Nghề “đi giật lùi” nơi bờ biển
Ở những vùng ven biển Hà Tĩnh, người dân ngoài đi đánh bắt hải sản họ còn có thêm một nghề “đi giật lùi” nơi bãi biển mưu sinh. Dù thời tiết nắng nóng hay mưa rét, họ với chiếc dụng cụ thô sơ vẫn cần mẫn dầm mình dưới nước biển hàng giờ để cào ngao, đục hàu.
Những ngày này, dù thời tiết mưa lạnh, sóng biển khá mạnh nhưng nhiều ngư dân xã Cổ Đạm, tỉnh Hà Tĩnh vẫn cần mẫn ra bờ biển để cào ngao, đục hàu.
Ông Hải (xã Cổ Đạm, tỉnh Hà Tĩnh) cho biết: Chúng tôi ở đây cuộc sống phụ thuộc vào biển. Đàn ông đi biển đánh cá, phụ nữ đi chợ bán cá. Có những thời điểm không đi biển được chúng tôi lại rủ nhau ra bờ biển để cào ngao, đục hàu, bắt hải sản… về để gia đình dùng, có hôm thì bán. Có nhiều người tôi cũng kiếm được vài trăm mỗi buổi, góp thêm vào thu nhập cho gia đình.
Theo những người dân nơi đây, những con này có quanh năm, nhưng nhiều nhất là vào tháng 6, 7 âm lịch. Còn những tháng khác cũng có nhưng không nhiều, thường công việc này chủ yếu là người già và phụ nữ hay làm.
Ông Cu (xã Cổ Đạm, tỉnh Hà Tĩnh), 60 tuổi, nhà cách bờ biển 700m, hai ngày nay, chiều nào ông cũng mang cào ra bờ biển để cào ngao.
Vừa nhặt chọn lại số ngao, hàu vừa cào được, ông Cu vừa chia sẻ: Nhà gần bờ biển nên tôi tranh thủ ra đây cào ngao để về gia đình dùng. Ngao này nếu bán ở thời điểm này bán được khoảng 100 ngàn đồng/kg. Ai mà siêng thì một buổi cũng kiếm được vài trăm ngàn.
Dụng cụ để người dân cào ngao là một chiếc cào tre, hoặc sắt dài khoảng 2m, phần đầu có gắn một lưỡi thép rộng 5cm, hoặc hệ thống thanh sắt nhỏ dài hơn 20cm được hàn một chắc chắn. Ở giữa có đai để buộc sát người và túi lưới để chứa ngao.
Theo người dân địa phương, nghề cào ngao tưởng đơn giản nhưng cũng đòi hỏi kỹ thuật riêng. Không chỉ phải luôn cúi khom người, họ còn phải nắm chiếc cán bằng 2 tay, dồn sức ấn mạnh lưỡi nạo xuống lớp cát sâu chừng 10cm rồi giật lùi từng bước để ngao lọt vào lưới, hoặc khi có con ngao vấp vào lưỡi cào thì cúi người để nhặt bỏ vào giỏ.
Với người dân vùng biển dù quen với công việc này, nhưng cũng đòi hỏi phải có sức khỏe và độ dẻo dai, vì họ luôn phải dầm mình trong nước biển hàng giờ cùng với những cơn sóng luôn đánh vào người.
Chịu khó để kiếm thêm thu nhập cho gia đình
Công việc cào ngao kéo dài quanh năm. Tuy nhiên, vào mùa đông, việc khai thác hải sản trở nên khó khăn hơn do thời tiết lạnh. Việc vất vả, thu nhập chẳng nhiều, nhưng người dân ven biển vẫn gắn bó với nghề bởi có thể chủ động được thời gian, quan trọng nhất là giúp họ có thêm tiền để chăm lo gia đình.
Theo người dân nơi đây, cuộc sống của họ từ nhỏ đã gắn liền với biển nên dù mưa hay lạnh giá họ vẫn ra biển làm việc của mình. Trung bình mỗi buổi đi cào, nạo ngao, người dân ven biển bắt được khoảng 4 - 5kg, bán với giá 60 - 100 ngàn đồng/kg (tùy loại) đã giúp họ thu về từ 200 - 500 ngàn đồng/buổi. Nhờ công việc này mà gia đình họ có thêm đồng ra đồng vào, có thêm tiền để nuôi các con ăn học.
Mặc dù mỗi lần đi làm họ đã trang bị đầy đủ đồ bảo hộ, nhưng đôi bàn tay, chân của những người làm nghề này vẫn không tránh khỏi những vết chai sạn, bỏng rát, nhăn nheo bởi ngâm trong nước thời gian dài. Hơn nữa, khuôn mặt đã sạm đen vì gió biển.
Đặc điểm của nghề này thường đi theo con nước, theo đó, khi thủy triều rút cũng là lúc người dân bắt đầu công việc của mình. Tùy vào sức khỏe cũng như thời tiết mà họ chủ động bắt đầu cũng như kết thúc công việc của mình để trở về nhà.
Ông Cu chia sẻ: Nghề này không lo vốn liếng, cứ vác cào ra biển là có tiền. Ai siêng năng thì bắt được nhiều, thấy mệt thì về nghỉ. Ngày vài chục nghìn, thậm chí nếu may mắn trúng thì vài trăm nghìn có khi kiếm được gần triệu bạc, đủ chi tiêu ăn uống cho gia đình.
Với những người dân vùng ven biển, dù công việc có vất vả nhưng họ vẫn ngày ngày bám biển để mưu sinh, nghề “đi giật lùi” vẫn còn được tồn tại và duy trì theo năm tháng.
