Nông dân “góp nhặt” từng lá chè sau mưa lũ
Gần 300 hộ dân trồng chè tại xóm 4, xã Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên vẫn đang “oằn mình” cứu từng lá chè sau trận mưa lũ lịch sử vừa qua. Nước lũ rút được hơn 2 ngày nhưng nhiều vườn chè vùng trũng vẫn bị bùn phủ kín, nhiều diện tích bị ngập úng khiến lá chè héo úa, đen kịt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng sản phẩm.
Một số vườn chè được người dân tát nước, vớt vát cứu được, một số khác giờ đã héo úa. Theo ghi nhận, nhiều vườn chè xanh mướt sau trận mưa lũ lịch sử đổ về Thái Nguyên vừa qua, giờ đây đan xen 2 màu “1 xanh mướt, 1 xám xịt”.
Sau vài ngày nước rút, hơn 1.200 mét vuông trồng chè nhà cô Đặng Thị Huệ (xóm 4, xã Đồng Hỷ) vẫn đang trong tỉnh trạng “nửa mê nửa tỉnh”. Một phần lá xanh được cô cùng gia đình hái vội cố vớt vát, một phần gốc héo úa, lá đen kịt, không thể sử dụng.
Theo cô Huệ, vừa qua nước lũ đổ về dâng gần tới mái nhà, cô cùng gia đình phải chạy tới vùng an toàn trú ẩn, toàn bộ vườn chè khoảng 1.200 mét vuông của gia đình cô bị ngập sâu, không thấy ngọn. Khi nước vừa rút, gia đình cô đã ngay lập tức dội nước, rửa lá chè cố gắng cứu lấy nguồn nuôi sống duy nhất của gia đình.
“Khi nước rút, gia đình tôi đã nhanh chóng dội nước, rửa sạch lá chè và dọn dẹp bùn đất phủ kín để cố gắng cứu vườn chè. Đây là nguồn thu nhập duy nhất của gia đình, với tình trạng chỗ hái được chỗ bỏ đi thì không biết sản phẩm có đạt chất lượng và đem đi tiêu thụ được hay không”, cô Huệ chia sẻ.
Hiện gần 90% hộ dân xóm 2, 4 và 5 thuộc xã Đồng Hỷ hầu hết đều sống nhờ việc trồng chè, có những hộ trồng trọt, chăm sóc rồi bán cho HTX, có những hộ thì tự canh tác, chăm sóc rồi đem ra chợ bán, cuộc sống của người dân hầu hết đều phụ thuộc vào cây chè.
Theo ghi nhận, khoảng 1,2 ha chè của cô Lê Thị Hồng Hải, xóm 2, xã Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên khi nước rút chỉ giữ lại được khoảng 70% chè thu hoạch được, chưa kể khi nước rút, bùn đất bám đầy, lá chè bị trũng nước khiến chết dần chết mòn, sản phẩm bị giảm chất lượng.
Cô Hải chia sẻ: “Trồng chè không như trồng lúa, trồng rau vốn thu hoạch và khôi phục nhanh chóng. Để trồng được cây chè như hiện tại, gia đình phải mất tận 3 năm canh tác, nghiên cứu và chăm bón tỉ mỉ, chưa kể để đạt được thành phẩm thì phải mất công sao chè, rồi nhiều công đoạn khác cho ra loại chè mang thương hiệu cả một vùng”.
Cô Hải cho biết thêm, cả gia đình cô hiện đang sống nhờ những lá chè đem bán ngoài chợ, nhưng sau trận mưa lũ, nguồn thu này cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng khiến cuộc sống gia đình càng thêm khó khăn, bấp bênh.
Một số vườn chè khu vực ven đồi ít bị ảnh hưởng, còn lại khu vực vùng trũng, toàn bộ đều ngập úng, nay nước rút lá héo úa, chết. Lúc nước rút, lá chè hoàn toàn bị bùn bao phủ, nông dân phải liên tục té nước để dội lá.
Hiện địa phương đã lên danh sách các hộ dân chịu ảnh hưởng từ trận mưa lũ lịch sử vừa qua, tuy nhiên cô Hải cùng nhiều hộ dân cho biết đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có chính sách hỗ trợ cụ thể nào nào hỗ trợ bà con nông dân.
Tổng thiệt hại ước tính gần 85 tỷ đồng
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thái Nguyên, toàn tỉnh có gần 10.500 ha cây trồng bị ngập úng và hư hỏng, hơn 364.000 vật nuôi chết và cuốn trôi, cùng với gần 476 ha nuôi thủy sản bị thiệt hại. Các công trình thủy lợi, đường giao thông nội đồng, chuồng trại chăn nuôi cũng bị hư hỏng, gây ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và sản xuất của người dân.
UBND xã Đồng Hỷ cũng cho biết, trận mưa lũ vừa qua đã gây thiệt hại gần 85 tỷ đồng cho địa phương, ghi nhận nhiều cơ sở chế biến nông sản cùng nhà xưởng và kho chứa cũng bị ngập sâu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và kinh doanh.
Xã Đồng Hỷ vốn là địa phương có nhiều hợp tác xã (HTX) quy mô lớn trong sản xuất, chế biến nông sản và chăn nuôi. Sau trận mưa lũ lịch sử vừa qua, nhiều vườn chè của người dân cùng các cơ sở HTX bị ngập sâu, hàng hóa, nguyên liệu và máy móc cũng bị hư hỏng nghiêm trọng.
Theo bà Vũ Thị Thương Huyền, đại diện HTX chè Thịnh An, trận mưa lũ đã khiến nhiều hộ dân rơi vào cảnh khó khăn. Hiện HTX đang tích cực kết nối với các đơn vị để cung cấp vật tư nông nghiệp cho bà con, với mục tiêu sau khi người dân ổn định cuộc sống sẽ tập trung khôi phục sản xuất.
Hiện tại, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã và tổ chức xã hội đã chung tay hỗ trợ vật tư nông nghiệp, thuốc thú y, giống cây trồng nhằm giúp bà con vượt qua khó khăn trước mắt. Các HTX chè, nông sản khác của khu vực cũng đang kết nối các đơn vị hỗ trợ vật tư cho bà con khi cuộc sống ổn định trở lại.
Tuy nhiên, theo phản hồi từ nhiều hộ dân, đến nay họ vẫn chưa nhận được chính sách hỗ trợ cụ thể từ phía chính quyền. Người dân rất mong các cấp có giải pháp hỗ trợ kịp thời, giúp khôi phục sản xuất và ổn định cuộc sống.
Toàn tỉnh Thái Nguyên hiện có khoảng 24.000 ha chè, trong đó gần 23.000 ha đang cho sản phẩm với năng suất bình quân gần 18 tấn/ha và 207 sản phẩm OCOP từ 3 đến 5 sao. Trước thực trạng thiệt hại nặng nề do mưa lũ, tỉnh Thái Nguyên đã chỉ đạo các địa phương khẩn trương khôi phục sản xuất, huy động mọi nguồn lực hỗ trợ người dân vùng thiệt hại.
