Một trong những cái tên tiêu biểu là cam Bảo Phương (Hà Tĩnh), sản phẩm OCOP 3 sao gây ấn tượng bởi chất lượng vượt trội, quy trình sản xuất bài bản và câu chuyện đầy tâm huyết của người làm nông ở vùng trung du miền Bắc. Không chỉ là loại trái cây quen thuộc, cam Bảo Phương còn là thương hiệu nông sản đang góp phần khẳng định vị thế của địa phương trên bản đồ đặc sản Việt Nam.
Cam Bảo Phương được trồng chủ yếu tại vùng đất đỏ pha sét có độ dốc thoai thoải, khí hậu mát mẻ, biên độ nhiệt ngày đêm lớn. Đây là điều kiện lý tưởng để cây cam phát triển, tích lũy hương vị và tạo nên chất lượng đồng đều. Từ đất, nước, khí hậu đến kỹ thuật chăm sóc đều góp phần tạo nên những quả cam mọng nước, vỏ mỏng, màu vàng óng đẹp mắt và đặc biệt có mùi thơm đặc trưng rất riêng. Trái cam khi cắt ra tỏa hương tự nhiên, vị ngọt thanh, ít chua, tép mọng và không bị khô bã như một số loại cam khác trên thị trường.
Một trong những yếu tố giúp cam Bảo Phương ghi dấu ấn là quy trình canh tác an toàn, bắt đầu từ khâu chọn giống, ươm cây, chăm sóc cho đến thu hoạch. Người trồng cam của vùng luôn ưu tiên sử dụng phân hữu cơ, hạn chế tối đa thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời áp dụng các biện pháp canh tác sinh học nhằm bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên. Mỗi vụ cam là cả một quá trình dài kiên trì, đòi hỏi người nông dân phải thường xuyên theo dõi độ ẩm, dinh dưỡng và sức khỏe của cây. Khi hoa nở rộ, họ phải che chắn cẩn thận để tránh côn trùng gây hại; khi quả lớn, việc cắt tỉa, vệ sinh vườn giúp trái cam hấp thụ ánh sáng đồng đều, cho màu sắc đẹp và độ ngọt cao.
Đặc biệt, để đạt OCOP 3 sao, cam Bảo Phương không chỉ ngon mà còn phải đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm, bao bì, nhãn mác và giá trị thương mại. Chính điều này đã thúc đẩy người trồng mạnh dạn thay đổi cách sản xuất truyền thống, từng bước đưa công nghệ vào nông nghiệp. Nhiều hộ gia đình và hợp tác xã đã ứng dụng các giải pháp như tưới nhỏ giọt, bón phân định lượng, sử dụng chế phẩm vi sinh và áp dụng tiêu chuẩn VietGAP. Nhờ vậy, sản phẩm đến tay người tiêu dùng luôn đảm bảo an toàn, đồng đều và có khả năng cạnh tranh cao trên thị trường.
Cam Bảo Phương sau khi được chứng nhận OCOP 3 sao đã nhanh chóng tạo dựng thương hiệu với người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh. Sản phẩm được đóng gói đẹp mắt, phân loại theo kích cỡ, có tem truy xuất QR để người mua kiểm tra được nguồn gốc và quy trình sản xuất. Những thay đổi này không chỉ nâng giá trị thương mại mà còn tạo niềm tin, sự yên tâm cho người tiêu dùng – điều vô cùng quan trọng trong bối cảnh thị trường trái cây ngày càng đa dạng và khó phân biệt hàng thật, hàng kém chất lượng.
Không chỉ dừng lại ở giá trị kinh tế, cam Bảo Phương còn mang theo câu chuyện về sự nỗ lực của người dân địa phương trong hành trình xây dựng thương hiệu nông sản sạch. Trước kia, người trồng cam chủ yếu bán cho thương lái với giá bấp bênh, phụ thuộc vào mùa vụ và thị trường. Khi tham gia OCOP, họ được tập huấn kỹ thuật, được hỗ trợ bao bì, được kết nối thị trường và tham gia nhiều hội chợ nông sản. Nhờ vậy, cam Bảo Phương dần thoát khỏi lối sản xuất manh mún, chuyển sang mô hình hợp tác bền vững, có chiến lược dài hạn và khả năng phát triển ổn định hơn.
Câu chuyện về cam Bảo Phương còn là minh chứng sống động cho tinh thần đổi mới của người nông dân, những người ngày đêm gắn bó với ruộng vườn, vượt qua khó khăn về vốn, khí hậu thất thường và áp lực cạnh tranh. Họ hiểu rằng chỉ khi làm nông nghiệp sạch, chất lượng cao, sản phẩm mới có thể đứng vững. Chính tư duy ấy đã giúp cam Bảo Phương khẳng định tên tuổi trên thị trường, góp phần đưa hình ảnh vùng đất quê hương đến gần hơn với người tiêu dùng cả nước.
Ngoài việc bán trực tiếp tại vườn, cam Bảo Phương còn được phân phối qua hợp tác xã, các điểm giới thiệu sản phẩm OCOP, cửa hàng đặc sản và một số sàn thương mại điện tử. Sự mở rộng kênh bán hàng không chỉ giúp tăng doanh thu mà còn tạo cơ hội tiếp cận phân khúc khách hàng rộng lớn hơn. Đây là bước tiến quan trọng, thể hiện sự bắt nhịp nhanh nhạy với xu thế tiêu dùng hiện đại.
Nhìn rộng hơn, cam Bảo Phương góp phần thúc đẩy phát triển du lịch nông nghiệp, nơi du khách có thể đến tham quan vườn cam, tự tay thu hoạch những quả cam chín vàng và trải nghiệm cuộc sống của người làm nông. Mô hình này đang được nhiều địa phương quan tâm bởi không chỉ tăng thu nhập mà còn giúp quảng bá thương hiệu một cách tự nhiên và bền vững.
Tuy nhiên, để giữ vững danh hiệu OCOP 3 sao và hướng tới mục tiêu cao hơn, cam Bảo Phương vẫn cần tiếp tục được đầu tư bài bản hơn, đặc biệt là trong khâu chế biến sâu. Hiện nay, sản phẩm chủ yếu bán tươi, trong khi tiềm năng để sản xuất nước ép, mứt cam, tinh dầu vỏ cam hay sản phẩm sấy khô còn rất lớn. Nếu khai thác tốt mảng này, giá trị kinh tế của cây cam sẽ tăng mạnh, đồng thời giảm rủi ro khi thị trường biến động trong mùa thu hoạch rộ.
Cam Bảo Phương - sản phẩm OCOP 3 sao - không chỉ là một loại trái cây thơm ngon, mà còn là biểu tượng của sự nỗ lực bền bỉ, của tinh thần sáng tạo trong nông nghiệp, và của khát vọng nâng tầm giá trị quê hương. Từ những vườn cam xanh bát ngát, những người nông dân chân chất đã gửi gắm vào từng trái cam niềm tin về một tương lai nông nghiệp sạch, bền vững và giàu bản sắc. Với những thành quả đã đạt được, cam Bảo Phương xứng đáng là niềm tự hào của vùng trung du và sẽ tiếp tục tỏa hương, lan tỏa giá trị trên hành trình xây dựng nông sản Việt chất lượng cao./.
