Những năm 90 của thập kỷ trước, xã Nhân Hòa (tỉnh Nghệ An) được biết đến là vùng đất cằn cỗi, bạc màu. Người dân sống chật vật với những đồi chè lưa thưa. Ngày ấy, người dân chưa áp dụng khoa học kỹ thuật, khâu thu hái hoàn toàn thủ công. Khó khăn nhất là đầu ra bấp bênh, giá cả liên tục bị ép. Người trồng chè sau khi thu hoạch phải dùng thuyền vận chuyển từng bao tải chè tươi vượt sông Lam để bán cho các nhà máy với giá rất rẻ.
Thanh niên cũng vì thế rời làng làm thuê làm mướn khắp nơi để mưu sinh, không mặn mà với việc trồng và canh tác chè, rẫy sắn, nương ngô nữa.
Sinh ra và lớn lên ở vùng “đất khó”, chứng kiến cuộc sống của bà con còn nhiều khó khăn, cây chè dần mai một, ông Võ Văn Đồng (59 tuổi, trú tại thôn Quang Tiến, xã Nhân Hoà) luôn trăn trở phải làm một điều gì đó để phủ xanh những vùng đất cằn bằng những đồi chè xanh mướt, đồng thời nâng cao giá trị cây chè để bà con bớt vất vả.
Năm 2001, sau bao năm trăn trở, vợ chồng ông Đồng quyết định vay vốn để khởi nghiệp bằng việc trồng thử nghiệm cây chè trên diện tích 2ha đất đồi của gia đình.
Nhờ kế thừa kinh nghiệm trồng trọt, áp dụng kỹ thuật tiên tiến trên các phương tiện truyền thông, chỉ hơn một năm, những cây chè giống bắt đầu cho lứa thu hoạch đầu tiên.
Sau 3 năm khởi nghiệp, thu nhập từ việc bán chè tươi bắt đầu ổn định. Vợ chồng ông Đồng trả dần được khoản nợ trước đó và mạnh dạn mở rộng diện tích 4ha đất đồi để trồng chè.
Năm 2005, nhận thấy mô hình trồng chè của gia đình ông Đồng mang lại hiệu quả kinh tế cao, chính quyền xã Nhân Hòa phát động phong trào trồng chè đến từng hộ gia đình, từng bước trở thành “thủ phủ” chè của tỉnh Nghệ An.
Không chỉ dừng lại ở việc phủ xanh vùng đất cằn bằng những đồi chè xanh ngát, ông Đông còn trăn trở làm sao để nâng cao giá trị của cây chè, từng bước tìm hiểu cách chế biến chè thành phẩm.
Năm 2016 Hợp tác xã (HTX) chế biến trà xanh Minh Sáng do ông Đồng sáng lập ra đời tạo bước ngoặt lớn cho những người trồng chè tại xã Nhân Hoà. Để chế biến chè thành phẩm, ông Đồng vừa sản xuất, vừa ra tận cơ sở sản xuất chè ở Thái Nguyên để học hỏi kinh nghiệm, tỉ mỉ ghi chép từng công đoạn nhỏ.
Nhận thấy việc chế biến chè thành phẩm mang lại hiệu quả và giá trị kinh tế cao, ông Đồng trở về mạnh dạn đầu tư hơn 1 tỷ đồng xây dựng nhà xưởng, mua máy móc để thực hiện tiếp hoài bão của mình.
"Sau khi hái chè về sẽ được làm héo, diệt men, sấy sơ bộ, cho vào cối vò và cuối cùng là sấy khô hoàn toàn. Mỗi công đoạn đều đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối về thời gian và nhiệt độ”, ông Đông chia sẻ quy trình sản xuất chè.
Để quảng bá sản phẩm, thời gian đầu, ông Đồng tự chở từng bao tải khoảng 50kg chè đi ký gửi khắp các đại lý, cửa hàng tạp hóa nhưng vẫn không cạnh tranh được với các thương hiệu lớn. Không ít lần ông phải chở hàng tạ chè không bán được về nhà.
Năm 2020, sản phẩm trà của HTX chế biến trà xanh Minh Sáng được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao. Đây chính là "tấm vé thông hành" quý giá, mở ra cánh cửa đưa sản phẩm trà Minh Sáng vào các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch và khách sạn tại địa phương và các tỉnh, thành khác.
Trung bình mỗi tháng, HTX sấy khoảng 2 tấn chè búp tươi với 3 loại trà thành phẩm, đóng gói 80gr, bán với giá 80.000 đồng/hộp. Sau khi trừ chi phí, mỗi năm gia đình ông Đồng thu lãi hàng trăm triệu đồng.
Ngoài phát triển kinh tế, HTX chế biến trà xanh Minh Sáng còn tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động địa phương.
Ông Trần Minh Hoàn- Phó Chủ tịch UBND xã Nhân Hòa chia sẻ, phong trào trồng chè ở địa phương bắt đầu phát triển từ năm 2001. Sản phẩm trà xanh ở Nhân Hòa có màu sắc và hương vị riêng biệt, cho nước thành phẩm vàng trong, vị đậm đà, hương thoảng nhẹ.
“Ước tính trung bình mỗi năm, cây chè mang lại tổng nguồn thu hàng chục tỷ đồng cho người dân trên địa bàn. Đây là nguồn thu giúp người dân xóa đói giảm nghèo, đời sống người dân ngày càng ấm no”, ông Hoàn chia sẻ./.
