Nhà Khoa học: Đòn bẩy kiến tạo đổi mới và nâng cao giá trị sản phẩm
Các nhà khoa học, với kiến thức chuyên môn sâu rộng và khả năng nghiên cứu, đóng vai trò then chốt trong việc đưa công nghệ, kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất nông nghiệp tại Minh Tân. Họ là những người mang đến những giá trị mới.
Nghiên cứu và phát triển giống cây trồng, vật nuôi mới: Đối với cây lúa, các nhà khoa học giúp chọn tạo và chuyển giao các giống lúa có năng suất cao, chất lượng gạo thơm ngon, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt và thích nghi với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu địa phương. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu, giúp giảm thiểu rủi ro cho người nông dân.
Ứng dụng công nghệ cao trong canh tác: Nhà khoa học tư vấn và chuyển giao các quy trình canh tác hiện đại như nông nghiệp thông minh (smart farming) với hệ thống cảm biến theo dõi độ ẩm, nhiệt độ, dinh dưỡng đất để tối ưu hóa việc tưới tiêu, bón phân. Đồng thời họ hướng dẫn nông dân áp dụng các biện pháp kiểm soát dịch hại sinh học, sử dụng phân bón hữu cơ, góp phần tạo ra nông sản sạch, an toàn.
Nâng cao giá trị sản phẩm đặc sản: Với các sản phẩm như rươi, cua, cáy, rạm, nhà khoa học nghiên cứu về chu kỳ sinh trưởng, môi trường sống tối ưu để đảm bảo nguồn lợi bền vững. Đặc biệt, họ phát triển các quy trình chế biến sâu, tạo ra các sản phẩm giá trị gia tăng như chả rươi đông lạnh, mắm cáy ỏ đóng chai đạt chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, có thể bảo quản lâu hơn và vươn xa ra thị trường lớn.
Chuyển giao quy trình nuôi trồng bền vững: Đảm bảo rươi, cua, cáy, rạm kể cả tôm, cá phát triển trong môi trường tự nhiên, sạch, không bị ảnh hưởng bởi hóa chất. Điều này không chỉ bảo vệ hệ sinh thái mà còn đảm bảo chất lượng và hương vị đặc trưng của sản phẩm. Sự có mặt của nhà khoa học giúp Minh Tân không chỉ sản xuất theo kinh nghiệm mà còn dựa trên nền tảng khoa học vững chắc, tạo ra sản phẩm chất lượng vượt trội và có tính cạnh tranh cao.
Doanh nghiệp: Kết nối vốn, công nghệ chế biến và thị trường tiêu thụ
Doanh nghiệp là mắt xích không thể thiếu trong chuỗi liên kết, đóng vai trò là "cầu nối" đưa nông sản Minh Tân ra thị trường rộng lớn hơn. Nhà doanh nghiệp tập trung vào các lĩnh vực: Bao tiêu sản phẩm và xây dựng chuỗi giá trị: Doanh nghiệp ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm với Hợp tác xã và nông dân, đảm bảo đầu ra ổn định cho nông sản. Điều này giúp nông dân yên tâm sản xuất, không còn lo lắng về tình trạng "được mùa mất giá". Doanh nghiệp cũng xây dựng chuỗi cung ứng từ trang trại đến bàn ăn, kiểm soát chất lượng từ khâu sản xuất đến phân phối.
Đầu tư vốn và công nghệ: Các doanh nghiệp cung cấp nguồn vốn để Hợp tác xã và nông dân đầu tư vào cơ sở vật chất, máy móc, công nghệ sản xuất hiện đại thông minh, hệ thống sấy khô, đóng gói sản phẩm. Họ cũng đưa vào các công nghệ chế biến sâu, giúp nâng cao giá trị sản phẩm thô. Thực ra, danh mục đầu tư và kỳ vọng rất lớn song còn phải tính đến sự tiếp nhận của người nông dân, nếu trang bị mà sử dụng không hiệu quả sẽ vô cùng lãng phí cho nên đầu tư từng bước, từng phần để người sản xuất bắt kịp với sự thay đổi của công nghệ.
Marketing và phát triển thương hiệu: Doanh nghiệp có vai trò quan trọng trong việc quảng bá, xây dựng thương hiệu cho nông sản Minh Tân. Họ đầu tư vào thiết kế bao bì, nhãn mác, tham gia các hội chợ thương mại, sử dụng các kênh phân phối hiện đại để đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng trong và ngoài nước.
Tạo ra thị trường mới: Với kinh nghiệm và mối quan hệ thị trường, doanh nghiệp có thể mở rộng thị trường tiêu thụ cho các sản phẩm đặc sản của Minh Tân, từ đó thúc đẩy sản xuất và tăng thu nhập cho người dân. Sự tham gia của doanh nghiệp giúp nông dân Minh Tân tiếp cận với thị trường lớn hơn, đảm bảo lợi nhuận ổn định và thúc đẩy họ mạnh dạn đầu tư, ứng dụng công nghệ.
Người Nông dân: Sức lao động, kinh nghiệm và thực thi
Người nông dân là lực lượng cốt lõi, là người trực tiếp thực hiện các quy trình sản xuất, biến những ý tưởng khoa học và kế hoạch kinh doanh thành hiện thực. Tại Minh Tân, vai trò của người nông dân được nâng tầm bởi: Thực thi các quy trình kỹ thuật mới: Nông dân không chỉ đơn thuần là người lao động mà còn là người tiếp nhận và thực hiện các quy trình canh tác, nuôi trồng theo hướng dẫn của nhà khoa học và yêu cầu của doanh nghiệp. Họ áp dụng các kỹ thuật mới, ghi chép nhật ký đồng ruộng để đảm bảo chất lượng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Kinh nghiệm thực tiễn và thích ứng: Nông dân là những người am hiểu nhất về đất đai, thời tiết, và tập quán canh tác địa phương. Họ có kinh nghiệm quý báu trong việc đối phó với các điều kiện tự nhiên, và là người trực tiếp thích ứng, điều chỉnh quy trình cho phù hợp với từng hoàn cảnh cụ thể dưới sự tư vấn của nhà khoa học.
Linh hoạt và chủ động: Trong mô hình liên kết, nông dân không còn thụ động mà trở nên chủ động hơn trong sản xuất. Họ tham gia vào các khóa đào tạo, học hỏi kiến thức mới, và đưa ra những phản hồi quý báu từ thực tiễn để nhà khoa học và doanh nghiệp điều chỉnh kế hoạch. Trách nhiệm và cam kết: Nông dân cam kết tuân thủ các quy định về chất lượng, an toàn thực phẩm, và các điều khoản trong hợp đồng bao tiêu. Điều này tạo nên sự tin cậy trong chuỗi giá trị.
Hợp tác xã: điểm kết nối phối hợp "Bốn nhà"
Hợp tác xã Nông nghiệp Minh Tân đóng vai trò trung tâm trong việc gắn kết "bốn nhà". Hợp tác xã không chỉ là nơi tập hợp các hộ nông dân mà còn là cầu nối chính thức để làm việc với các nhà khoa học và doanh nghiệp. Hợp tác xã Minh Tân tổ chức các buổi tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật từ nhà khoa học đến nông dân. Hợp tác xã cũng điều phối việc sản xuất, đảm bảo đồng bộ về giống, quy trình và chất lượng. Hợp tác xã thay mặt nông dân đàm phán, ký kết hợp đồng với các doanh nghiệp, đảm bảo quyền lợi và giá cả ổn định cho thành viên. Hợp tác xã chịu trách nhiệm giám sát quy trình sản xuất, đảm bảo các sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng.
Họ cũng xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc, giúp người tiêu dùng yên tâm về sản phẩm. Hợp tác xã Minh Tân cùng với doanh nghiệp xây dựng thương hiệu chung cho các sản phẩm nông sản của mình, nâng cao uy tín và giá trị trên thị trường. Sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà khoa học, doanh nghiệp và người nông dân đã mang lại những hiệu quả rõ rệt cho Minh Tân
Các sản phẩm lúa, rươi, cua, cáy của Minh Tân không chỉ đạt sản lượng cao mà còn đảm bảo chất lượng vượt trội, an toàn vệ sinh thực phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường khó tính. Nhờ có doanh nghiệp bao tiêu, nông dân Minh Tân không còn phải lo lắng về đầu ra và giá cả, thu nhập của họ được cải thiện đáng kể. Việc áp dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp sạch, khai thác bền vững tài nguyên và bảo vệ môi trường đã giúp Minh Tân phát triển nông nghiệp một cách bền vững, lâu dài. Nông sản Minh Tân dần tạo dựng được uy tín và thương hiệu trên thị trường, mở rộng kênh phân phối và tăng khả năng cạnh tranh. Thu nhập tăng, cùng với sự đầu tư vào hạ tầng từ chương trình nông thôn mới, đã giúp đời sống vật chất và tinh thần của người dân Minh Tân ngày càng được nâng cao.
Chính quyền trong mô hình "4 nhà" phát triển nông nghiệp
Trong mô hình "4 nhà" (Nhà nước - Nhà nông - Nhà khoa học - Doanh nghiệp), chính quyền đóng vai trò quan trọng, là cầu nối và người điều phối để tối ưu hóa sự hợp tác. Chính quyền xây dựng chính sách hỗ trợ, tạo môi trường pháp lý thuận lợi, và ban hành các quy định rõ ràng về đất đai, tín dụng, và thuế. Họ đầu tư vào hạ tầng nông nghiệp như thủy lợi, giao thông, và hệ thống thông tin. Đồng thời họ là trọng tài “cầm cân, nảy mực” giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện.
Đồng thời, chính quyền thúc đẩy liên kết giữa nông dân với doanh nghiệp vừa là trọng tài thông qua các hợp đồng bao tiêu, khuyến khích ứng dụng khoa học công nghệ từ các viện nghiên cứu, trường đại học vào thực tiễn sản xuất. Sự can thiệp đúng lúc và hiệu quả của chính quyền giúp giảm thiểu rủi ro cho nông dân, thu hút đầu tư, và nâng cao chuỗi giá trị nông sản, hướng đến một nền nông nghiệp bền vững và hiệu quả.
Mô hình liên kết "bốn nhà" tại Hợp tác xã Nông nghiệp Minh Tân, Bình Thanh, Hưng Yên là một minh chứng sống động cho thấy sự hợp tác chặt chẽ, hiệu quả giữa khoa học, doanh nghiệp và người nông dân chính là con đường tất yếu để phát triển một nền nông nghiệp hiện đại, bền vững. Đây không chỉ là câu chuyện thành công của một địa phương mà còn là bài học quý báu có thể nhân rộng, góp phần đưa nông nghiệp Việt Nam vươn xa, nâng tầm giá trị nông sản và cải thiện cuộc sống cho hàng triệu người nông dân trên cả nước./.
