Tỷ lệ tái tục hợp đồng: "Gót chân Achilles" của thị trường
Theo báo cáo từ GlobalData, đến cuối năm 2024, số lượng hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đang có hiệu lực tại Việt Nam tiếp tục giảm 3,7%, nối tiếp mức sụt giảm 7,5% trong năm 2023. Tỷ lệ thâm nhập bảo hiểm nhân thọ chỉ đạt 1,3% – thấp hơn nhiều so với các thị trường trong khu vực như Thái Lan (3,5%) hay Singapore (6,2%). Đặc biệt, tỷ lệ tái tục hợp đồng hiện đang ở mức dưới 80%, thấp hơn so với mức trung bình toàn cầu là 84%.
Ông Chung Bá Phương – Chủ tịch TC Advisors – cho rằng, sự suy giảm này phần lớn đến từ khủng hoảng truyền thông liên quan đến chất lượng tư vấn bảo hiểm, đặc biệt trong kênh bancassurance. Những sai lệch trong tư vấn, cộng với các vụ việc khiếu kiện tiêu cực, đã làm xói mòn lòng tin của khách hàng. Dù nhiều doanh nghiệp đã nỗ lực cải tiến quy trình bán hàng, dịch vụ hậu mãi vẫn là điểm yếu lớn. Năm 2024, khiếu nại liên quan đến quyền lợi bảo hiểm đã tăng 15% – theo Cục Quản lý và Giám sát Bảo hiểm (Bộ Tài chính).
Bên cạnh đó, trong bối cảnh lạm phát và chi phí sinh hoạt tăng cao, nhiều khách hàng – đặc biệt là nhóm trung lưu mới – đang gặp khó khăn trong việc duy trì phí đóng bảo hiểm. Đồng thời, Luật Kinh doanh Bảo hiểm sửa đổi (hiệu lực từ tháng 11/2023), với quy định cấm bán bảo hiểm kèm khoản vay trong vòng 60 ngày trước và sau giải ngân, cũng ảnh hưởng trực tiếp đến dòng sản phẩm chủ lực từng đóng góp lớn cho doanh thu.
Doanh nghiệp bảo hiểm chuyển hướng chiến lược: Tập trung giữ chân khách hàng
Trước thực trạng đó, các công ty bảo hiểm nhân thọ đang chuyển mình mạnh mẽ, với trọng tâm là chuyên nghiệp hóa kênh đại lý, ứng dụng công nghệ, phát triển sản phẩm cá nhân hóa và mở rộng hợp tác với fintech, ngân hàng thương mại.
Manulife Việt Nam đã ra mắt chương trình "Elite Academy", đặt mục tiêu nâng cao chất lượng tư vấn 20%. Tất cả đại lý bắt buộc vượt qua kỳ thi chứng chỉ tài chính quốc tế trước khi hành nghề. Prudential Việt Nam ứng dụng công nghệ qua nền tảng Pulse, giúp khách hàng quản lý hợp đồng trực tuyến, nhận tư vấn cá nhân hóa. Giải pháp này giúp tăng tỷ lệ tái tục hợp đồng thêm 10%. Dai-ichi Life Việt Nam triển khai chatbot AI nhằm rút ngắn thời gian xử lý khiếu nại đến 30%.
Đối với kênh bancassurance, sự thay đổi chính sách từ Nghị định 46/2023/NĐ-CP (hiệu lực từ 1/7/2025) khiến các doanh nghiệp phải ngừng bán sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư cũ. Tuy nhiên, nhiều công ty như Prudential, Shinhan Life, Dai-ichi Life, AIA... đã kịp thời phát triển các sản phẩm bảo hiểm liên kết chung mới, phù hợp quy định mới.
Trong khi một số ngân hàng lớn như Techcombank, ABBank cắt đứt hợp tác bancassurance với các hãng bảo hiểm, mối liên kết giữa doanh nghiệp bảo hiểm và các công ty công nghệ – fintech vẫn tiếp tục mở rộng: AIA hợp tác cùng BlackRock và BNY Mellon để triển khai nền tảng Aladdin, tăng khả năng quản lý đầu tư và phân tích dữ liệu; PTI kết hợp cùng BaovietPay phát triển ứng dụng myPTI, đơn giản hóa toàn bộ hành trình khách hàng từ tư vấn đến thanh toán; Prudential hợp tác cùng MoMo triển khai sản phẩm bảo hiểm vi mô, nhắm đến nhóm khách hàng trẻ ở nông thôn, đồng thời tận dụng AI để giảm thiểu khiếu nại.
Theo McKinsey, từ cuối năm 2025 sang 2026, 70-80% giao dịch bảo hiểm tại Việt Nam sẽ được thực hiện qua các nền tảng số. Việc đẩy mạnh số hóa không chỉ giúp tối ưu chi phí, mà còn tăng khả năng giữ chân khách hàng lên đến 15% cho nhóm doanh nghiệp lớn.
Trong dài hạn, GlobalData dự báo giai đoạn 2025–2030, nhu cầu bảo hiểm sức khỏe và tiết kiệm dài hạn sẽ tăng mạnh, khi Việt Nam chính thức bước vào giai đoạn già hóa dân số (10% dân số trên 60 tuổi). Các sản phẩm như bảo hiểm bệnh hiểm nghèo và chăm sóc y tế dài hạn dự kiến sẽ trở thành trụ cột tăng trưởng, với tỷ lệ thâm nhập khoảng 3% tại các đô thị lớn. Riêng bảo hiểm bổ trợ có thể đạt quy mô 13,7% vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng kép 4,9%/năm.
Bức tranh ngành bảo hiểm nhân thọ năm 2025 phản ánh rõ một giai đoạn điều chỉnh mạnh mẽ – từ chiến lược kinh doanh đến cách thức tiếp cận khách hàng. Tăng trưởng ngắn hạn có thể chững lại, nhưng những thay đổi trong quản trị, công nghệ và minh bạch dịch vụ sẽ là chìa khóa để khôi phục lòng tin và mở ra giai đoạn tăng trưởng bền vững hơn trong thập kỷ tới.
