Tại Việt Nam, việc từng bước hình thành khuôn khổ pháp lý, hệ thống tiêu chuẩn – quy chuẩn kỹ thuật, cùng sự vào cuộc đồng bộ của Nhà nước, doanh nghiệp và giới nghiên cứu đang mở ra những tiền đề quan trọng cho sự phát triển của lĩnh vực năng lượng mới mẻ nhưng đầy tiềm năng này.
Sáng 19/12/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Hội thảo “Kinh nghiệm và giải pháp thúc đẩy ứng dụng năng lượng hydrogen trong các ngành công nghiệp tiêu biểu của Việt Nam” lần thứ hai đã được tổ chức trong khuôn khổ Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Hội thảo do Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) chủ trì; Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại phối hợp cùng Vụ Dầu khí và Than thực hiện, với sự tham dự của đông đảo chuyên gia, nhà khoa học, đại diện doanh nghiệp và các cơ quan truyền thông.
Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Đặng Hải Anh – Phó Vụ trưởng Vụ Dầu khí và Than, Bộ Công Thương nhấn mạnh rằng, chuyển dịch năng lượng là xu thế tất yếu trên phạm vi toàn cầu. Trong tiến trình đó, hydrogen được xác định là một cấu phần không thể thiếu của hệ thống năng lượng tương lai, đặc biệt đối với các lĩnh vực khó giảm phát thải như công nghiệp nặng, giao thông vận tải và phát điện.
Thực tế cho thấy, nhiều quốc gia và nền kinh tế lớn đã ban hành chiến lược hydrogen quốc gia, đồng thời đầu tư mạnh mẽ cho nghiên cứu, phát triển hạ tầng và thúc đẩy thương mại hóa hydrogen ở quy mô ngày càng lớn.
Đối với Việt Nam, cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 tại Hội nghị COP26 không chỉ là tuyên bố chính trị mang tầm quốc tế, mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết về chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng xanh, ít carbon và bền vững hơn.
Thời gian qua, Chính phủ đã từng bước hoàn thiện hành lang pháp lý và định hướng chiến lược cho phát triển các nguồn năng lượng mới, trong đó có năng lượng hydrogen. Việc ban hành Chiến lược phát triển năng lượng hydrogen đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được xem là dấu mốc quan trọng, thể hiện rõ quyết tâm của Việt Nam trong việc tiếp cận và làm chủ một lĩnh vực năng lượng tiên tiến của thế giới.
Theo chiến lược này, hydrogen được xác định là nhiên liệu sạch có vai trò đặc biệt trong giảm phát thải khí nhà kính. Đến năm 2030, Việt Nam đặt mục tiêu sản xuất từ 100.000 đến 500.000 tấn hydro sạch mỗi năm. Tầm nhìn đến năm 2050, sản lượng hydro sạch dự kiến đạt khoảng 10–20 triệu tấn mỗi năm, qua đó từng bước hình thành thị trường hydrogen, đóng góp thiết thực cho mục tiêu chuyển dịch năng lượng và phát triển công nghiệp bền vững.
Tuy nhiên, theo ông Đặng Hải Anh, khoảng cách từ định hướng chiến lược đến triển khai trên thực tế vẫn còn không ít thách thức. Chi phí công nghệ hiện nay còn cao; hạ tầng phục vụ sản xuất, lưu trữ và vận chuyển hydrogen chưa hoàn thiện; cơ chế, chính sách hỗ trợ vẫn đang trong quá trình xây dựng; nguồn nhân lực chuyên sâu còn hạn chế; mức độ sẵn sàng của doanh nghiệp chưa đồng đều. Trong bối cảnh đó, các diễn đàn trao đổi chuyên môn như hội thảo lần này giữ vai trò đặc biệt quan trọng, góp phần kết nối cơ quan quản lý, giới khoa học và cộng đồng doanh nghiệp, qua đó thu hẹp khoảng cách giữa chính sách và thực tiễn.
Thông qua những trao đổi thẳng thắn, trách nhiệm và đa chiều, hội thảo kỳ vọng sẽ cung cấp các thông tin thiết thực, hỗ trợ cơ quan quản lý trong quá trình hoàn thiện chính sách, đồng thời tạo thêm động lực để doanh nghiệp mạnh dạn tiếp cận và ứng dụng năng lượng hydrogen vào hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Trong khuôn khổ hội thảo, các đại biểu đã được nghe báo cáo đánh giá sơ bộ kết quả khảo sát về mức độ tiếp cận và ứng dụng năng lượng hydrogen của doanh nghiệp Việt Nam. Kết quả cho thấy sự quan tâm của cộng đồng doanh nghiệp đối với hydrogen đang ngày càng gia tăng, song cũng phản ánh rõ những vướng mắc phát sinh từ thực tiễn triển khai. Nhiều kiến nghị tập trung vào yêu cầu hoàn thiện cơ chế, chính sách; phát triển đồng bộ hạ tầng; cũng như xây dựng các giải pháp hỗ trợ phù hợp nhằm giảm rủi ro và chi phí đầu tư ban đầu cho doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, hội thảo ghi nhận nhiều tham luận chuyên sâu, làm rõ các khía cạnh then chốt trong phát triển hydrogen tại Việt Nam. Các tham luận về cơ chế, chính sách đã phân tích định hướng và những nội dung trọng tâm trong quá trình xây dựng, hoàn thiện hành lang pháp lý cho hydrogen.
Tham luận về tiềm năng phát triển hydrogen xanh tại Việt Nam chỉ ra dư địa lớn từ nguồn năng lượng tái tạo, đồng thời thẳng thắn nhìn nhận các rào cản về công nghệ, chi phí và thị trường. Đáng chú ý, các phân tích về cơ hội kinh doanh và khả năng đa dạng hóa chuỗi cung ứng hydrogen phát thải thấp đã mở ra những góc nhìn mới về khả năng tham gia của doanh nghiệp Việt Nam vào chuỗi giá trị hydrogen toàn cầu.
Đặc biệt, các chia sẻ từ doanh nghiệp với chủ đề “Tiềm năng phát triển của H₂ tại Việt Nam” và “Hệ thống tích hợp sản xuất điện và hydrogen” đã mang đến những kinh nghiệm thực tiễn cùng góc nhìn từ doanh nghiệp quốc tế. Những nội dung này góp phần làm rõ triển vọng hình thành và phát triển thị trường hydrogen tại Việt Nam trong thời gian tới, đồng thời cung cấp những bài học tham khảo hữu ích cho doanh nghiệp trong nước.
Các ý kiến trao đổi tại hội thảo cho thấy sự đồng thuận cao về vai trò chiến lược của năng lượng hydrogen trong lộ trình chuyển dịch năng lượng và giảm phát thải của Việt Nam. Đồng thời, các đại biểu cũng nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách; tăng cường phối hợp giữa Nhà nước, doanh nghiệp, viện nghiên cứu và đối tác quốc tế nhằm sớm đưa hydrogen từ định hướng chiến lược trở thành động lực thực tiễn cho sản xuất và phát triển công nghiệp.
Hội thảo lần thứ hai tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh tiếp tục khẳng định vai trò của chuỗi hội thảo chuyên đề trong việc kết nối chính sách, tri thức khoa học và cộng đồng doanh nghiệp. Qua đó, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển dịch năng lượng xanh, từng bước xây dựng nền công nghiệp Việt Nam theo hướng hiện đại, bền vững và phát thải thấp trong giai đoạn phát triển mới.
