Nâng tầm giá trị hạt muối Việt
Huyện Quỳnh Lưu (cũ), tỉnh Nghệ An được xem là vựa muối lớn nhất của khu vực Bắc Trung Bộ. Đây là dòng muối được các chuyên gia Nhật Bản đánh giá rất cao về vị ngon mặn dịu, giàu khoáng. Tuy nhiên, sản phẩm muối của Quỳnh Lưu vẫn chỉ tiêu thụ thô, giá thành rất thấp. Vì thế, các cánh đồng muối dần bị bỏ hoang, diêm dân không còn mặn mà với nghề.
Tốt nghiệp khoa Kinh tế đối ngoại - Trường Đại học Ngoại thương, chị Trần Thị Hồng Thắm, 33 tuổi, ở xã Quỳnh Văn, tỉnh Nghệ An, luôn trăn trở trước sự vất vả của bà con diêm dân cùng tiềm năng ngành muối đang bỏ ngỏ. Chị nung nấu ý tưởng tạo ra các sản phẩm muối giảm mặn, đa khoáng nhằm bảo vệ và tăng cường sức khoẻ cho người dân.
“Đó là lý cho cho sự ra đời của dự án muối NanoSalt. Tôi đã liên kết với nhóm nghiên cứu có ý tưởng tạo ra loại muối NanoSalt giảm mặn đa khoáng- có nghĩa là giảm độ mặn chỉ còn 50% và bổ sung các vi khoáng Magie, Kali, Canxi và hơn 60 vi khoáng khác có lợi cho con người từ nguồn gốc nước biển tự nhiên”, chị Thắm chia sẻ.
Năm 2021, Công ty TNHH ABACA Việt Nam được thành lập, có địa chỉ tại xã Quỳnh Văn (tỉnh Nghệ An) do chị Trần Thị Hồng Thắm làm Giám đốc, chuyên sản xuất và chế biến muối. Đặc biệt, chị Thắm cùng nhóm chuyên gia đã nghiên cứu và chế biến thành công bộ sản phẩm muối dinh dưỡng giảm mặn Nanosalt.
Chị Thắm thu mua muối của các hợp tác xã tại Quỳnh Lưu, sau đó tiến hành tạo ra muối bằng thiết bị cô đặc. Phần dung dịch còn lại sau bước cô đặc sẽ được kết tinh lạnh ở nhiệt độ thích hợp để tạo ra muối giảm mặn đa khoáng. Ròng rã trong suốt 5 năm, chị cùng đội ngũ của mình đã nghiên cứu công nghệ phân tách khoáng đa tầng nhằm chế biến sâu các loại muối tốt cho sức khỏe từ nguồn mật muối sẵn có mà chưa được tận thu khai thác.
Theo chị Thắm, mật muối là phần nước chảy ra từ hạt muối và là lượng nước còn sót lại trên bề mặt phơi ở những cánh đồng muối. Mật muối chảy ra từ muối vốn bị xem là chất dư thừa, người dân thường đổ bỏ sau quá trình làm muối. Công ty TNHH ABACA Việt Nam đã thu mua với mức giá 1.000-1.500 đồng/lít. Chỉ với công đoạn này, doanh nghiệp đã giúp thu nhập của người dân tăng lên 50% so với trước đây.
Đưa nghề truyền thống thống hòa mình vào dòng chảy hội nhập
“Càng đi sâu nghiên cứu các loại muối khoáng khác nhau được phân tách từ nước biển, tôi càng phát hiện ra nhiều dòng muối ứng dụng cần thiết cho nhiều ngành khác nhau. Chẳng hạn như muối tạo đông đậu phụ Nanosalt là 1 ví dụ. Đây là dòng muối có khả năng làm đông kết protein trong đậu nhanh hơn gấp đôi, giúp cho nhà sản xuất tối ưu được năng suất rất nhiều”, chị Thắm chia sẻ.
Bình quân mỗi tháng, Công ty TNHH ABACA Việt Nam thu mua khoảng 50 tấn muối biển, 40m3 mật muối của diêm dân để sản xuất 22 sản phẩm các dòng như muối ăn, muối dược liệu-làm đẹp, muối y tế và muối quà tặng, phân phối tại các cửa hàng thực phẩm sạch ở Hà Nội, Nghệ An, Đà Nẵng, An Giang và TP. Hồ Chí Minh. Mỗi năm, Công ty cung cấp ra thị trường 50.000 bộ sản phẩm, doanh thu đạt 2,6 tỷ đồng.
Ngoài những giá trị sức khỏe và kinh tế mang lại, Công ty TNHH ABACA Việt Nam còn giúp hàng nghìn bà con diêm dân có đầu ra ổn định, nguồn thu nhập tốt hơn, tạo nhiều sinh kế cho nghề muối truyền thống của địa phương. Bên cạnh đó, Công ty TNHH ABACA Việt Nam còn tạo việc làm cho 12 lao động (chủ yếu là phụ nữ) ở địa phương với mức thu nhập trung bình từ 6-10 triệu/tháng.
Với mô hình Nanosalt, Công ty TNHH ABACA Việt Nam đã mang đến rất nhiều tác động tích cực cho môi trường và xã hội. Từ việc thu mua nguồn mật muối cho bà con diêm dân địa phương, giúp cho bà con có nguồn thu nhập tốt hơn, gắn bó với nghề truyền thống, việc thu gom mật muối cũng giảm đi lượng nước chảy ra môi trường làm thay đổi môi trường đất, giúp bảo vệ hệ sinh thái đất trồng không bị nhiễm mặn. Đặc biệt, các sản phẩm Nanosalt giúp nâng cao giá trị muối Việt Nam. Muối không chỉ là gia vị mà còn là dược liệu, là các thành phần không thể thiếu trong các ngành nghề sản xuất khác.
“Thời gian tới, Công ty chúng tôi tiếp tục tạo ra các sản phẩm muối vì sức khỏe cộng đồng, hướng đến xuất khẩu những sản phẩm muối cao cấp, đưa thương hiệu muối Việt định vị trên bản đồ thế giới, giúp bà con diêm dân tăng thu nhập, giữ gìn được làng nghề muối truyền thống phát triển bền vững”, giám đốc Thắm chia sẻ thêm./.
Năm 2024, dự án muối NanoSalt của chị Trần Thị Hồng Thắm đạt giải Nhất cuộc thi “Thanh niên nông thôn khởi nghiệp” do Trung ương Đoàn tổ chức; được UBND tỉnh Nghệ An công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh; được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Bằng giải pháp hữu ích, là đại diện doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam tham dự Hội nghị Sở hữu trí tuệ ASEAN.