Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tiến hành lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo Nghị định quy định về phân cấp, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực đất đai khi tổ chức chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp, đồng thời sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai. Một trong những nội dung đáng chú ý của dự thảo là đề xuất giao thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu – hay còn gọi là sổ đỏ – về cho cấp xã.
Theo Điều 3 dự thảo Nghị định, trong các đơn vị hành chính tổ chức chính quyền địa phương hai cấp (tỉnh và xã/phường), HĐND, UBND và Chủ tịch UBND cấp xã sẽ đảm nhiệm một số thẩm quyền trước đây thuộc cấp huyện, bao gồm cả quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất.
Cụ thể, UBND cấp xã sẽ thực hiện điều chỉnh các quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và cấp sổ đỏ đối với phần diện tích đất nằm trên địa bàn quản lý, áp dụng từ trước ngày 1/7/2025.
Bên cạnh đó, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất cấp huyện sẽ được thay thế bằng quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất cấp xã, với thời kỳ kế hoạch là 5 năm. Những thay đổi này được kỳ vọng sẽ tạo thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp trong tiếp cận thủ tục hành chính về đất đai.
Một điểm mới khác được đề xuất là cơ quan giải quyết thủ tục hành chính sẽ không yêu cầu người sử dụng đất phải chỉnh lý hồ sơ, giấy tờ trong trường hợp sắp xếp tổ chức lại chính quyền địa phương. Việc chỉnh lý, nếu cần thiết, sẽ được thực hiện đồng thời khi người dân làm thủ tục hoặc khi có yêu cầu từ phía người sử dụng đất.
Ngoài ra, thủ tục xác nhận về sự phù hợp quy hoạch, không có tranh chấp, sử dụng đất ổn định sẽ được lồng ghép trực tiếp trong quy trình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thay vì thực hiện riêng biệt như trước đây.
Trước đó, Luật sư Nguyễn Thị Trang – Đoàn Luật sư TP Hà Nội – cho rằng: “Đề xuất này là bước đi phù hợp trong bối cảnh bộ máy hành chính được tổ chức lại theo hướng tinh gọn và hiệu quả hơn. Việc phân cấp thẩm quyền về cấp xã sẽ giúp người dân không phải đi lại nhiều, rút ngắn thời gian, giảm bớt thủ tục và chi phí. Đây có thể xem là một điểm nhấn tích cực trong tiến trình cải cách hành chính của nước ta.”
Với đề xuất giao thẩm quyền cấp sổ đỏ về cấp xã, Bộ Nông nghiệp và Môi trường kỳ vọng sẽ góp phần đơn giản hóa quy trình, tăng cường tính minh bạch, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng đất tại cơ sở./.
