Những năm gần đây, người dân tại các huyện Nghi Xuân, Kỳ Anh, Thạch Hà… đã chuyển đổi diện tích trồng lúa, hoa màu kém hiệu quả sang trồng dưa lê, dưa hấu, dưa bở… Việc chuyển đổi cây trồng hợp lý đã mang lại hiệu quả kinh tế, giúp người dân cải thiện cuộc sống, nâng cao thu nhập
Huyện Thạch Hà được xem là thủ phủ của dưa lê, dưa hấu, dưa bở tại Hà Tĩnh. Nhờ loại cây trồng này phù hợp với vùng đất, khí hậu cộng với kỹ thuật chăm sóc tốt nên năng suất và chất lượng dưa lê, dưa bở ở Thạch Hà ngày càng được cải thiện, mang lại thu nhập khá cho người nông dân.
Theo chia sẻ của bà con nông dân, các loại dưa này không sử dụng phân hóa học, chủ yếu sử dụng phân chuồng, phân vi sinh, giúp giữ nguyên chất lượng và độ an toàn của sản phẩm. Thời gian trồng các loại dưa từ 55 - 70 ngày, là yếu tố đảm bảo năng suất cao và thu hoạch nhanh.
Vừa thu hoạch dưa, ông Nguyễn Văn Thắng (xã Việt Tiến, huyện Thạch Hà) vừa cho biết: Năm nay, gia đình tôi trồng hơn 8 sào dưa bở, dưa lê và dưa hấu. Mặc dù, thời tiết không thuận lợi vào đầu vụ, nhưng nhờ chăm sóc tốt, năng suất vẫn ổn định, dưa bán được giá. Hiện nay đang vào độ thu hoạch rộ nên ngày nào chúng tôi cũng ra ruộng hái dưa cho khách. Chỉ mới đầu vụ, gia đình tôi đã thu hoạch được khoảng 1 tấn dưa lê, gần 1,5 tấn dưa bở và dưa hấu. Sau khi trừ chi phí, gia đình tôi thu về hơn 13 triệu đồng/sào. Nhờ trồng dưa, những năm gần đây kinh tế gia đình được cải thiện.
Ông Đặng Hữu Thắng - Phó Chủ tịch UBND xã Việt Tiến thông tin: Toàn xã hiện có khoảng 50 hộ dân trồng dưa, tổng diện tích lên đến 12 ha. Dưa được trồng xen canh với các ruộng lúa tại thôn Phúc Đồng và Việt Yên, hiện cây dưa đang mang lại hiệu quả kinh tế cao. Dưa trồng tại xã Việt Tiến có chất lượng tốt, nổi tiếng khắp vùng. Thổ nhưỡng phù hợp, cộng với kinh nghiệm trồng lâu năm. Các quả dưa đạt chất lượng, mẫu mã đẹp, luôn được các thương lái tìm đến tận ruộng để thu mua. Mặc dù năng suất dưa năm nay thấp hơn một chút so với những năm trước, nhưng bà con vẫn thu về 10 - 15 triệu đồng/sào, cao gấp 6 lần so với trồng lúa. Chính quyền địa phương đang khuyến khích người dân mở rộng diện tích trồng dưa theo quy mô lớn hơn, nhằm tăng thu nhập và góp phần xóa đói giảm nghèo tại địa phương.
Huyện Nghi Xuân cũng là một địa phương có diện tích trồng các loại dưa tại Hà Tĩnh. Thời gian này, bà con cũng đang tất bật thu hoạch vụ dưa năm 2025.
Ông Phan Văn Du (xã Cổ Đạm, huyện Nghi Xuân) cho hay: Năm nay, gia đình tôi xuống giống các loại dưa bở, dưa hấu trên diện tích 1,7 ha, trong đó, 0,8 ha dưa bở đang vào kỳ thu hoạch. Mặc dù năm nay dưa không to quả như các năm trước nhưng bù lại quả đều, đẹp nên vẫn được thương lái thu mua với giá cao. Những ngày qua, tôi thu hoạch được hơn 1,5 tấn dưa bở, cho thu nhập hơn 25 triệu đồng. Dự kiến hết mùa dưa, gia đình tôi thu về khoảng 180 triệu đồng.
Thời điểm này, gia đình anh Lê Văn Đông (xã Cổ Đạm, huyện Nghi Xuân) cũng tất bật thu hoạch các loại dưa bở, dưa lê để cung ứng ra thị trường. Gia đình anh trồng trên diện tích 4 sào. Đặc biệt, năm nay, anh đưa vào trồng thử nghiệm 1 sào giống dưa lê vàng Hàn Quốc.
Anh Đông cho biết: Ngoài giống lê truyền thống, năm nay, tôi mạnh dạn đầu tư trồng giống dưa lê Hàn Quốc nhằm đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp, nâng cao thu nhập. Nhờ mua được giống tốt, chăm sóc đảm bảo quy trình kỹ thuật, loại dưa này cho năng suất ước đạt gần 8 tạ/sào. Dưa Hàn Quốc có vị ngọt đậm đà nên được khách hàng ưa chuộng, hiện anh xuất bán được 3 tạ bán với giá từ 25 - 30 ngàn đồng/kg.
Hiện tại, dưa bở, dưa lê có giá khá tốt, bình quân từ 20 - 30 đồng/kg, tăng 5.000 đồng so cùng thời điểm năm trước.
Ông Trần Trọng Quý - Phó Chủ tịch UBND xã Cổ Đạm cho biết, Cổ Đạm là vùng đất có truyền thống trồng dưa đã lâu. Mấy năm gần đây, người dân không chỉ mở rộng diện tích dưa bở mà còn cơ cấu thêm các giống dưa lê, dưa hấu vào trồng. So với các loại cây trồng cạn như: ngô, lạc… thì các loại dưa mang lại thu nhập cao gấp 3 lần. Toàn xã hiện có hơn 35 ha trồng các loại dưa, tăng 10 ha so với năm trước, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho nhiều hộ dân.
Thời điểm này, trên các cánh đồng dưa, luôn nhộn nhịp cảnh người dân thu hoạch, thương lái đến tại ruộng để thu mua dưa, nhiều hộ dân huy động hết nhân lực trong gia đình để thu hoạch mới kịp thời cung ứng cho khách. Ngoài ra, bà con bày bán trực tiếp cho khách qua đường và mang đi tiêu thụ tại các chợ địa phương trong huyện.
Năm nay, dưa năng suất ổn định, được giá, nên người trồng dưa ở Hà Tĩnh hết sức phấn khởi. Sau thu hoạch, bà con nông dân tiếp tục đầu tư công sức, phân bón chăm sóc tốt cho những lứa dưa tiếp theo với kỳ vọng thời tiết thuận lợi, năng suất, giá cả ổn định, mang lại một vụ dưa thắng lợi toàn diện.