Trong các ngày 13/02 và 14/02, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã tổ chức Phiên thảo luận mở cấp cao về “Tác động của biến đổi khí hậu và tình trạng mất an ninh lương thực đối với việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế” dưới sự chủ trì của Tổng thống Cộng hoà Guyana - nước Chủ tịch Hội đồng tháng 2/2024. Sự kiện có sự tham dự và phát biểu của đại diện gần 90 nước, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc và lãnh đạo một số tổ chức quốc tế liên quan.
Trong phát biểu dẫn đề, Tổng Thư ký Antonio Guterres nhận định thế giới đang đối mặt với khủng hoảng lương thực trong khi biến đổi khí hậu đang ngày càng nghiêm trọng, đe dọa hòa bình, sự sống của con người, làm gia tăng bất ổn và bất bình đẳng ở nhiều nơi trên thế giới.
Trong khi đó, Phó Tổng giám đốc Tổ chức Lương Nông LHQ (FAO) Beth Bechdol cho biết hiện đang có khoảng 258 triệu người tại 58 quốc gia phải đối mặt với tình hình mất an ninh lương thực nghiêm trọng, trong đó 70% là vì bất ổn khí hậu và xung đột.
Tổng thư ký LHQ Guterres kết luận các nước cần phải khẩn trương hành động, tạo điều kiện để giải quyết xung đột và gìn giữ hòa bình, trong phạm vi quốc gia cũng như giữa các nước, đồng thời đầu tư nhiều hơn để tạo ra các hệ thống lương thực lành mạnh, công bằng và bền vững theo hướng "nuôi dưỡng mà không hủy hoại hành tinh".
Phát biểu tại Phiên thảo luận, Tham tán công sứ Nguyễn Hoàng Nguyên, Phó Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên Hợp Quốc nhấn mạnh nghèo đói vừa là gốc rễ vừa là hậu quả của xung đột, trong khi biến đổi khí hậu là tác nhân làm trầm trọng hơn tình trạng mất an ninh lương thực cũng như gia tăng nguy cơ đe doạ hoà bình, ổn định quốc tế. Đại diện Việt Nam cho rằng Hội đồng bảo an cần và có thể làm nhiều hơn để phá vỡ vòng luẩn quẩn của biến đổi khí hậu, mất an ninh lương thực và xung đột.
Thứ nhất, Hội đồng bảo an cần phát huy hiệu quả hơn nữa vai trò ngăn chặn xung đột, có cách tiếp cận toàn diện và cân bằng hơn giữa các mối đe doạ an ninh truyền thông và phi truyền thống. Thứ hai, cần tăng cường tham vấn, phối hợp với các cơ quan Liên Hợp Quốc, các cơ chế và sáng kiến liên quan ở cấp độ quốc tế, khu vực, quốc gia để xử lý kịp thời các nguy cơ an ninh từ biến đổi khí hậu và mất an ninh lương thực. Thứ ba, cần cần bảo đảm tuân thủ luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hợp Quốc trong xung đột, theo đó các bên liên quan không được tấn công và pha hủy các cơ sở hạ tầng khí hậu và hạ tầng dân sự thiết yếu, nhất là có các sơ sở cung cấp nước và lương thực, theo các Nghị quyết 2417 và 2573 của Hội đồng Bảo an.
Các đại biểu chia sẻ đánh giá từ nhiều góc độ về mối quan hệ giữa biến đổi khí hậu, tình trạng mất an ninh lương thực và hòa bình, an ninh quốc tế; kêu gọi tăng cường hợp tác toàn cầu, trong đó phát huy hơn nữa vai trò của Liên hợp quốc và Hội đồng Bảo an, nhằm giảm thiểu tác tác động tiêu cực qua lại giữa các thành tố này, đặc biệt tại các nước và khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột.
Tham tán công sứ Nguyễn Hoàng Nguyên cho biết là một trong số các quốc gia dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu và nước biển dâng, từng trải qua nhiều thập kỷ chiến tranh và chuyển mình từ một nước thiếu lương lực thành nước xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới, Việt Nam cam kết đóng góp tích cực vào nỗ lực toàn cầu nhằm duy trì hòa bình, an ninh quốc tế thông qua hợp tác giải quyết tác động của biến đổi khí hậu và mất an ninh lương thực./.
