Thời gian vừa qua, trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã xuất hiện nhiều mô hình kinh tế trang trại kết hợp du lịch sinh thái như: vườn hồng Nam Anh, vựa dâu tây Hưng Lam…và mới đây, mô hình trồng nho ứng dụng công nghệ cao của gia đình chị Nguyễn Thị Hồng tại xã Đông Lộc cũng đã chứng minh việc đầu tư phát triển nông nghiệp sạch kết hợp du lịch sinh thái và tham quan trải nghiệm là hướng đi mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần vào sự phát triển bền vững ngành nông nghiệp nông thôn.
Bước vào vườn nho rộng hơn 8.000 m² chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước quy mô cũng như trang thiết bị hiện đại mà chủ trang trại đã lắp đặt. Với số vồn ban đầu ít ỏi, gia đình chị đã mạnh dạn vay vốn từ nguồn ưu đãi của Chính phủ để mạnh dạn đầu tư bài bản: lắp đặt hệ thống giàn leo theo tiêu chuẩn kỹ thuật, mái che nhà màng, hệ thống tưới nhỏ giọt tự động và lưới chắn côn trùng. Đây là những điều kiện tiên quyết giúp vườn nho phát triển ổn định, hạn chế sâu bệnh và nâng cao chất lượng quả.
Để lựa chọn được giống nho phù hợp với mô hình là điều không dễ dàng vì nó phải đáp ứng được hai điều kiện, thứ nhất là sinh trưởng phát triển tốt, cho năng suất và hiệu quả kinh tế cao, thứ hai là phải có tính thẩm mỹ cả về thân và quả để phục vụ mục đích tham quan, trải nghiệm. Sau quá trình tham quan học hỏi các mô hình ở những địa phương khác và tham khảo tài liệu trên mạng internet, gia đình chị Hồng đã quyết định lựa chọn trồng hai giống nho cao cấp: nho sữa (Shine Muscat) và nho Hạ Đen (Black Summer) - những giống nho nổi tiếng được trồng phổ biến tại Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc. Trong đó, nho sữa được ví như “nho quý tộc”, với đặc điểm nổi bật: màu xanh ngọc bắt mắt, chùm to đều, không hạt, vị ngọt thanh và hương thơm nhẹ như sữa. Loại nho này khi nhập khẩu vào Việt Nam có giá bán từ 800.000 đến 1.000.000 đồng/kg. Nhận thấy tiềm năng kinh tế vượt trội của loại trái cây này, chị Hồng đã liên hệ nhập khẩu 260 gốc giống nho sữa chất lượng cao từ Hàn Quốc, với giá 1,1 triệu đồng/gốc. Bên cạnh đó, gần 300 gốc nho Hạ Đen cũng được đưa vào trồng với giá giống khoảng 120.000 đồng/gốc.
Ngay từ những ngày đầu triển khai mô hình, gia đình chị Hồng không ngừng học hỏi, nghiên cứu đặc điểm sinh trưởng từng loại giống, đồng thời ứng dụng đồng bộ các tiến bộ kỹ thuật: sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt tự động kết hợp cung cấp dinh dưỡng tận gốc, cắt tỉa tạo tán hợp lý, bón phân hữu cơ vi sinh, quản lý sâu bệnh bằng chế phẩm sinh học... Nhờ chăm sóc bài bản, đúng quy trình, vườn nho sinh trưởng tốt, ít sâu bệnh, cho chất lượng quả thơm ngon, mẫu mã đẹp không thua kém gì nho nhập khẩu. Đối với giống nho Hạ Đen sau hai năm đầu tư và canh tác, mỗi năm cho thu hoạch 2 vụ, mỗi vụ đạt khoảng 3 tấn quả, với giá bán từ 100.000 – 150.000 đồng/kg. Còn giống nho sữa, sau một năm trồng đã cho năng suất đạt tới 3,5 tấn, giá bán tại vườn lên tới 300.000 đồng/kg. Sau khi trừ các chi phí đầu tư và chăm sóc, mỗi năm gia đình chị Hồng thu lãi gần 1 tỷ đồng – đây là một con số ấn tượng đối với sản xuất nông nghiệp hộ gia đình.
Chị Hồng chia sẻ: “Trồng nho không khó nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên trì. Cây nho cần ánh sáng tốt, độ ẩm vừa phải, thoát nước nhanh, đặc biệt rất dễ bị nấm bệnh nếu để đọng nước hoặc thiếu thoáng khí. Do đó, ngay từ đầu gia đình tôi đã đầu tư nhà màng, lưới chắn và hệ thống tưới nhỏ giọt để kiểm soát tốt trong quá trình trồng. Đặc biệt, vai trò của việc “lắng nghe cây trồng”, theo dõi biểu hiện của lá, sự phát triển của quả để điều chỉnh chế độ dinh dưỡng kịp thời. Điều quan trọng là không ngại thử nghiệm, không ngừng học hỏi và luôn kiên trì. Khi đã hiểu được cây, biết cách chăm sóc đúng, thì cây sẽ cho trái ngọt…”.
Bên cạnh giá trị kinh tế cao, mô hình trồng nho công nghệ cao của gia đình chị Hồng còn tạo dấu ấn đặc biệt trong việc thu hút khách đến tham quan, trải nghiệm. Nhờ cảnh quan đẹp mắt, những chùm nho sai trĩu quả dưới mái che nhà màng hiện đại, vườn nho trở thành điểm tham quan, chụp ảnh lý tưởng, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh, đặc biệt vào mùa thu hoạch. Nhiều trường học, hội nhóm, gia đình đã chọn nơi đây làm điểm đến trải nghiệm nông nghiệp cho học sinh, trẻ nhỏ.
Khi đến tham quan vườn nho, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng quy trình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ kỹ thuật hiện đại mà còn được tận tay hái nho, thưởng thức nho tươi ngay tại vườn và tìm hiểu cách chăm sóc cây theo tiêu chuẩn hữu cơ.
Anh Nguyễn Văn Lộc - phường Trường Vinh (Nghệ An) cho biết: “Hôm nay là ngày nghỉ cuối tuần, gia đình chúng tôi có ý định thực hiện chuyến đi dã ngoại để các cháu được nghỉ ngơi, vui chơi sau một tuần học tập. Sau khi tham khảo một số địa điểm thì chúng tôi đã chọn vườn nho Đông Lộc qua sự giới thiệu của một người bạn. Quả thật đây là trải nghiệm sản xuất nông nghiệp rất quý báu với các con tôi để các cháu biết được phần nào về lao động, sản xuất và thêm yêu quê hương, đất nước. Chúng tôi cũng rất thoải mái khi được hoà mình vào thiên nhiên, thưởng thức những quả nho vừa ngon ngọt lại đảm bảo tươi sạch. Đây quả thật là một trải nghiệm đáng nhớ.”
Ông Nguyễn Đức Thọ - Chủ tịch UBND xã Đông Lộc cho rằng: “mô hình trồng nho kết hợp hoạt động tham quan, trải nghiệm của gia đình chị Hồng đã đem lại hiệu quả kinh tế cao, tạo thêm việc làm và thu nhập cho lao động địa phương. Chính quyền địa phương luôn khuyến khích và hỗ trợ người dân phát triển kinh tế, nhất là các mô hình nông nghiệp sạch, kinh tế xanh để góp phần làm phong phú hoạt động kinh tế nông thôn và cũng là một kênh để quảng bá hình ảnh quê hương đến với mọi miền tổ quốc”./.
