Trước đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc bỏ hay duy trì phương thức xét tuyển bằng học bạ, nhiều đại diện trường đại học bày tỏ mong muốn giữ lại hình thức này, nhấn mạnh tính tiện lợi và khả năng giảm áp lực cho thí sinh, dù vẫn tồn tại những vấn đề về công bằng.
Ngày 18/9, tại hội nghị về giáo dục đại học, Bộ đã lấy ý kiến các trường về vấn đề này. Theo ghi nhận, một số trường đã lựa chọn tiếp tục duy trì xét tuyển bằng học bạ trong mùa tuyển sinh tới.
TS Võ Văn Tuấn, Phó hiệu trưởng Đại học Văn Lang, nhận định xét tuyển học bạ mang lại nhiều lợi thế cho thí sinh. Phương thức này dựa trên kết quả học tập sẵn có ở bậc phổ thông, được lưu trữ và tích hợp trên hệ thống, giúp các em đăng ký xét tuyển mà không tốn kém nhiều chi phí. “Đây là cách thức thuận tiện, tạo điều kiện cho thí sinh có thêm lựa chọn, đặc biệt với những em không muốn đặt toàn bộ áp lực vào một kỳ thi duy nhất,” ông Tuấn nói.
Đồng quan điểm, thạc sĩ Nguyễn Minh Tùng, Trưởng phòng Tuyển sinh và Công tác sinh viên, Học viện Hàng không Việt Nam, cho rằng xét học bạ còn hạn chế tình trạng “học tài thi phận”. Việc bổ sung một phương thức tuyển sinh giúp thí sinh giảm bớt căng thẳng và áp lực.
Theo ông Tùng, nếu tất cả học sinh chỉ dựa vào kỳ thi tốt nghiệp THPT, cả xã hội sẽ rơi vào trạng thái căng thẳng và lo âu. Nhiều em dù có học lực tốt nhưng tâm lý chưa ổn định hoặc gặp sự cố trong kỳ thi sẽ có nguy cơ mất cơ hội vào đại học, rủi ro rất cao.
Số liệu Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố cho thấy, trong gần 850.000 thí sinh đăng ký xét tuyển đại học năm nay, nhóm dùng học bạ chiếm khoảng 42,4%, là phương thức phổ biến nhất. Xếp sau là xét tuyển dựa vào điểm thi tốt nghiệp THPT với 39,1%, còn lại là các phương thức khác, tổng cộng 15 hình thức.
Tuy nhiên, điểm học bạ trung bình thường cao hơn 1-2 điểm so với điểm thi tốt nghiệp, thậm chí có trường hợp chênh lệch đến 3-4 điểm, theo TS Nguyễn Trung Nhân, Trưởng phòng Đào tạo, Đại học Công nghiệp TP.HCM. Chỉ số ít thí sinh có điểm thi tốt nghiệp cao hơn học bạ.
Vấn đề lớn nhất khi xét học bạ, theo ông Tùng, là tính công bằng chưa cao. Sự khác biệt về cách đánh giá, kiểm tra giữa các trường cùng thành phố, hay giữa các địa phương, tạo ra mối nghi ngờ về việc “làm đẹp học bạ”. Dù vậy, ông Tuấn nhấn mạnh đây là hệ quả của cách quản lý kiểm tra, đánh giá ở bậc phổ thông, không phải lý do để loại bỏ phương thức xét tuyển vốn tiện lợi cho thí sinh và xã hội.
PGS.TS Nguyễn Thanh Chương, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Giao thông vận tải, cũng đồng tình giữ lại phương thức này. Ông cho biết các trường có thể linh hoạt áp dụng xét học bạ tùy theo đặc thù và yêu cầu đầu vào của từng ngành.
Với ngành đặc thù như Kiến trúc, kết quả học bạ thường được kết hợp với môn Vẽ, trong khi những ngành “hot” với yêu cầu đầu vào cao có thể không dùng phương thức này, hoặc duy trì tỷ lệ 20-30% chỉ tiêu. “Mỗi phương thức đều có ưu - nhược điểm riêng. Xét học bạ cũng là cách thừa nhận quá trình học tập của thí sinh,” ông Chương nhấn mạnh.
TS Nguyễn Trung Nhân nhìn nhận tuyển sinh là quyền tự chủ của các trường; Bộ chỉ nên đưa ra khuyến cáo trong những trường hợp cần thiết. Các chuyên gia cũng đề xuất nên có quy định về tỷ lệ chỉ tiêu xét tuyển bằng học bạ, hoặc kết hợp điểm học bạ với các năng lực khác, nhằm nâng cao tính công bằng và minh bạch trong tuyển sinh.
