Dù nhu cầu lưu trú ngắn ngày tại các đô thị lớn không ngừng tăng, song tại TP HCM, đa số chung cư hỗn hợp hiện nay vẫn chưa đủ điều kiện pháp lý và kỹ thuật để tham gia vào thị trường này. Vấn đề thiết kế hạ tầng không tách biệt cho mục đích lưu trú được xem là rào cản lớn, khiến nhiều dự án chưa thể khai thác theo hướng dịch vụ.
Theo Sở Xây dựng TP HCM, kết quả rà soát cho thấy phần lớn các chung cư hỗn hợp chưa đáp ứng yêu cầu riêng về hệ thống điện, nước, thang máy, phòng cháy chữa cháy hay thu gom rác dành cho khách thuê ngắn hạn. Đây là những yếu tố bắt buộc để đảm bảo an toàn, nhưng lại chưa được tính đến trong giai đoạn thiết kế ban đầu. Vì vậy, đến nay, thành phố vẫn chưa công bố danh mục các chung cư đủ tiêu chuẩn làm cơ sở lưu trú du lịch, dù lãnh đạo UBND TP đã yêu cầu khẩn trương hoàn tất từ trước.
Thực tế, câu chuyện cho thuê căn hộ ngắn ngày thời gian qua luôn gây ra nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều ban quản trị và cư dân lo ngại hình thức này làm xáo trộn sinh hoạt, tiềm ẩn rủi ro an ninh. Trong khi đó, những cá nhân, doanh nghiệp đang kinh doanh dịch vụ cho thuê lại mong muốn có một hành lang pháp lý rõ ràng, để hoạt động minh bạch và ổn định hơn.
Trước tình hình này, Sở Xây dựng phối hợp cùng các đơn vị liên quan đang rà soát hệ thống pháp luật, đồng thời báo cáo UBND TP về cơ chế quản lý cụ thể. Song song với đó, Sở Du lịch và Sở Khoa học - Công nghệ cũng đã đăng ký triển khai đề án quản lý, phát triển mô hình kinh tế chia sẻ trong lĩnh vực lưu trú du lịch. Mục tiêu là khai thác hiệu quả nguồn lực sẵn có, đồng thời vẫn đảm bảo an toàn cho cư dân sinh sống trong các chung cư.
UBND TP HCM đã giao nhiệm vụ cho Sở Xây dựng chủ trì, cùng với Sở Tư pháp xây dựng bộ hướng dẫn chi tiết về điều kiện cần và đủ để một căn hộ được phép cho thuê ngắn hạn. Bộ hướng dẫn này dự kiến bao gồm tiêu chí về phòng cháy chữa cháy, đăng ký kinh doanh, cũng như các yêu cầu pháp lý đối với tổ chức và cá nhân tham gia.
Ngoài ra, cơ quan quản lý còn phối hợp với Công an TP và chính quyền cơ sở để rà soát, công khai danh mục các dự án đáp ứng tiêu chuẩn lưu trú. Đối với những chung cư không có chức năng hỗn hợp, thành phố cũng nghiên cứu thêm cơ chế khai thác phục vụ du lịch, nhưng nguyên tắc đặt ra vẫn là “an toàn cư dân trên hết”.
Hiện nay, TP HCM vẫn áp dụng Quyết định 26/2025 về quản lý, sử dụng nhà chung cư, trong đó quy định căn hộ chỉ được sử dụng đúng mục đích để ở, không cho thuê theo ngày hoặc theo giờ. Quy định này vấp phải sự phản ứng từ nhiều chủ sở hữu đang khai thác qua Airbnb hoặc các nền tảng lưu trú trực tuyến, bởi họ cho rằng điều này hạn chế quyền khai thác tài sản và cơ hội phát triển dịch vụ.
Nhiều chuyên gia nhìn nhận, thay vì cấm tuyệt đối, thành phố có thể xem xét cho phép thí điểm tại một số dự án đủ điều kiện, đi kèm quy định quản lý nghiêm ngặt. Cách tiếp cận linh hoạt sẽ vừa tạo thêm nguồn thu cho ngân sách, thúc đẩy phát triển du lịch, vừa dung hòa lợi ích giữa cư dân và các đơn vị khai thác dịch vụ. Đây cũng được coi là hướng đi phù hợp để TP HCM bắt nhịp với xu thế kinh tế chia sẻ đang phổ biến trên thế giới.
