Mới đây, việc đề xuất bỏ sổ hồng bằng giấy, thay thế bằng sổ điện tử cũng vừa được Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường (thuộc Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật TP. Hồ Chí Mịn) nêu trong văn bản gửi Thủ tướng.Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Theo Viện này, việc "số hóa" sổ hồng nhằm làm dữ liệu nền cho các công tác quản lý Nhà nước khác, bao gồm việc quản lý quy hoạch, xây dựng và thu thuế bất động sản khi chuyển nhượng, thậm chí tránh làm giả.
Đồng thời, xu thế mới của đất nước là chuyển mình để hòa nhập với thế giới số, trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn trong phát triển khoa học, công nghệ, trí thức. Đề xuất cũng phù hợp quy định trong luật Đất đai 2024 về hệ thống thông tin quốc gia về đất đai và cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai.
Về vấn đề này, luật sư Đoàn Minh Cường (Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, theo pháp luật về dân sự, sổ hồng không phải tài sản mà chỉ là ghi nhận quyền sở hữu. Việc tích hợp thông tin quyền sở hữu nhà đất thì phù hợp, giống như bằng lái xe, thông tin cư trú...
Ông Cường bày tỏ nhất trí cao về đề xuất "số hóa" sổ hồng trên tinh thần tinh gọn, đồng bộ hóa dữ liệu thông tin, đem lại sự công khai, minh bạch. Cơ quan chức năng từ đó dễ dàng quản lý hành chính, quản lý tài sản, quản lý thu thuế theo lộ trình đánh thuế bất động sản thứ 2 trở lên.
Nhược điểm của việc sổ hồng giấy
Việc sử dụng sổ hồng giấy để lưu trữ có nhiều hạn chế, bao gồm khả năng hư hỏng, mất mát, và việc làm giả giấy tờ. Ngoài ra, việc quản lý và xác minh thông tin trên sổ hồng giấy cũng khó khăn, đặc biệt là khi cần phải đối chiếu bằng mắt thường.
Thiếu không gian lưu trữ sổ hồng giấy bởi có thể chiếm rất nhiều không gian và lượng giấy lưu trữ ngày càng tăng. Hơn nữa, sổ hồng giấy nên được giữ gần trong tầm tay để chúng có thể được truy cập càng nhanh càng tốt. Vấn đề bảo mật.
Bất kỳ tổ chức nào, bất kể quy mô, đều phải bảo vệ sổ hồng giấy và các tài sản có giá trị khác của mình. Giấy là một trong những rủi ro bảo mật thông tin đáng kể nhất đối với các doanh nghiệp vì tài liệu in dễ bị mất, xử lý sai hoặc bị hỏng, trong khi dữ liệu kỹ thuật số có thể được mã hóa và lưu trữ an toàn trên đĩa cứng hoặc thiết bị điện tử.
Việc lưu trữ sổ hồng giấy dễ bị hư hỏng, thất lạc và bị đánh cắp. Hỏa hoạn hoặc thiên tai có thể dẫn đến mất sổ hồng giấy. Việc chỉnh sửa khó khăn. Một trong những nhược điểm đáng kể nhất của hệ thống quản lý sổ hồng giấy là các chi phí liên quan. Ngoài giấy, sẽ cần thêm máy in, máy photocopy, văn phòng phẩm và các vật tư văn phòng khác.
Những chi phí này có thể nhanh chóng tăng lên và trở thành một chi phí đáng kể trong nhiều tổ chức. Gây thiệt hại môi trường, sử dụng nhiều giấy hơn có hại cho môi trường và sẽ không giúp ích nhiều cho chứng chỉ xanh của doanh nghiệp.
Cần thời gian, cần dữ liệu đầy đủ
Ông Võ Hồng Thắng,Phó Tổng giám đốc DKRA Group, cho rằng, việc sử dụng và cấp sổ hồng giấy hao tốn chi phí, thủ tục lùng nhùng qua nhiều khâu, nhiều bước. Thời điểm này là thích hợp để "số hóa" sổ hồng, đúng chủ trương phát triển công nghệ số.
Khi "số hóa" sổ hồng, cơ quan quản lý sẽ thuận tiện hơn trong việc quản lý thông tin người sở hữu, quản lý giá chuyển nhượng..., dự báo xu hướng biến động giá và dòng tiền đầu tư. Từ đó, Nhà nước có chính sách điều tiết phù hợp với thị trường, bao gồm các đề xuất như đánh thuế bất động sản thứ 2.
Với người dân, "số hóa" sổ hồng cũng giúp thuận tiện hơn trong việc giao dịch, thế chấp. Đặc biệt, mua bán, thế chấp cũng đơn giản hơn, không phải qua các khâu công chứng nhà đất cồng kềnh.
Tuy nhiên, ông Thắng hiểu rằng muốn cơ sở dữ liệu được đồng bộ thì cần thời gian xây dựng hạ tầng dữ liệu; cần thời gian để chuyển đổi, tích hợp. Cơ sở hạ tầng dữ liệu muốn đồng bộ thì phải có ngân sách, năng lực xây dựng, có đơn vị công nghệ đủ kinh nghiệm và uy tín.
Đồng thời, chuyên gia lưu ý quá trình thực hiện cần có phương án dự phòng, tính toán hình thức chuyển đổi và tích hợp, tránh tắc nghẽn hệ thống.
Một số ý kiến khác cũng cho rằng để "số hóa" sổ hồng cần thời gian và dữ liệu đồng bộ, chính xác. Bởi thông tin dữ liệu về sổ hồng chưa đồng bộ ở nhiều địa phương, có trường hợp tranh chấp, khiếu nại, chồng lấn. Vì thế, để tích hợp số hóa, dữ liệu sổ hồng cần có sự liên thông giữa các bộ ngành, địa phương; đảm bảo an toàn, bảo mật, dễ tra cứu.
