Hội thảo có sự tham gia của lãnh đạo các bộ, Trung ương, viện nghiên cứu, các sở, ban ngành cấp tỉnh; lãnh đạo UBND các xã, phường; đại diện các hội doanh nghiệp tỉnh; các chuyên gia, nhà nghiên cứu trong và ngoài tỉnh…
Hội thảo khoa học Kinh tế xanh “Giải pháp phát triển bền vững và an toàn trong bối cảnh mới” diễn ra trong bối cảnh thế giới đang phải đối mặt với nhiều cuộc khủng hoảng nghiêm trọng về biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên, thiếu hụt nhiên liệu, lương thực và nước sạch.
Nghệ An với vai trò là trung tâm vùng Bắc Trung Bộ, đã sớm xác định tăng trưởng xanh là một định hướng chiến lược. Theo đó, trong Quy hoạch tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế số được coi là trụ cột để đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế.
Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XX nhiệm kỳ 2025-2030 xác định nhiệm vụ giải pháp chủ yếu “Phát triển đồng bộ và bền vững các trụ cột kinh tế: Phát triển công nghiệp, xây dựng theo hướng hiện đại, xanh, bền vững…Phát triển nông nghiệp xanh, thông minh, sinh thái”...
Thời gian qua, Nghệ An đạt được một số kết quả tích cực trong phát triển kinh tế xanh. Trong công nghiệp, tỉnh đã thu hút được các dự án công nghệ cao, thân thiện với môi trường. Trong nông nghiệp, nhiều mô hình canh tác hữu cơ, nông nghiệp sinh thái, tuần hoàn được triển khai, góp phần bảo vệ tài nguyên đất, nước và đa dạng sinh học. Trong dịch vụ và du lịch, các sản phẩm du lịch biển, du lịch sinh thái, cộng đồng được chú trọng, gắn với bảo tồn di sản văn hóa và môi trường. Công tác bảo vệ rừng tự nhiên, phục hồi hệ sinh thái và phát triển kinh tế lâm nghiệp theo hướng bền vững, trong đó có thí điểm tín chỉ carbon rừng, cũng đạt những bước tiến đáng ghi nhận.
Tuy nhiên, triển khai chiến lược tăng trưởng xanh của Nghệ An còn nhiều thách thức: Hệ thống cơ chế, chính sách và cơ chế phối hợp về tăng trưởng xanh chưa đồng bộ; hệ thống hạ tầng kỹ thuật phục vụ bảo vệ môi trường chưa đáp ứng yêu cầu; nguồn vốn cho các dự án xanh còn hạn chế, trong khi yêu cầu đầu tư cho hạ tầng, công nghệ và đổi mới sáng tạo là rất lớn. Nhận thức xã hội về bảo vệ tài nguyên, môi trường, tiêu dùng xanh chưa thật sự sâu rộng.
Các ngành công nghiệp truyền thống, nông nghiệp ở Nghệ An chủ yếu sử dụng công nghệ cũ, tiêu hao nhiều năng lượng và phát thải cao. Các ngành năng lượng tái tạo mới phát triển ở quy mô nhỏ. Thị trường tiêu thụ sản phẩm xanh còn hạn chế và chưa ổn định. Bên cạnh đó, Nghệ An lại là một trong những địa phương chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu, thiên tai và rủi ro môi trường. Điều đó khiến quá trình xây dựng nền kinh tế xanh vừa là yêu cầu tất yếu, vừa là một thách thức không nhỏ.
Xuất phát từ thực tiễn đó, hội thảo khoa học “Kinh tế xanh ở Nghệ An - Giải pháp phát triển bền vững và an toàn trong bối cảnh mới” được tổ chức nhằm tạo diễn đàn khoa học để trao đổi, phân tích và làm rõ một số vấn đề trọng tâm như: Cung cấp các cơ sở khoa học về tăng trưởng xanh, chuyển đổi xanh để Nghệ An xây dựng định hướng phát triển kinh tế xanh đến năm 2030, tầm nhìn 2045; Đánh giá thực trạng, cơ hội và thách thức trong thực hiện tăng trưởng xanh ở Nghệ An trên các khía cạnh: Cơ chế chính sách; Phát triển các lĩnh vực ưu tiên như: nông nghiệp xanh, năng lượng tái tạo, công nghiệp sạch, khu công nghiệp xanh, du lịch xanh, đô thị xanh; Liên kết và hợp tác; Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phục vụ tăng trưởng xanh…
Đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả quá trình tăng trưởng xanh, giúp Nghệ An hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững, thịnh vượng và an toàn trong bối cảnh mới. Gợi mở hướng nghiên cứu, xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển bền vững, giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu.
Hội thảo đã phân tích về xu hướng thế giới cho thấy sự chuyển đổi sang mô hình tăng trưởng xanh đang là xu thế tất yếu và lâu dài. Đồng thời, Việt Nam đã có những định hướng mạnh mẽ như Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, các cam kết Net Zero 2050, danh mục phân loại xanh (2025), chính sách tài chính xanh, thị trường carbon. Điều đó, khẳng định kinh tế xanh không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu tất yếu để Nghệ An phát triển nhanh, bền vững và an toàn trong kỷ nguyên mới.
Kết luận hội thảo, ông Nguyễn Quý Linh- Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ ghi nhận các ý kiến và khẳng định Nghệ An sẽ tiếp tục hoàn thiện chiến lược phát triển kinh tế xanh theo hướng thực chất, khả thi, cân bằng giữa tăng trưởng và bảo vệ môi trường.
Những phân tích sâu sắc, thực tiễn và mang tính gợi mở đã đem lại những gợi ý quan trọng cho tỉnh Nghệ An trong quá trình xây dựng mô hình tăng trưởng xanh, kinh tế xanh và phát triển bền vững trong giai đoạn mới. Là cơ sở khoa học quan trọng để UBND tỉnh xây dựng Kế hoạch hành động kinh tế xanh giai đoạn 2026 – 2030; Triển khai hiệu quả Chiến lược Tăng trưởng xanh Quốc gia; Chủ động thích ứng biến đổi khí hậu; Phát triển Nghệ An theo hướng xanh – bền vững – an toàn – thịnh vượng./.
