Từ ngày 1/1/2026, chính sách bảo hiểm y tế sẽ có những thay đổi quan trọng theo hướng mở rộng quyền lợi cho người dân, đặc biệt là các nhóm yếu thế. Đây là một trong những nội dung đáng chú ý của Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt vừa được Quốc hội thông qua, nhằm tạo bước đột phá trong công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.
Theo Nghị quyết, Nhà nước định hướng tăng dần tỷ lệ và mức thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, đồng thời mở rộng phạm vi chi trả của Quỹ bảo hiểm y tế cho các hoạt động khám sàng lọc, chẩn đoán và điều trị sớm một số bệnh. Việc điều chỉnh này được triển khai theo lộ trình cụ thể, bảo đảm phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội cũng như khả năng cân đối ngân sách nhà nước và Quỹ bảo hiểm y tế trong từng giai đoạn.
Điểm nhấn lớn của chính sách mới là từ đầu năm 2026, hai nhóm đối tượng sẽ được hưởng mức chi trả 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế. Cụ thể, người tham gia bảo hiểm y tế thuộc hộ gia đình cận nghèo và người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sẽ không còn phải đồng chi trả khi đi khám, chữa bệnh theo quy định. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong việc giảm gánh nặng tài chính y tế cho người thu nhập thấp và người cao tuổi, những nhóm dễ bị tổn thương trước rủi ro bệnh tật.
Không chỉ dừng lại ở hai nhóm trên, Nghị quyết còn đặt mục tiêu nâng mức hưởng bảo hiểm y tế đối với các đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế và một số nhóm cần ưu tiên khác. Song song với đó, Quỹ bảo hiểm y tế sẽ từng bước chi trả cho các hoạt động phòng bệnh từ sớm, thông qua việc khám sàng lọc, chẩn đoán và điều trị kịp thời một số bệnh. Cách tiếp cận này được kỳ vọng không chỉ giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế sớm hơn mà còn góp phần giảm chi phí điều trị trong dài hạn, hạn chế tình trạng bệnh nặng mới nhập viện gây tốn kém cho cả người bệnh và hệ thống y tế.
Về tầm nhìn dài hạn, Nghị quyết xác định từ ngày 1/1/2030, Nhà nước sẽ từng bước tiến tới chính sách miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế. Việc triển khai sẽ căn cứ vào tốc độ phát triển kinh tế - xã hội, khả năng cân đối của Quỹ bảo hiểm y tế cũng như việc điều chỉnh mức đóng bảo hiểm y tế theo từng thời kỳ, nhằm bảo đảm tính bền vững của hệ thống.
Bên cạnh đó, Quốc hội cũng định hướng thí điểm đa dạng hóa các gói bảo hiểm y tế, mở rộng hình thức cung ứng dịch vụ và triển khai bảo hiểm y tế bổ sung do doanh nghiệp bảo hiểm cung cấp khi đủ điều kiện. Đây được xem là giải pháp để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của người dân, nhất là trong bối cảnh chất lượng sống và yêu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao.
Để bảo đảm các chính sách đi vào thực tiễn, Chính phủ được giao nhiệm vụ quy định chi tiết về đối tượng, lộ trình tăng mức hưởng bảo hiểm y tế; danh mục bệnh được chi trả từ Quỹ bảo hiểm y tế cho hoạt động khám sàng lọc, chẩn đoán và điều trị sớm. Việc này phải gắn với lộ trình điều chỉnh mức đóng bảo hiểm y tế, dự kiến áp dụng từ năm 2027, nhằm giữ cân đối quỹ và bảo đảm quyền lợi lâu dài cho người tham gia.
Không chỉ tập trung vào người thụ hưởng, Nghị quyết còn dành sự quan tâm đáng kể cho đội ngũ nhân viên y tế. Theo đó, bác sĩ và dược sĩ sẽ được xếp lương từ bậc 2 ngay khi tuyển dụng, thay vì bậc khởi điểm như trước, nhằm cải thiện thu nhập và thu hút nhân lực chất lượng cao. Nhân viên y tế trực tiếp làm chuyên môn ở các lĩnh vực đặc thù được hưởng phụ cấp ưu đãi nghề 100%; riêng đội ngũ y tế tuyến xã và y tế dự phòng công tác tại vùng khó khăn, biên giới, hải đảo được hưởng mức 100%, các khu vực khác hưởng tối thiểu 70%. Những điều chỉnh này được kỳ vọng sẽ tạo động lực để hệ thống y tế hoạt động hiệu quả, bền vững hơn trong thời gian tới.
