Phí hoa hồng Tik Tok Shop tăng mạnh
Biểu phí mới của TikTok Shop áp dụng cho cả nhà bán hàng tiêu chuẩn và nhà bán hàng chính hãng (Mall). Theo biểu phí mới, mức hoa hồng áp dụng cho nhà bán hàng tiêu chuẩn tăng rõ rệt, có ngành lên đến 12% thay vì 4% như trước đây. Cụ thể, ngành thời trang chịu mức 10–12%, nhà cửa – đời sống 4–12%, tạp hóa, sức khỏe – làm đẹp, mẹ và bé 8,5–12%. Với nhà bán hàng chính hãng (Mall), mức tăng khiêm tốn hơn, từ 0,5–2%.
Phí hoa hồng theo quy định mới của Tik Tok Shop (Ảnh: Tik Tok)
Một điểm đáng chú ý là gói hỗ trợ vận chuyển (Shipping Fee Program – SPF), trước đây là dịch vụ tùy chọn với phí 4,5% giá trị đơn hàng (tối đa 30.000 đồng/sản phẩm), nay được tích hợp vào hoa hồng và áp dụng mặc định cho tất cả đơn hàng của shop thường. Điều này đồng nghĩa chi phí thực tế các nhà bán phải trả tăng vọt; ví dụ hoa hồng ngành thời trang đã tăng từ 3–4% lên đến 10–12%, tức gấp gần ba lần.
Phí giao dịch 5% trên mỗi đơn hàng thành công vẫn được giữ nguyên. Tổng chi phí bắt buộc (hoa hồng cộng phí giao dịch) có thể chạm ngưỡng 15–17% doanh thu, chưa kể các chi phí quảng cáo, khuyến mãi hay vận chuyển phát sinh. Áp lực này đặc biệt nặng nề với các nhà bán quy mô nhỏ vốn phụ thuộc vào chính sách trợ giá từ nền tảng.
So sánh với các sàn thương mại điện tử khác như Shopee hay Lazada, mức phí trên TikTok Shop hiện cao hơn đáng kể. Shopee thường thu phí hoa hồng từ 1–3%, Lazada từ 2–5%, đồng thời các loại phí bổ sung của họ không bắt buộc gộp vào chi phí cố định như TikTok. Điều này khiến gánh nặng chi phí trên TikTok Shop trở nên nặng nề hơn, đặc biệt với các tiểu thương mới hoặc nhỏ lẻ.
Chị Minh Anh, kinh doanh thời trang tại Hà Nội, chia sẻ: “Một đơn hàng trị giá 239.000 đồng, tôi phải trả hơn 12.000 đồng phí giao dịch, hơn 28.000 đồng phí hoa hồng và gần 19.000 đồng phí liên kết. Sau thuế, số tiền thực nhận chỉ còn khoảng 175.000 đồng. Bán như vậy thật sự rất khó xoay sở”.
Tình trạng tương tự cũng được anh Quốc Tuấn, tiểu thương bán đồ gia dụng tại Cầu Giấy, Hà Nội, phản ánh: “Một đơn hàng hơn 2,5 triệu đồng nhưng tôi phải trả phí cho sàn hơn 500.000 đồng. Mức phí này chẳng khác gì thuê mặt bằng đắt đỏ ngoài đời. Mặt bằng online giờ cũng không rẻ hơn là bao”.
Dù chịu nhiều khó khăn do chi phí tăng cao, nhiều tiểu thương vẫn chưa thể rời TikTok Shop. Nền tảng này vẫn là nguồn thu chính và kênh tiếp cận khách hàng hiệu quả nhờ lợi thế video ngắn, thu hút lượng người xem tự nhiên lớn. Tuy nhiên, những thay đổi dồn dập về phí khiến họ cảm thấy bị động và lo lắng.
Chi phí bán hàng cao khiến nhiều người bán hàng trên Tik Tok Shop lo lắng và hoang mang (Ảnh chụp màn hình)
Điều này thể hiện rõ qua các nhóm chia sẻ kinh nghiệm bán hàng trên TikTok, nơi nhiều người thừa nhận họ “trở tay không kịp”, chỉ khi thấy tiền bị trừ nhiều hơn bình thường mới lên hỏi. Chị Quyên tâm sự: “Bán trên TikTok từng là giấc mơ vì không mất phí mở gian hàng, giờ thì không khác gì thuê mặt bằng ngoài đời. Phí chồng phí, bán 10 đơn lời được 3. Tôi vẫn đang suy nghĩ có nên tiếp tục hay không”.
Nhiều người muốn rời sàn nhưng gặp khó khăn vì doanh thu chủ yếu đến từ TikTok Shop, kênh vẫn thu hút đông người, khiến việc chuyển sang nền tảng khác đồng nghĩa với việc đầu tư lớn để xây dựng kênh và thương hiệu mới.
TikTok Shop chuyển mình trên thị trường TMĐT
Việc tăng phí không chỉ đơn thuần là điều chỉnh giá dịch vụ mà còn phản ánh chiến lược chuyển mình của TikTok Shop trong bối cảnh thị trường thương mại điện tử Việt Nam ngày càng cạnh tranh khốc liệt.
Trước đây, các sàn TMĐT, trong đó có TikTok Shop, đã chi mạnh cho các chương trình trợ giá, khuyến mãi sâu nhằm thu hút người bán và khách hàng. Chiến lược này giúp nền tảng tăng trưởng nhanh, chiếm lĩnh thị phần và xây dựng hệ sinh thái người dùng trung thành. Tuy nhiên, mô hình “đốt tiền” không thể kéo dài vô hạn vì tạo áp lực tài chính lớn.
Khi thị trường bắt đầu bão hòa và cạnh tranh cân bằng hơn, việc tăng phí trở thành bước đi tất yếu nhằm tối ưu hóa lợi nhuận, duy trì sự phát triển bền vững và tiếp tục đầu tư nâng cao chất lượng dịch vụ. Tuy nhiên, điều này tạo ra áp lực lớn với nhà bán hàng, đặc biệt là tiểu thương vốn có biên lợi nhuận mỏng.
Chi phí bán hàng tăng buộc người bán phải điều chỉnh giá bán, dẫn đến nguy cơ “đẩy giá” trên sàn, giảm sức cạnh tranh và ảnh hưởng đến quyết định mua của người tiêu dùng. Tiểu thương nhỏ vốn thiếu nguồn lực tài chính và kỹ thuật cũng đối mặt với nguy cơ bị đào thải nếu không thích ứng kịp.
Chính sách tăng phí và thay đổi nhanh chóng, thiếu sự đồng hành từ nền tảng, khiến nhiều người bán bị động, hoang mang và mất niềm tin, dẫn đến nguy cơ rút lui ồ ạt, làm xáo trộn hệ sinh thái bán lẻ trên nền tảng.
Tuy nhiên, TikTok Shop vẫn giữ được sức hút lớn nhờ ưu thế hiển thị video ngắn, giúp người bán dễ dàng tiếp cận khách hàng tự nhiên và phát triển thương hiệu. Điều này khiến nhiều tiểu thương dù gặp khó khăn vẫn chưa thể rời bỏ mà phải tìm cách thích nghi với môi trường mới.
Trong dài hạn, sự chuyển đổi này sẽ thúc đẩy thị trường thương mại điện tử Việt Nam trở nên chuyên nghiệp hơn, khi các nhà bán hàng phải nâng cao năng lực quản trị chi phí, tối ưu quy trình bán hàng và đa dạng hóa kênh phân phối. Đây cũng là cơ hội để các nền tảng hoàn thiện hệ sinh thái dịch vụ, gia tăng giá trị cho người dùng và tạo nên sự phát triển bền vững cho toàn ngành./.
