Livehouse: Giải pháp giảm áp lực giá đất đô thị từ mô hình bất động sản thế hệ mới

Tham dự hội thảo có GS.TS. Hoàng Văn Cường (Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng, Ủy viên Ủy ban Tài chính Ngân sách Quốc hội); ông Vương Duy Dũng (Phó Cục trưởng Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng); cùng nhiều chuyên gia như PGS.TS. Trần Kim Chung (nguyên Phó Viện trưởng CIEM), TS. Võ Trí Thành (Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và cạnh tranh), TS. Lê Xuân Sang (Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam và Thế giới), PGS.TS. Nguyễn Quang Tuyến (Trưởng khoa Pháp luật kinh tế, Đại học Luật Hà Nội).

Từ phía Hiệp hội Bất động sản Việt Nam có ông Phạm Nguyễn Toan (Phó Chủ tịch Hiệp hội, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam) và TS. Nguyễn Văn Đính (Phó Chủ tịch Hiệp hội, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam).

Livehouse - đáp ứng nhu cầu đa dạng và khả năng chi trả của khách hàng mới

Phát biểu khai mạc, nhà báo Phạm Nguyễn Toan cho biết tốc độ đô thị hóa nhanh khiến nhu cầu nhà ở và hạ tầng xã hội, kỹ thuật tăng mạnh. Trong khi đó, thị trường bất động sản hiện đối mặt khan hiếm nguồn cung, giá nhà đất tại lõi đô thị liên tục tăng, gây khó tiếp cận cho người dân cũng như nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Đồng thời, sự thay đổi hành vi tiêu dùng của nhóm khách hàng trẻ, các doanh nghiệp khởi nghiệp, hộ kinh doanh cá thể đang thúc đẩy nhu cầu về bất động sản đa công năng, vừa ở, làm việc, kinh doanh với chi phí hợp lý. Theo khảo sát của Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam (VIRES), người mua ngày càng ưu tiên bất động sản có pháp lý rõ ràng, quy hoạch minh bạch, đáp ứng khả năng khai thác thực thay vì chỉ để đầu cơ.

“Từ thực tiễn này, Livehouse - mô hình đa công năng, pháp lý rõ ràng, sở hữu có thời hạn - được kỳ vọng là lời giải giúp cân bằng nhu cầu và khả năng chi trả của nhóm khách hàng mới, đồng thời hướng thị trường phát triển bền vững, linh hoạt hơn”, ông Toan nhấn mạnh.

Khơi dậy xu thế bất động sản dựa trên giá trị sử dụng thực

GS.TS. Hoàng Văn Cường, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng, Ủy viên Ủy ban Tài chính Ngân sách Quốc hội cho rằng Livehouse có thể khơi dậy một xu thế mới. Tại Việt Nam, bất động sản bị đẩy giá quá cao do kết hợp nhu cầu ở với kỳ vọng sở hữu, tích lũy tài sản. Ngược lại, tại nhiều quốc gia, bất động sản chủ yếu phục vụ nhu cầu sử dụng thực tế, được điều tiết bởi chính sách thuế cao với hành vi đầu cơ.

“Livehouse, với thời hạn sở hữu rõ ràng và đa công năng, sẽ đưa giá trị bất động sản về gần giá trị khai thác thực, giúp giảm áp lực tăng giá, đồng thời vẫn đảm bảo lợi ích khai thác cho nhà đầu tư”, ông Cường nhận định.

Ở góc nhìn thị trường, TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam đánh giá mô hình bất động sản truyền thống hiện gặp nhiều hạn chế. Nhà phố giá cao, tỷ suất lợi nhuận khai thác thấp, khó tiếp cận với nhóm nhà đầu tư nhỏ lẻ; shophouse dư cung, phụ thuộc lớn vào mật độ cư dân; officetel thì bị giới hạn diện tích, còn căn hộ thông thường không linh hoạt chuyển đổi công năng.

“Thị trường đang cần bất động sản thế hệ mới như Livehouse - đa năng, quy hoạch tổng thể, hạ tầng đầy đủ, cho phép khai thác linh hoạt các mục đích như lưu trú, kinh doanh, làm việc, nghỉ dưỡng, giải trí. Quyền sở hữu có thời hạn giúp giảm chi phí đầu tư, tối ưu giá bán và phù hợp hơn với khả năng tiếp cận của đa số người mua”, TS. Đính nêu rõ.

Cơ sở pháp lý và sự cần thiết hoàn thiện chính sách

PGS.TS. Nguyễn Quang Tuyến, Trưởng khoa Pháp luật kinh tế, Đại học Luật Hà Nội cũng cho biết, trước đây người dân thường e ngại bất động sản có thời hạn, nhưng thực tế pháp luật đã quy định rõ quyền gia hạn. Điểm c, Điều 172 Luật Đất đai 2024 nêu rõ người dân có thể gia hạn quyền sử dụng đất khi hết thời hạn, với chu kỳ mới không vượt quá chu kỳ cũ; Nghị định 102/2024/NĐ-CP cũng hướng dẫn cụ thể quy trình gia hạn.

“Vì vậy, sở hữu bất động sản có thời hạn không đồng nghĩa với mất quyền lợi khi hết hạn. Livehouse có cơ sở pháp lý khá đầy đủ và sẽ thu hút nhà đầu tư, khách hàng khi họ hiểu đúng. Tuy nhiên, để phát triển đúng tiềm năng, cần tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, bổ sung ưu đãi và tháo gỡ các thủ tục liên quan”, ông Tuyến nhận định.

PGS.TS. Tuyến cũng cho biết Ban Chính sách chiến lược đang xem xét sửa đổi Nghị quyết 18 và điều chỉnh Luật Đất đai, mở cơ hội lồng ghép các quy định riêng cho bất động sản đa chức năng như Livehouse vào hệ thống pháp luật.

Từ phía quản lý nhà nước, ông Vương Duy Dũng, Phó Cục trưởng Quản lý nhà và Thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng cũng đồng tình: Livehouse là loại hình phát triển từ các mô hình cũ như condotel, officetel, nhằm đáp ứng xu thế đa công năng, đa nhu cầu của xã hội.

“Mô hình mới ban đầu có thể còn nhiều băn khoăn, nhưng sẽ được thị trường đón nhận nếu được triển khai đúng hướng. Cơ sở pháp lý cơ bản đã có, tuy nhiên vẫn cần nghiên cứu sâu và hỗ trợ thêm để vận hành ổn định, bền vững”, ông Dũng khẳng định.

Kỳ vọng mới cho thị trường bất động sản

Có thể thấy, Livehouse hội tụ những đặc điểm phù hợp với bối cảnh đô thị hóa nhanh, thu nhập người dân chưa thực sự cao, trong khi nhu cầu đa dạng về ở, làm việc, kinh doanh ngày càng tăng. Các chuyên gia tại hội thảo đều nhất trí rằng Livehouse sẽ góp phần bình ổn giá bất động sản, tránh tình trạng “bong bóng giá” do nhu cầu sở hữu vượt quá nhu cầu sử dụng thực tế.

Ngoài ra, Livehouse còn có tiềm năng tạo ra dòng tiền thực và lâu dài cho các nhà đầu tư nhờ khai thác được nhiều công năng, đồng thời giảm rủi ro so với các loại hình bất động sản chỉ phục vụ một mục đích.

Để hiện thực hóa, các cơ quan quản lý cần nhanh chóng hoàn thiện chính sách, tháo gỡ rào cản đất đai, đồng thời tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho việc cấp quyền sở hữu có thời hạn, đảm bảo lợi ích của cả chủ đầu tư lẫn người sử dụng.

Hội thảo cũng ghi nhận nhiều ý kiến đề xuất tăng cường cơ chế ưu đãi, khuyến khích đầu tư vào mô hình bất động sản thế hệ mới, phù hợp xu hướng phát triển bền vững và thông minh trong đô thị hiện đại.