Trong công văn gửi Thủ tướng và Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc liên quan dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Bộ Tài chính đã đề xuất nâng đáng kể mức doanh thu được miễn nghĩa vụ thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh. Ngưỡng hiện hành là 200 triệu đồng mỗi năm, nhưng Bộ đề nghị điều chỉnh lên 500 triệu đồng nhằm phù hợp hơn với thực tiễn hoạt động sản xuất kinh doanh. Khi áp dụng mức mới, khoảng 2,3 triệu hộ kinh doan, tương đương 90% tổng số hộ, sẽ không phải nộp thuế.
Theo tính toán của cơ quan soạn thảo, mức doanh thu 500 triệu đồng/năm không chỉ là ngưỡng miễn thuế mà còn được coi như khoản được trừ trước khi xác định thuế theo tỷ lệ doanh thu. Bộ Tài chính cho rằng điều chỉnh này là cần thiết để phản ánh đúng bản chất thuế thu nhập và giảm áp lực hành chính cho đại đa số hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Khi thu nhập thực tế thấp hoặc không có, người kinh doanh sẽ nộp ít hoặc không nộp thuế; ngược lại, mức nộp sẽ tăng tương ứng với thu nhập.
Song song với việc nâng ngưỡng miễn thuế, Bộ Tài chính đề xuất thay đổi cách tính thuế đối với nhóm có doanh thu trên 500 triệu đồng đến dưới 3 tỷ đồng mỗi năm. Nhóm này sẽ chuyển sang nộp thuế dựa trên thu nhập thực (doanh thu trừ chi phí), thay vì nộp theo tỷ lệ doanh thu như hiện nay. Thuế suất được áp dụng dự kiến ở mức 15%, tương đương thuế suất dành cho doanh nghiệp siêu nhỏ có doanh thu dưới 3 tỷ đồng theo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 67/2025/QH15. Mục tiêu chính là đảm bảo công bằng và tính phản ánh đúng thu nhập của từng hộ kinh doanh.
Trường hợp hộ kinh doanh không xác định được chi phí thì mới áp dụng phương pháp tính thuế theo tỷ lệ doanh thu, tránh gây khó khăn cho nhóm có quy mô nhỏ hoặc thiếu điều kiện quản lý sổ sách. Bộ Tài chính nhấn mạnh rằng khi đã áp dụng thuế theo thu nhập thực tế, ngưỡng miễn thuế không còn tác động quá lớn đến đối tượng phải nộp thuế, bởi khả năng nộp sẽ phụ thuộc trực tiếp vào kết quả kinh doanh.
Để đồng bộ hệ thống pháp luật, dự thảo cũng đề xuất sửa đổi khoản 25 Điều 5 của Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15 nhằm nâng mức doanh thu không chịu thuế VAT từ 200 triệu lên 500 triệu đồng mỗi năm. Việc điều chỉnh sẽ do Chính phủ trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét, bảo đảm thống nhất với chính sách thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động kinh doanh.
Một điểm đáng chú ý khác liên quan đến hoạt động cho thuê bất động sản. Theo dự thảo, cá nhân có doanh thu cho thuê trên 500 triệu đồng/năm sẽ nộp thuế theo tỷ lệ doanh thu mà không cần xác định chi phí hay bù trừ thu nhập giữa các bất động sản. Đồng thời, cá nhân cũng không phải thực hiện quyết toán thuế năm, giúp giảm tải thủ tục hành chính.
Tổng thể các đề xuất cho thấy nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc điều chỉnh chính sách thuế phù hợp với thực tiễn, hỗ trợ nhóm kinh doanh nhỏ và siêu nhỏ, đồng thời đảm bảo nguồn thu ngân sách từ các đối tượng có doanh thu cao hơn thông qua cơ chế thuế theo thu nhập thực tế.
