Rẽ ngang để đi xa hơn
Nguyễn Thị Vân, sinh năm 1986, quê ở huyện Thiệu Hóa, Thanh Hóa, từng có 10 năm gắn bó với phấn trắng bảng đen, miệt mài gieo chữ tiếng Anh cho bao thế hệ học trò. Ít ai ngờ rằng, cô giáo Vân của ngày ấy lại chọn một lối rẽ táo bạo, tưởng chừng xa lạ khi bước chân vào lĩnh vực nông nghiệp. Quyết định này không phải là một sự ngẫu hứng, mà là kết quả của những trăn trở, chiêm nghiệm sâu sắc về tiềm năng chưa được khai thác của mảnh đất quê hương.
Năm 2020, một cánh cửa mới mở ra khi chị Vân hợp tác cùng người bạn công tác tại Phòng Nông nghiệp Hoằng Hóa đầu tư nuôi trồng Đông trùng hạ thảo. Chính trong những ngày tháng ấy, chị lần đầu tiên tiếp xúc với chương trình OCOP (Mỗi xã một sản phẩm), một chủ trương lớn mang ý nghĩa chiến lược quốc gia, nhằm đánh thức và phát huy nội lực từ chính cộng đồng. Khoảnh khắc chị đại diện cơ sở đi thi sản phẩm cấp tỉnh và giành được chứng nhận OCOP đã trở thành một bước ngoặt định mệnh, lay động sâu sắc tâm hồn người giáo viên.
Chi Vân chia sẻ: “Khi cầm trên tay chứng nhận OCOP cho sản phẩm Đông trùng hạ thảo, tôi cảm thấy vô cùng xúc động và tự hào. Đó không chỉ là sự ghi nhận cho một sản phẩm, mà còn là minh chứng cho tiềm năng lớn của nông sản địa phương nếu được đầu tư và xây dựng thương hiệu bài bản. Tôi nghĩ, nếu một sản phẩm nhỏ như vậy cũng có thể thành công, thì tại sao chúng ta không giúp nhiều sản phẩm khác của quê hương vươn xa? Tại sao không biến những gì tinh túy từ mảnh đất này thành nguồn thu ổn định cho người dân”.
Từ niềm vui và nhận thức sâu sắc ấy, chị Vân không ngừng tìm hiểu sâu hơn về chương trình OCOP, về các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế và chiến lược thị trường cho nông sản. Chị bắt đầu đồng hành tư vấn cho các hộ kinh doanh khác tại địa phương. Ban đầu, chỉ là một vài chủ thể, nhưng rồi "tiếng lành đồn xa", những câu chuyện thành công đã nhanh chóng lan rộng. Từ chỗ đi một mình, Nguyễn Thị Vân dần trở thành người đồng hành để "mở đường", dẫn lối cho nhiều sản phẩm nông nghiệp, từng bước vững chắc tiến lên "sân khấu" OCOP, tự tin khẳng định vị thế trên thị trường.
Để tiện cho công việc tư vấn và kết nối các chủ thể OCOP, chị Vân đã quyết định thành lập một tổ nhóm nhỏ, tập hợp những người có cùng chí hướng, đam mê nông nghiệp và mong muốn thay đổi cách làm truyền thống. Nhóm không chỉ chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm thực tiễn mà còn cùng nhau xây dựng các mô hình mẫu, hỗ trợ các hộ sản xuất từ khâu xây dựng ý tưởng, hoàn thiện hồ sơ cho đến việc cải tiến bao bì, định hướng thương hiệu.
Cũng từ đó, Công ty TNHH Tư vấn Đầu tư & Phát triển Nông nghiệp VINACO ra đời với một mục tiêu xuyên suốt, đầy nhân văn: "Đồng hành – Phát triển cùng nhà nông". Dưới sự dẫn dắt của Nguyễn Thị Vân, VINACO nhanh chóng trở thành một trong những đơn vị tư vấn OCOP uy tín hàng đầu tại Thanh Hóa.
Thắp lửa cho nông sản quê hương: Hành trình đồng hành và lan tỏa
Chỉ sau vài năm hoạt động, VINACO đã hỗ trợ hơn 200 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP, phần lớn đến từ các hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, hợp tác xã và các làng nghề truyền thống… những đối tượng thường gặp nhiều rào cản nhất trong việc tiếp cận các tiêu chuẩn, quy trình hiện đại.
Ngoài công việc tư vấn về OCOP, VINACO còn phân tích, tư vấn xây dựng mô hình sản xuất đạt các tiêu chuẩn quốc tế nghiêm ngặt như VietGAP, hữu cơ, HACCP – đảm bảo chất lượng từ gốc, từ khâu nguyên liệu đầu vào; đến việc định hình chiến lược truyền thông, kinh doanh bài bản, giúp mỗi sản phẩm có "câu chuyện" riêng, dễ dàng chạm đến trái tim người tiêu dùng và có "chỗ đứng" vững vàng trên thị trường. Đặc biệt, VINACO còn đóng vai trò là cầu nối quan trọng, kết nối tiêu thụ sản phẩm qua các hệ thống thực phẩm sạch, siêu thị, chuỗi cửa hàng tiện lợi trong và ngoài tỉnh, mở rộng cánh cửa thị trường, giúp nông sản xứ Thanh không chỉ được công nhận mà còn được tiêu thụ hiệu quả, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho bà con.
Phương châm "Đồng hành – Phát triển cùng nhà nông" không chỉ là khẩu hiệu dán trên tường, mà là kim chỉ nam cho mọi hoạt động của VINACO, thấm nhuần trong từng lời nói, hành động của Nguyễn Thị Vân. Chị không coi mình là một người tư vấn đơn thuần, một đối tác kinh doanh lạnh lùng. Hơn thế, chị là người “thắp lửa” cho những ý tưởng sản phẩm địa phương, khơi dậy niềm tin, khát vọng làm giàu cho bà con nông dân. Chị giúp họ nhìn thấy giá trị tiềm ẩn, những "viên ngọc thô" trong chính những sản vật quê hương mình, từ đó nâng tầm từ đặc sản quen thuộc thành thương hiệu có chỗ đứng vững chắc, uy tín và được người tiêu dùng tin tưởng trên thị trường.
Bà Trần Thị Hoa, chủ thể sản phẩm OCOP xuất mắm tép truyền thống tại Hoằng Hóa chia sẻ: “Trước đây, chúng tôi chỉ biết làm theo cách truyền thống, sản phẩm ngon nhưng không ai biết đến, bán ra thì bấp bênh, bị ép giá. Chương trình OCOP nghe thì hay nhưng quá xa vời với những người làm nhỏ lẻ như chúng tôi. Rồi cô Vân đến – không chỉ hướng dẫn mà cùng chúng tôi làm từng việc nhỏ nhất, từ khâu sản xuất đến hoàn thiện hồ sơ, bao bì. Có lần, chỉ vì một lỗi nhỏ trên nhãn mác, cô ấy đã thức trắng đêm cùng chúng tôi để sửa. Chính sự tận tâm ấy đã cho chúng tôi niềm tin rằng, mình cũng có thể làm được, cũng có thể vươn ra thị trường với niềm tự hào từ chính mảnh đất quê hương.”
Những câu chuyện như của bà Hoa không phải là hiếm. Đó là hàng trăm mảnh ghép tạo nên bức tranh đầy màu sắc về những sản phẩm nông nghiệp xứ Thanh đang dần vươn mình, khẳng định giá trị nhờ bàn tay, khối óc và đặc biệt là tâm huyết của Nguyễn Thị Vân.
Ông Lương Hồng Sỹ, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Như Thanh cho biết: “Chương trình OCOP là chủ trương lớn nhằm phát huy tiềm năng nông nghiệp địa phương, nhưng để thực sự hiệu quả, không thể thiếu vai trò của những người ‘kết nối’ như chị Nguyễn Thị Vân và VINACO. Họ không chỉ giúp bà con hiểu và làm đúng quy trình, tiêu chuẩn OCOP, mà còn ‘thổi hồn’ vào sản phẩm, thay đổi tư duy sản xuất từ manh mún sang chuyên nghiệp, từ ‘làm để bán’ sang ‘làm để xây dựng thương hiệu’. VINACO đã góp phần nâng cao chất lượng nông sản, đa dạng hóa sản phẩm và thúc đẩy sự phát triển bền vững của kinh tế nông thôn.”
Nguyễn Thị Vân, từ một cô giáo tiếng Anh, nay là chuyên gia tư vấn nông nghiệp được bà con tin yêu. Chị không chỉ hỗ trợ hàng trăm sản phẩm đạt chuẩn OCOP mà còn góp phần định hình tư duy sản xuất mới cho người dân, hướng đến sự chủ động, bài bản và chiến lược dài hạn. Chị mang tinh thần giáo dục đến từng hộ nông dân thông qua kiến thức thực tiễn về chất lượng, thương hiệu, thị trường và chuỗi cung ứng. Nhờ có chị, những đặc sản làng quê tưởng chừng nhỏ bé đã vươn lên thành sản phẩm mang bản sắc, có giá trị, được thị trường trong và ngoài nước đón nhận.
