Trong bối cảnh địa giới hành chính được điều chỉnh, hội thảo có ý nghĩa đặc biệt khi góp phần đánh giá lại toàn diện mô hình nông thôn mới kiểu mẫu của Quảng Nam cũ để vận dụng phù hợp vào quản lý nông thôn tại thành phố Đà Nẵng mới.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Nguyễn Xuân Thu - Phó Giám đốc Phân hiệu Học viện Hành chính và Quản trị công tại thành phố Đà Nẵng nhấn mạnh sự thay đổi về địa giới không chỉ đặt ra thách thức trong tổ chức bộ máy và quy hoạch phát triển nông thôn, mà còn mở ra cơ hội để thiết kế lại mô hình quản lý theo hướng thống nhất, đồng bộ và bền vững hơn. Những kinh nghiệm của Quảng Nam cũ về phát huy dân chủ cơ sở, huy động sự tham gia của người dân, triển khai hạ tầng và áp dụng cơ chế tự quản cộng đồng sẽ tiếp tục là “chất liệu” quan trọng trong quá trình xây dựng chiến lược phát triển nông thôn ở Đà Nẵng mới.
Tại phiên thảo luận thứ nhất, PGS.TS. Hoàng Sĩ Nguyên và PGS.TS. Nguyễn Nghị Thanh đã tập trung vào các vấn đề lý luận và thực tiễn trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu tại Quảng Nam giai đoạn 2016 đến trước thời điểm sáp nhập. Các tham luận được trình bày tại phiên làm việc đều đi sâu phân tích những khía cạnh cốt lõi của mô hình, từ cơ chế vận hành, thể chế quản lý cho đến vai trò dân chủ cơ sở và nhu cầu hoàn thiện mô hình trong giai đoạn mới.
TS. Trương Thị Thủy cho rằng, sự khác biệt về điều kiện kinh tế – xã hội giữa các vùng trong tỉnh đã tạo ra yêu cầu điều chỉnh chính sách đặc thù. Đồng thời, nêu rõ những bất cập trong quy định về phân cấp, phân quyền cũng như đề xuất hướng hoàn thiện thể chế quản lý thôn theo hướng thống nhất, minh bạch và phù hợp với yêu cầu quản lý sau sáp nhập.
Đối với góc nhìn về dân chủ và sự tham gia của người dân, ThS. Nguyễn Thanh Tùng đã làm rõ vai trò của người dân trong giám sát cộng đồng, cơ chế tự quản, sự đồng thuận xã hội và các mô hình dân chủ trực tiếp được áp dụng tại Quảng Nam trước đây, xem đây là nhân tố quan trọng quyết định thành công của mô hình.
TS. Đặng Thị Đào Trang khẳng định, tính tất yếu của việc chuẩn hóa và hiện đại hóa mô hình quản lý thôn, nhất là trong bối cảnh tỉnh Quảng Nam đã sáp nhập vào Đà Nẵng, đòi hỏi một hệ thống quản lý mới thống nhất, hiệu quả và có tính khả thi cao.
Tại phiên làm việc thứ hai, TS. Trần Quyết Thắng - Chủ nhiệm đề tài và PGS.TS. Nguyễn Nghị Thanh đã tập trung thảo luận các vấn đề thực tiễn trong quản lý thôn nông thôn mới kiểu mẫu sau thời điểm Quảng Nam sáp nhập vào Đà Nẵng.
Tại Hội thảo, các đại biểu cũng đã tham gia thảo luận, đóng góp ý kiến và đề xuất tích cực. Thượng tá Trần Đình Vũ - Phó Trưởng phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố Đà Nẵng đề xuất nhiều giải pháp tăng cường an ninh cộng đồng, ứng dụng công nghệ, và nâng cao hiệu quả mô hình công an xã chính quy.
Ông Võ Đức Anh, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Đà Nẵng cũng đã chỉ ra những rào cản về vốn, kỹ năng, tư duy thị trường mà thanh niên các vùng nông thôn đang gặp phải; đồng thời đề xuất hình thành các “không gian đổi mới sáng tạo tại nông thôn”, tăng cường đào tạo khởi nghiệp, kết nối doanh nghiệp – hợp tác xã – thanh niên nhằm tạo động lực phát triển kinh tế địa phương sau sáp nhập.
Ngoài ra, ThS. Lưu Thị Quỳnh, Sở Tư pháp Đà Nẵng đã tập trung phân tích hiệu quả của các hoạt động phổ biến pháp luật tại cơ sở và đề xuất đổi mới công tác truyền thông pháp luật theo hướng đa nền tảng, ứng dụng chuyển đổi số và xây dựng đội ngũ báo cáo viên pháp luật chuyên sâu cho các xã mới thuộc Đà Nẵng.
TS. Tạ Quang Duy - Phó Chủ nhiệm UBKT xã Gò Nổi nhấn mạnh vai trò của quy hoạch đồng bộ, lựa chọn dự án phù hợp với nhu cầu thực tế và tăng cường giám sát cộng đồng; đề xuất các giải pháp tháo gỡ dựa trên kinh nghiệm từ Quảng Nam trước đây.
Phát biểu tại Hội thảo, bà Hà Thị Ánh Tuyết – Phó Trưởng phòng Khoa học và Sở hữu trí tuệ, sở Khoa học và Công nghệ Đà Nẵng nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc phát triển nông thôn thông minh trong bối cảnh sáp nhập Quảng Nam vào thành phố Đà Nẵng. Bà cho rằng, việc ứng dụng công nghệ, dữ liệu và quản trị tri thức sẽ là nền tảng để xây dựng các thôn hiện đại, minh bạch và bền vững.
Đồng thời, dẫn chiếu Bộ tiêu chí Thôn Thông minh, coi đây là khung pháp lý quan trọng giúp các xã, thôn triển khai hạ tầng số, giám sát môi trường, phát triển sản phẩm trí tuệ địa phương và thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp ngay tại nông thôn.
Khép lại Hội thảo, các chuyên gia và đại biểu đều nhấn mạnh rằng “thôn và cộng đồng dân cư” là trung tâm, là “hạt nhân” của mọi nỗ lực xây dựng nông thôn mới và phát triển nông thôn thông minh. Sự đồng thuận, chủ động tham gia của người dân không chỉ tạo nền tảng vững chắc cho các dự án hạ tầng và phát triển kinh tế – xã hội, mà còn quyết định sự thành công của các mô hình quản lý hiện đại, minh bạch.
