng, mà còn góp phần quan trọng trong việc bảo vệ môi trường sinh thái, nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành gỗ Việt Nam trên thị trường quốc tế. Đây là xu hướng tất yếu, đòi hỏi sự chung tay của các cấp quản lý, doanh nghiệp, hợp tác xã và bà con nông dân". /.
