Theo thống kê sơ bộ của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thanh Hóa, tính đến ngày 30/9, toàn tỉnh có gần 8.000 ha hoa màu bị ảnh hưởng nặng. Trong đó, khoảng 4.000 ha lúa mùa, nhiều diện tích đã chín, chỉ chờ thu hoạch bị ngập úng kéo dài.
Không chỉ lúa, hơn 2.700 ha rau màu cũng bị cuốn trôi hoặc thối rữa khi còn non. Ngoài ra, hơn 350 ha ngô, 400 ha mía và hàng chục ha cây ăn quả, cây lâu năm khác cũng chịu chung số phận.
Đáng lo ngại, tính đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh vẫn còn hơn 30 xã đang bị ngập úng cục bộ. Nhiều tuyến đường liên thôn, liên xã biến thành sông, việc đi lại của người dân gặp vô vàn khó khăn. Không ít hộ phải sơ tán tạm thời đến nhà văn hóa hoặc trường học để tránh lũ.
Các cánh đồng vẫn chìm trong nước trắng xóa, lúa và hoa màu chưa thể thu hoạch. Nếu tình trạng ngập úng kéo dài thêm vài ngày, nguy cơ hư hỏng toàn bộ là rất lớn.
Tại xã Nông Cống, một trong những nơi có diện tích lúa lớn nhất tỉnh, bà con nông dân đang rơi vào cảnh lao đao. Ông Lê Văn Thắng, ngậm ngùi: “Vụ này gia đình tôi trồng gần 1 mẫu (10 sào). Lúa đã trĩu bông, chỉ chờ gặt thì mưa lớn kéo dài, nước lênh láng khắp ruộng. Giờ thì đổ hết, hạt thì mọc mầm, coi như bỏ. Bao công sức mấy tháng trời giờ mất trắng.”
Chung cảnh ngộ, chị Nguyễn Thị Hạnh, xã Trung Chính, cho biết: “Nhà tôi chuyên trồng rau cải và cà chua để bán ở chợ huyện. Vừa mới gieo hơn 2 sào rau non, chưa kịp bén rễ thì nước đã ngập đến ngọn, hỏng hết. Giờ không biết lấy gì mà xoay sở tiền học cho hai đứa nhỏ.”
Thiệt hại từ cây trồng không chỉ ảnh hưởng đến thu nhập trước mắt mà còn đẩy nhiều hộ gia đình vào cảnh nợ nần. Với những gia đình nghèo, vụ mùa chính là “cái cần câu cơm”, nay mất đi đồng nghĩa với việc bữa cơm, học phí, thuốc men đều trở thành nỗi lo thường trực.
Ngay sau khi bão tan, ngành nông nghiệp và các địa phương đã huy động lực lượng xuống cơ sở. Hệ thống trạm bơm tiêu úng hoạt động hết công suất để rút nước cứu lúa. Cán bộ kỹ thuật được cử về tận thôn, bản để hướng dẫn bà con cách chăm sóc cây trồng sau ngập, cải tạo đất, đồng thời khuyến cáo gieo trồng giống chịu úng cho vụ tới.
Chính quyền cũng đang khẩn trương rà soát, thống kê thiệt hại để sớm có phương án hỗ trợ giống, vốn vay, giúp bà con từng bước khôi phục sản xuất. Tuy nhiên, với mức độ thiệt hại diện rộng như hiện nay, việc phục hồi chắc chắn sẽ còn nhiều gian nan.
Thiên tai ở miền Trung vốn khốc liệt và khó lường. Nhưng từ thực tế đau xót này, Thanh Hóa cần sớm có chiến lược căn cơ hơn: đầu tư hệ thống tiêu thoát nước hiện đại ở các vùng trũng; quy hoạch lại mùa vụ hợp lý; mở rộng diện tích gieo trồng giống cây trồng chịu ngập; đồng thời triển khai gói tín dụng khẩn cấp để giúp bà con vượt qua giai đoạn khó khăn./.
