Vai trò của nguồn nhân lực xanh trong doanh nghiệp
Trong bối cảnh toàn cầu hiện nay, khái niệm phát triển bền vững (Sustainable Development) và các yếu tố liên quan đến ESG (Environmental - Môi trường, Social - Xã hội, Governance - Quản trị) đã trở thành trọng tâm của chiến lược phát triển trong các doanh nghiệp.
Những tác động của biến đổi khí hậu, xung đột địa chính trị, sự đứt gãy trong chuỗi cung ứng và lạm phát đã làm thay đổi mạnh mẽ môi trường kinh doanh… Do đó, phát triển bền vững càng trở thành yêu cầu bức thiết.
Tuy nhiên, trên thực tế, theo xu hướng phát triển ESG của toàn cầu, các doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với một bài toán nan giải: thiếu hụt trầm trọng nhân tài hiểu biết sâu sắc về thực hành các tiêu chuẩn: Môi trường, Xã hội và Quản trị. Điều này không chỉ làm chậm quá trình chuyển đổi xanh của doanh nghiệp mà còn khiến họ mất đi cơ hội cạnh tranh trên thị trường quốc tế, nơi các tiêu chuẩn ESG ngày càng trở nên khắt khe.
Một khảo sát gần đây của PwC Việt Nam đã chỉ ra hơn 60% doanh nghiệp nhận định thiếu hụt kiến thức là rào cản lớn nhất trong quá trình triển khai các hoạt động ESG. Đây là một trong những lý do khiến nhiều cam kết về ESG của các doanh nghiệp vẫn chỉ dừng lại ở kế hoạch.
Nhận thức rõ vai trò của nguồn nhân lực xanh, trong những năm gần đây, nhu cầu tuyển dụng lao động cho các vị trí việc làm xanh có xu hướng tăng mạnh mẽ. Theo số liệu thống kê về tuyển dụng việc làm xanh của Tập đoàn ManpowerGroup Việt Nam cho thấy, trong giai đoạn 2023 - 2024, nhu cầu tuyển dụng việc làm xanh hiện cao nhất trong lĩnh vực sản xuất (33%). Theo sau đó là các ngành như: khoa học đời sống và chăm sóc sức khỏe; công nghệ; năng lượng; giao thông vận tải và logistics, nông nghiệp…
Theo bà Võ Ngọc Tuyền, nhà sáng lập Dear Our Community, khi được trang bị kiến thức và kỹ năng về ESG, các nhân sự sẽ trở thành lực lượng tiên phong trong việc thúc đẩy các sáng kiến xanh và tạo ra những giá trị mới cho doanh nghiệp.
Do đó, đầu tư vào đào tạo nhân sự am hiểu ESG không chỉ là một cách để giải quyết vấn đề thiếu hụt kiến thức và kỹ năng thực hành ESG tại doanh nghiệp mà còn là một chiến lược lâu dài cho sự phát triển bền vững của chính đơn vị, bà Tuyền chia sẻ.
Chú trọng đến yếu tố “S” trong ESG
Là nhân tố đứng giữa trong bộ tiêu chí ESG, chữ S có ý nghĩa là sự cam kết của các doanh nghiệp đối với việc tạo ra giá trị cho cộng đồng, cải thiện chất lượng cuộc sống cho con người, trước hết là người lao động của từng đơn vị. Do đó, đối với một doanh nghiệp, đây là yếu tố then chốt trong việc xây dựng chiến lược phát triển bền vững, không chỉ cho chính doanh nghiệp mà còn cho toàn bộ nền kinh tế.
Nhấn mạnh đến yếu tố “S” trong ESG, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thị Hà cho biết, nhân lực bền vững không chỉ đơn thuần là thu hút và giữ chân người tài, mà còn là việc xây dựng một môi trường làm việc lành mạnh, an toàn, công bằng và tạo điều kiện cho người lao động phát triển toàn diện cả về thể chất, tinh thần và trí tuệ.
Chia sẻ tại Diễn đàn ESG Việt Nam lần thứ nhất với chủ đề "Chiến lược phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới" ngày 23/4, ông Nguyễn Văn Khoa, Tổng giám đốc Tập đoàn FPT, đồng thời là Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và Công nghệ thông tin (VINASA) cho biết, vận dụng ESG vào việc xây dựng chiến lược rất quan trọng vì nó tạo ra sự bền vững, tạo "sức đề kháng" cho doanh nghiệp chống lại những thay đổi nhanh của thời cuộc.
"Đưa ESG vào hoạt động cốt lõi sẽ nâng cao hoạt động, mở rộng tăng trưởng bền vững, tạo môi trường tốt, thu hút lao động trẻ", ông nêu.
Ông Khoa cũng chia sẻ câu chuyện FPT xây dựng môi trường làm việc hạnh phúc, áp dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. "Một doanh nghiệp muốn phát triển bền vững thì môi trường làm việc phải tử tế, nhân văn, sáng tạo, nếu không không thể làm việc với khách hàng của mình".
Đồng tình ý kiến, bà Cao Lê Thanh Loan, Giám đốc cấp cao, Dịch vụ khoán việc & Cho thuê lại lao động - Convenience miền Nam và Dịch vụ Tư vấn về nhân sự, ManpowerGroup Việt Nam cho biết, các doanh nghiệp xanh cần chú trọng đến việc tạo ra môi trường làm việc an toàn, giảm thiểu các rủi ro và chú trọng đến sức khỏe, hạnh phúc toàn diện của người lao động.
Làm việc trong các doanh nghiệp có trách nhiệm với môi trường giúp người lao động cảm thấy tự hào và gắn kết với công việc hơn. Đôi khi việc làm xanh có thể tốn chi phí hơn của doanh nghiệp, nhưng người lao động chưa chắc đã nhận được lương cao hơn. Song, họ có thể nhận được những giá trị khác không đo đếm được bên ngoài thu nhập, bà Loan nhấn mạnh.
Cũng theo Tiến sĩ Bùi Thanh Minh, Phó giám đốc chuyên môn, Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), việc thực hành chữ “S” trong ESG hay hỗ trợ phát triển người tài cần gắn với lợi ích sát sườn của doanh nghiệp. Nếu không giữ chân lao động tốt, họ sẽ nghỉ việc.
Với sức hút từ ESG, doanh nghiệp thu hút được nhân lực xanh, nhân lực có hiểu biết sâu sắc về ESG sẽ là ưu thế rất lớn trong sản xuất, kinh doanh. Khi nhân sự được làm việc trong môi trường đáp ứng kỳ vọng của mình, họ càng gắn bó, yêu thích công việc thì sức sáng tạo của họ được giải toả, đóng góp cho doanh nghiệp sẽ lớn hơn rất nhiều.
ESG không chỉ là một bộ tiêu chuẩn để thúc đẩy các doanh nghiệp hoàn thiện, cung ứng những sản phẩm đạt chuẩn đáp ứng yêu cầu của các thị trường khó tính. ESG còn là xu hướng trong thời đại mới, khi mà thế hệ lao động mới ngày càng khó tính và có khả năng lựa chọn nơi làm việc phù hợp với họ.
ESG được viết tắt bởi 3 chữ cái đầu tiên của Environment – môi trường, Social – xã hội và Governance – quản trị doanh nghiệp. Đây là bộ 3 tiêu chuẩn để đo lường những yếu tố liên quan đến định hướng, hoạt động phát triển bền vững của doanh nghiệp. ESG giúp tổ chức xác định các rủi ro và cơ hội, cũng như mức độ ảnh hưởng khi áp dụng chúng vào vận hành.