Chùa Tam Chúc tọa lạc tại thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, nằm trong quần thể du lịch Tam Chúc rộng hàng nghìn héc-ta, được ví như “Vịnh Hạ Long trên cạn” bởi cảnh sắc non nước hữu tình. Đây vốn là một di tích có từ thời Tiền Lý, gắn liền với truyền thuyết về “bảy ngọn núi thiêng” và “sáu chiếc chuông đá” – tạo thành tên gọi “Tam Chúc – Thất Tinh”.
Với quy mô hoành tráng, kiến trúc đồ sộ và tinh xảo, Chùa Tam Chúc ngày nay không chỉ khắc hoạ lại nét đẹp cổ kính của ngôi cổ tự xưa mà còn được kiến tạo như một trung tâm văn hóa – tâm linh mang tầm vóc quốc tế.
Điểm nhấn đặc biệt tại Chùa Tam Chúc chính là hệ thống các điện thờ: Điện Quan Âm, Điện Pháp Chủ, Điện Tam Thế… Trong đó, mỗi pho tượng, bức phù điêu, mỗi chi tiết chạm khắc đều hàm chứa những thông điệp sâu sắc về đạo lý của Phật pháp.
Đặc biệt, tượng Phật tại Điện Pháp Chủ – được đúc bằng đồng nguyên khối, cao hơn 10m – là biểu tượng của trí tuệ toàn giác, của lòng kiên định và từ tâm vô lượng. Trong khi đó, Điện Quan Âm – nơi tôn thờ Bồ Tát Quán Thế Âm – lại là biểu tượng sống động của lòng từ bi, luôn lắng nghe thấu hiểu chúng sinh.
Với nhân duyên hy hữu, doanh nghiệp Xây dựng Xuân Trường – đơn vị xây dựng và phát triển quần thể Tam Chúc – đã tìm được hai khối đá xanh tự nhiên có kích thước hiếm có: dài 10 mét, rộng 3,6 mét, dày 1 mét, mỗi khối nặng hơn 100 tấn.
Từ hai khối đá quý này, nghệ nhân đã chế tác hình tượng bàn chân Đức Phật, khắc họa những hoa văn linh thiêng như pháp luân, hoa sen, tượng trưng cho Giới – Định – Tuệ – ba nền tảng căn bản trong đạo Phật, dẫn dắt con người đến với con đường tu tập, giác ngộ và giải thoát. Đây không chỉ là tác phẩm nghệ thuật tâm linh đặc sắc mà còn là biểu tượng sống động của con đường nội tu và hành đạo.
Không gian chùa được thiết kế mở, hài hòa với thiên nhiên, dẫn dắt người hành hương đi qua từng lớp ý nghĩa về “sinh – trụ – hoại – diệt” để rồi dừng lại ở “tĩnh – lặng – sáng suốt”.
Không chỉ là ngôi chùa lớn nhất Đông Nam Á, Chùa Tam Chúc còn là nơi tổ chức Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc năm 2019 – sự kiện tâm linh quốc tế quan trọng, quy tụ hàng ngàn chức sắc và học giả Phật giáo từ hơn 100 quốc gia. Việc Chùa Tam Chúc được lựa chọn làm nơi đăng cai sự kiện này không chỉ là sự ghi nhận về giá trị vật thể và phi vật thể nơi đây, mà còn khẳng định vai trò của Phật giáo Việt Nam trong việc đóng góp vào hòa bình, đối thoại và phát triển bền vững toàn cầu.
Trong nhịp sống hối hả ngày nay, Chùa Tam Chúc không chỉ là điểm đến chiêm bái mà còn là chốn tĩnh lặng để con người quay về với chính mình. Hành trình lên chùa, qua từng bậc đá, từng nhịp chuông ngân, như lời nhắc nhở nhẹ nhàng về lòng bao dung, về nhân quả, và về khát vọng sống tử tế giữa cuộc đời.
