Sâm tiến vua có nguồn gốc từ vùng núi Bố Chính, thuộc tỉnh Quảng Bình (cũ). Sau này, nó được tìm thấy và nhân giống tại nhiều nơi, trong đó Bắc Giang nơi được xem là một trong những vùng đất lý tưởng để sâm phát triển. Đặc biệt, khu vực núi Dành, một ngọn núi nằm ở ranh giới giữa Việt Yên và Hiệp Hòa, đã trở thành thủ phủ của loài sâm này.
Sâm tiến vua thuộc họ cam thảo, có thân thảo nhỏ, sống lâu năm. Rễ sâm to, có màu vàng nhạt, có nhiều củ nhỏ mọc thành chùm. Lá sâm có hình bầu dục, mọc so le, có màu xanh đậm. Hoa sâm nhỏ, có màu trắng, mọc thành chùm ở đầu cành. Quả sâm nhỏ, có hình cầu, màu đen khi chín.
Sâm tiến vua được xem là một loại thảo dược quý, có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Dưới đây là một số công dụng của sâm: Sâm tiến vua chứa nhiều saponin, một loại hợp chất có tác dụng tăng cường sức đề kháng, giảm căng thẳng, mệt mỏi và bồi bổ cơ thể giúp tăng cường sức khỏe.
Sâm tiến vua chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tác hại của các gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa. Sâm tiến vua giúp giảm cholesterol, ổn định huyết áp và cải thiện lưu thông máu, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Sâm tiến vua có tác dụng kích thích sản sinh testosterone, tăng cường sinh lực và cải thiện chức năng sinh lý nam giới.
Sâm tiến vua thích hợp với điều kiện khí hậu ẩm, mát, có độ ẩm cao. Đất trồng sâm phải tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt. Kỹ thuật trồng sâm khá nghiêm ngặt, trước hết Chọn củ sâm to, khỏe, không bị sâu bệnh. Cày bừa đất tơi xốp, bón phân hữu cơ. Đặt củ sâm vào hố đất, lấp đất lại và tưới nước. Tưới nước đều đặn, bón phân định kỳ và phòng trừ sâu bệnh.
Sâm tiến vua là một sản phẩm có giá trị cao, được nhiều người tìm mua. Tại Bắc Giang, đã có nhiều mô hình trồng sâm tiến vua thành công, mang lại thu nhập cao cho người dân. Tuy nhiên, việc trồng sâm đòi hỏi kỹ thuật cao, vốn đầu tư lớn, và thời gian sinh trưởng dài.
Trồng sâm kết hợp với du lịch sinh thái, tạo ra các tour tham quan vườn sâm, trải nghiệm thu hoạch sâm, chế biến sâm. Chế biến sâm thành các sản phẩm có giá trị cao, như trà sâm, rượu sâm, sâm lát tẩm mật ong, bột sâm,... Mở rộng thị trường xuất khẩu, đưa sâm tiến vua ra thị trường quốc tế. Đó là tiềm năng phát triển lớn nhất của vùng trồng sâm.
Sâm tiến vua là một loại thảo dược quý, có giá trị kinh tế và y học cao. Việc phát triển và bảo tồn loài cây này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho người dân mà còn góp phần bảo tồn gen một sản vật quý của Việt Nam. Với tiềm năng phát triển du lịch và chế biến sản phẩm, sâm tiến vua ở Bắc Giang hứa hẹn sẽ trở thành một thương hiệu mạnh, góp phần đưa nông sản Việt Nam vươn tầm thế giới./.
