Nông dân mất mùa dưa
Hiện đang vào vụ thu hoạch dưa hấu của người trồng dưa huyện Bố Trạch (tỉnh Quảng Bình). Tuy nhiên, vụ dưa năm nay người dân trồng dưa khá buồn khi dưa hấu mất mùa, nỗi lo không thể thu hồi tiền vốn, phân bón… đầu tư vào sản xuất.
Dưa hấu trên địa bàn huyện Bố Trạch được trồng tập trung ở các xã, thị trấn: Nông trường Việt Trung, Lý Nam, Hòa Trạch, Vạn Trạch, Cự Nẫm, Tây Trạch… Do ảnh hưởng thời tiết mưa, lạnh, sương muối nên ruộng dưa ở các địa phương này đa phần đều bị sâu bệnh, chết cây, năng suất giảm sút mạnh so với những năm trước.
Thị trấn Nông trường Việt Trung là thủ phủ trồng dưa hấu của huyện Bố Trạch có diện tích gieo trồng hơn 240ha, với 140 hộ tham gia.
Chia sẻ với phóng viên, bà Trần Thị Nguyệt - Chủ tịch Hội Nông dân thị trấn Nông trường Việt Trung cho biết: Vào thời điểm này năm trước, người trồng dưa trên địa bàn phấn khởi vì dưa được mùa, được giá. Nhưng năm nay không khí mua bán tại các vườn dưa rất ảm đạm bởi dưa mất mùa, lại bị rớt giá.
Tại các cánh đồng dưa, dưa hấu đã bắt đầu vào vụ thu hoạch nhưng người trồng dưa khá buồn khi chứng kiến những quả dưa mọc thưa thớt, cân nặng trung bình chưa đến 2kg. Bên cạnh đó, còn có nhiều cây dưa bị héo chết.
Ông Phan Tuấn Anh (tổ dân phố Quyết Tiến, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình) buồn rầu chia sẻ: Năm nay, gia đình tôi trồng 1ha dưa hấu, chi phí đầu tư khoảng 100 triệu đồng. Tuy nhiên, ngay từ đầu vụ, do thời tiết bất lợi nên cây dưa hấu bị khô héo và chết rất nhiều. Mặc dù chúng tôi đã áp dụng các biện pháp kỹ thuật để khắc phục, tuy nhiên, tỷ lệ sống và đậu quả của cây dưa hấu vẫn rất thấp. Nếu như năm ngoái, năng suất dưa của gia đình tôi đạt hơn 20 tấn/ha, thì năm nay, theo ước tính ban đầu chỉ đạt khoảng 6 tấn/ha.
Theo người dân trồng dưa, vụ mùa năm nay, cây dưa ở giai đoạn mới trồng và thụ phấn do gặp phải thời tiết mưa, lạnh nên bị sâu bệnh, khó đậu quả, nhiều quả đậu thì lại bị còi cọc, sần sùi không lớn được. Vì thế, nhiều gia đình trồng dưa gần như mất trắng, có nhà phải xử lý đất trồng lại, có nhà trồng giữa chừng thì bỏ cả ruộng dưa vì cây chết hết.
Được biết, đến nay, diện tích dưa hấu trồng tại thị trấn Nông trường Việt Trung đã thu hoạch được trên 30%. Trước khi bước vào vụ sản xuất, địa phương đã có những định hướng cho bà con nông dân trong việc lựa chọn giống, thời vụ gieo trồng, chăm sóc đúng kỹ thuật… Tuy nhiên, năm nay do thời tiết không thuận lợi trong giai đoạn đầu và phát triển quả, dẫn tới năng suất thấp, ước tính đạt trung bình khoảng 15 tấn/ha, trong đó, có nhiều hộ chỉ đạt 5 - 6 tấn/ha.
Nỗi buồn kép khi dưa rớt giá
Được biết, năm nay, vụ dưa đã bị mất mùa, cùng với đó thời điểm thu hoạch dưa hấu của bà con nông dân huyện Bố Trạch trùng với thời điểm thu hoạch dưa hấu ở miền Nam nên giá bán giảm sâu, thương lái thu mua ít. Vì thế, người dân trồng dưa khó khăn lại chồng khó khăn.
Ông Phan Tuấn Anh (tổ dân phố Quyết Tiến, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình) chia sẻ: Gia đình tôi, với khoảng 6 tấn sản lượng thu hoạch, nếu bán với mức giá hiện tại (3.500 - 5.000 đồng/kg), phải bù lỗ khoảng 50 triệu đồng (chưa tính công hai vợ chồng tự bỏ ra).
Ông Dương Văn Dũng (tổ dân phố Dũng Cảm, thị trấn Nông Trường Việt Trung, huyện Bố Trạch) buồn rầu chia sẻ: Gia đình tôi vừa thu hoạch xong 1ha dưa hấu. Năm nay, do thời tiết xấu nên dưa thất thu, năng suất chỉ đạt 8 - 9 tấn/ha, giảm khoảng 16 tấn so với năm ngoái. Giá bán cũng quá thấp nên gia đình tôi phải bù lỗ chi phí khá nhiều.
Ông Võ Minh Hoán - Chủ tịch Hội Nông dân xã Lý Nam cho hay: Vụ dưa hấu năm nay, xã Lý Nam trồng hơn 90 ha, năng suất đạt khoảng 15 tấn/ha, hiện nay, giá bán giao động từ 3.000 - 4.000 đồng/kg. Với tình hình này thì mùa dưa hấu năm nay bà con nông dân sẽ thua lỗ vì vừa mất mùa, lại bị rớt giá. Hiện, địa phương đang phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan tìm giải pháp liên kết, giúp bà con tìm đầu ra cho dưa hấu.
Ông Ngô Văn Thành - Phó trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Bố Trạch thông tin: Năm nay, toàn huyện trồng trên 500ha dưa hấu. Năng suất các diện tích đã thu hoạch đạt khoảng 10 - 15 tấn/ha, giảm 5 - 10 tấn so với vụ mùa năm 2024. Bà con trồng dưa đang gặp nhiều khó khăn do năng suất thấp, quả nhỏ, trùng với vụ thu hoạch của dưa hấu miền Nam nên khó tiêu thụ.
Những ruộng dưa hấu không chỉ mang lại thu nhập cho người trồng mà còn góp phần giải quyết việc làm cho nhiều lao động trong và ngoài địa phương. Bởi trồng dưa hấu cần phải bỏ ra nhiều công đoạn làm đất, bỏ hạt, bón phân, kê quả. Đến ngày thu hoạch, mỗi ruộng dưa cần vài chục lao động để cắt quả, vận chuyển dưa lên xe…; mỗi người kiếm được trung bình 200 - 300 ngàn đồng/người/ngày. Năm nay, dưa mất mùa, rớt giá, người trồng dưa thua lỗ, lao động được thuê cũng bị ảnh hưởng vì giảm việc, giảm thu nhập./.