Thay đổi hình thức chăn nuôi
Những năm gần đây, do diện tích đồng cỏ ngày càng bị thu hẹp, trong khi giá bò lại tương đối ổn định, nên nhiều địa phương tại Hà Tĩnh, người dân đã thay đổi thói quen chăn nuôi nhỏ lẻ, thả rông,... sang nuôi nhốt bò vỗ béo. Qua quá trình thực hiện hình thức chăn nuôi này, đã cho thấy hiệu quả rõ rệt, kiểm soát được dịch bệnh và khẳ năng sinh lời nhanh.
Anh Trần Văn Dũng (xã Thạch Lạc, tỉnh Hà Tĩnh) từng trải qua nhiều nghề nhưng thu nhập bấp bênh. Năm 2023, nhận thấy tiềm năng từ nuôi bò vỗ béo, anh mạnh dạn đầu tư 100 m² chuồng trại và mua 5 con bò về nuôi thử nghiệm.
Thời gian đầu, do thiếu vốn và kinh nghiệm, nên việc chăn nuôi của anh gặp khó khăn. Không nản chí, anh Dũng đã tham gia các lớp tập huấn, trực tiếp học hỏi các mô hình thành công từ những hộ đi trước và áp dụng tiến bộ kỹ thuật trong chọn giống, xây dựng chuồng trại, thức ăn, cách chăm sóc.
Anh Dũng chia sẻ: Muốn chăn nuôi thành công thì phải chọn giống bò tốt, chuồng trại thông thoáng, phối trộn khẩu phần ăn hợp lý, tiêm phòng định kỳ. Nhờ vậy, mà đàn bò của tôi phát triển ổn định, mang lại hiệu quả rõ rệt.
Còn gia đình ông Nguyễn Văn Ớt (xã Mai Phụ, tỉnh Hà Tĩnh) là một trong những hộ dân có truyền thống nuôi bò ở địa phương. Trước đây, gia đình ông chăn nuôi theo hình thức thả rông, thời gian nuôi kéo dài, tốn công sức mà hiệu quả kinh tế thấp. Vì vậy, ông đã quyết tâm đổi mới hình thức chăn nuôi. Sau khi tìm hiểu về mô hình nuôi bò vỗ béo nhốt chuồng hiệu quả, ông Ớt đã mạnh dạn đầu tư chuồng trại nuôi bò theo hình thức này. Hiện tại, gia đình ông đang nuôi 30 con bò vỗ béo 3B.
Ông Ớt cho biết: Trung bình sau 8 tháng chăn nuôi, bò vỗ béo có thể xuất chuồng, nhưng tùy thuộc nhu cầu của khách hàng mà xuất bán đúng thời điểm hoặc lâu hơn thời gian ước định. Cụ thể: Khi bò đủ trọng lượng xuất chuồng, nếu thương lái hoặc người dân có nhu cầu thu mua hoặc chọn lựa bò thương phẩm thì ông xuất chuồng, sau đó nhập con giống mới để tiếp tục gối đàn.
Trước đây, việc nuôi bò dù ít hay nhiều cũng phải có người chăn thả, nên hiệu quả kinh tế không cao. Ngoài ra, việc nuôi bò chăn thả cũng gặp nhiều rủi ro do nguồn thức ăn, nước uống không đảm bảo. Bò dễ bị nhiễm dịch bệnh cũng như các loại thuốc trừ sâu, trừ cỏ trên đồng ruộng. Tuy nhiên hiện nay, mô hình nuôi bò nhốt chuồng đã giải quyết được vấn đề chăn dắt, chủ động được thời gian chăm sóc và nguồn thức ăn. Hơn nữa bò lai có trọng lượng lớn, phát triển nhanh nên mang lại hiệu quả cao hơn rất nhiều so với nuôi bò cỏ và nuôi bò chăn thả.
Trước đây, người dân thường chăn nuôi gia súc, gia cầm theo hình thức chăn thả nên mỗi khi xuất hiện dịch bệnh rất khó kiểm soát, gây thiệt hại về kinh tế cho bà con nông dân. Từ khi áp dụng mô hình nuôi nhốt,lại tuân thủ đúng kỹ thuật nên dịch bệnh theo đó cũng giảm bớt và gia súc cũng được chăm sóc tốt hơn.
Tăng thu nhập cho người chăn nuôi
So với chăn nuôi bò theo hình thức chăn thả truyền thống, chăn nuôi vỗ béo bò thịt khá đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao bởi người nuôi không tốn nhiều công chăm sóc. Trong khi đó, nhu cầu sử dụng thịt bò của người tiêu dùng cả nước ngày càng tăng. Do vậy, người chăn nuôi cần áp dụng đúng quy trình kỹ thuật trong khâu nuôi dưỡng để bò tăng trưởng và phát triển nhanh, đảm bảo chất lượng, góp phần mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Theo anh Dũng, nuôi bò vỗ béo khác với nuôi bò sinh sản ở chỗ thời gian quay vòng vốn nhanh. Người nuôi tận dụng nguồn bò gầy, giá vừa phải, sau 3 - 5 tháng chăm sóc có thể xuất bán. Với giống bò 3B, tầm vóc lớn, khả năng tăng trọng nhanh, sau vỗ béo bò đạt 300 - 350 kg/con, đem lại lợi nhuận ổn định.
Từ 5 con bò ban đầu, đến nay anh đã phát triển đàn bò lên 15 - 20 con, mỗi năm thu nhập 120 - 150 triệu đồng. Để ổn định đầu ra, anh Dũng ký hợp đồng liên kết với lò mổ tại địa phương, nhờ đó tránh bị thương lái ép giá, sản phẩm tiêu thụ thuận lợi.
Điểm đặc biệt trong mô hình chăn nuôi này là tận dụng phụ phẩm nông nghiệp (rơm rạ, thân ngô) kết hợp với cỏ voi, cám ngô, vừa tiết giảm chi phí vừa bảo vệ môi trường. Phân bò được ủ hoai mục để bón cho rau màu, trồng cỏ.
Anh Dũng thông tin: Khi có hợp đồng tiêu thụ, tôi tính toán được lợi nhuận ngay từ đầu để điều chỉnh quy mô chăn nuôi phù hợp. Đây là cơ sở quan trọng để đầu tư lâu dài.
Với gia đình ông Ớt, nhờ áp dụng kỹ thuật nuôi nhốt đúng quy trình, tiêm phòng dịch bệnh đầy đủ nên đàn bò của gia đình ông phát triển tốt. Với hình thức nuôi gối đàn, lúc nào hệ thống chuồng nuôi của gia đình ông Ớt cũng duy trì hơn 30 con bò. Bình quân mỗi năm, gia đình ông xuất bán ít nhất 100 con bò thương phẩm, đem lại nguồn thu nhập cao cho gia đình.
Theo người chăn nuôi với con giống khoảng 06 - 08 tháng tuổi, nuôi khoảng 12 tháng sẽ xuất bán. Theo tính toán, chi phí đầu tư thức ăn cho một con bò khoảng 10 triệu đồng. Bò thịt ở thời điểm xuất bán có giá trị từ 45 - 50 triệu đồng. Sau khi trừ các chi phí như con giống, thức ăn và các chi phí khác, mỗi con có thể cho mức lãi bình quân từ 10 - 15 triệu đồng. Như vậy người chăn nuôi có lãi, có gia đình thu về hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Ông Dương Kim Tuấn - Phó Trưởng phòng Kinh tế, UBND xã Thạch Lạc cho biết: Mô hình nuôi bò vỗ béo của anh Dũng là cách làm mới, đem lại hiệu quả cao tại địa phương. Trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp, giá cả lợn và gia cầm bấp bênh, việc nuôi bò vỗ béo nhốt chuồng là hướng đi phù hợp, hiệu quả, cần được nhân rộng. Với quyết tâm và cách làm sáng tạo, mô hình nuôi bò vỗ béo của anh Trần Văn Dũng không chỉ giúp gia đình ổn định kinh tế, mà còn là kinh nghiệm quý để nhiều nông hộ tham khảo, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới.
Trong điều kiện quỹ đất dành cho sản xuất trồng trọt đang dần bị thu hẹp thì mô hình nuôi bò thịt nhốt chuồng sẽ là hướng đi phù hợp với điều kiện chăn nuôi hiện nay. Tuy nhiên, theo các nhà chuyên môn, để triển khai hiệu quả mô hình này, ngoài sự vào cuộc đồng bộ của các cấp chính quyền và ngành chuyên môn trong việc kiểm soát dịch bệnh; các hộ dân cũng cần tăng cường liên kết trong hoạt động chăn nuôi và kết nối tiêu thụ sản phẩm giữa hộ nuôi, thương lái và các doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy sản xuất chăn nuôi phát triển ổn định theo hướng hàng hóa.
