Tại Hội nghị ASEAN 5G lần thứ 6, diễn ra ngày 27/10 trong khuôn khổ Tuần lễ Số Quốc tế Việt Nam 2025, các đại biểu khu vực cùng nhìn nhận Việt Nam đang nổi lên như một trong những quốc gia tiên phong trong việc kết hợp giữa 5G và trí tuệ nhân tạo (AI).
Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy nhấn mạnh chủ đề “5G và AI: Cùng nhau thúc đẩy chuyển đổi số bền vững, toàn diện và công bằng” phản ánh đúng tinh thần của kỷ nguyên công nghệ hiện nay - nơi đổi mới sáng tạo, hợp tác và phát triển có trách nhiệm trở thành động lực then chốt.
Theo Thứ trưởng, 5G không chỉ là nền tảng hạ tầng quan trọng của nền kinh tế số, mà còn là “chất xúc tác” giúp AI phát triển mạnh mẽ nhờ khả năng kết nối siêu nhanh, độ trễ thấp và năng lực xử lý dữ liệu theo thời gian thực. Ở chiều ngược lại, AI cũng góp phần nâng cao hiệu suất mạng 5G, tối ưu hóa vận hành, quản lý lưu lượng, tiết kiệm năng lượng và dự báo nhu cầu sử dụng. Mối tương hỗ này, ông nói, sẽ mở ra một hệ sinh thái công nghệ thông minh và bền vững, trong đó công nghệ thực sự phục vụ con người.
Nhấn mạnh cam kết của Việt Nam, Thứ trưởng Bùi Thế Duy khẳng định Việt Nam đang từng bước trở thành trung tâm thúc đẩy phát triển 5G - AI trong khu vực, nhờ vào chính sách chủ động đầu tư, hợp tác quốc tế và sự tham gia mạnh mẽ của các doanh nghiệp công nghệ lớn như Qualcomm, Ericsson, Nokia, Huawei, Viettel, VNPT và MobiFone. Bộ Khoa học và Công nghệ, theo ông, sẽ tiếp tục đồng hành cùng các quốc gia ASEAN trong xây dựng một cộng đồng số năng động, đổi mới và bền vững.
Một trong những điểm nhấn đáng chú ý tại hội nghị đến từ chia sẻ của ông Lê Văn Tuấn, Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện, người cho rằng thành công của Việt Nam trong phát triển hạ tầng 5G thể hiện rõ ở bước nhảy vọt về tốc độ Internet di động. Việt Nam hiện đã cung cấp đủ phổ tần - 100 MHz băng trung và 700 MHz băng thấp, trong khi vẫn duy trì chi phí phổ tần chỉ chiếm khoảng 6% doanh thu nhà mạng, mức được xem là hợp lý và cạnh tranh. Cùng với việc triển khai Nghị quyết 193 của Quốc hội, hỗ trợ 15% chi phí thiết bị cho doanh nghiệp viễn thông, Việt Nam đang hướng tới mục tiêu phủ sóng 5G đến 90% dân số vào năm 2025.
Cục trưởng cũng khuyến nghị các nước ASEAN duy trì chi phí phổ tần trong ngưỡng 5 - 7% doanh thu, đồng thời sớm chuẩn bị cho giai đoạn IMT-2030/6G, đặc biệt với dải tần 6425-7125 MHz được dự báo sẽ đóng vai trò quan trọng trong kỷ nguyên kết nối thông minh tiếp theo.
Ở tầm khu vực, Tổng Thư ký APT Masanori Kondo nêu ra bốn thách thức lớn của triển khai 5G hiện nay: chênh lệch tốc độ phát triển giữa các quốc gia, khó khăn trong thương mại hóa, khoảng cách số giữa đô thị và nông thôn, cùng chi phí phổ tần cao. Ông kêu gọi các nước tăng cường hợp tác chính sách, hài hòa phổ tần và thống nhất tiêu chuẩn quốc tế để mở đường cho 6G/IMT-2030, hướng tới một không gian số mở, kết nối và bền vững.
Theo đại diện Qualcomm, bà Nies Puwati, lưu lượng dữ liệu di động toàn cầu sẽ tăng gấp 4 lần vào năm 2030, trong đó riêng AI chiếm tới 33% lưu lượng mạng WAN toàn cầu. Báo cáo của ITU-R cũng dự báo 6G sẽ mở ra những trải nghiệm hoàn toàn mới, khi công nghệ vượt qua giới hạn vật lý, kết nối thế giới thực - số - ảo một cách liền mạch.
Kết thúc hội nghị, các bên nhất trí tiếp tục thúc đẩy hợp tác khu vực, đồng bộ hóa tiêu chuẩn và mở rộng đầu tư 5G - AI, nhằm hình thành một hệ sinh thái số ASEAN gắn kết, đổi mới và nhân văn. Trong đó, Việt Nam được xem là điểm sáng dẫn dắt, góp phần định hình tương lai số toàn diện, nơi công nghệ không chỉ kết nối dữ liệu, mà còn kết nối con người và tri thức.
