Trúng mùa vẫn "kém vui" vì giá lúa sụt giảm mạnh
Theo thông tin từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đang giảm mạnh. Cụ thể, giá gạo xuất khẩu 5% tấm đang được chào bán với giá 397 USD/ tấn, gạo 25% tấm đang chào bán với giá 372 USD/ tấn, gạo 100% tấm giá 310 USD/tấn.
Nguyên nhân khiến giá gạo xuất khẩu giảm mạnh như hiện nay do Ấn Độ đã gỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo, trong khi đó nhiều quốc gia như Indonesia, Philippines là những thị trường xuất khẩu gạo lớn của Việt Nam đã tự chủ lương thực, nhu cầu nhập khẩu gạo giảm.
Nguồn cung gạo trong nước rất dồi dào, các tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long đang vào cao điểm thu hoạch vụ lúa đông xuân 2024-2025 khiến giá thu mua lúa tại các tỉnh, trong đó có Kiên Giang sụt giảm mạnh từ đầu vụ đến nay.
Nhiều giống lúa chất lượng cao như ST24, ST25, Đài Thơm 8 giảm 1.500-2.000 đồng/kg so với vụ đông xuân năm 2024. Cụ thể, giá lúa Đài Thơm 8 thương lái mua với giá 6.200 đồng/kg, lúa Nhật ĐS 1 dao động từ 7.600-7.800 đồng/kg. Hoạt động mua bán lúa diễn ra khá trầm lắng, không sôi nổi như vụ đông xuân trước. Cả thương lái và nông dân đều khá thận trọng việc chốt hợp đồng mua bán.
Thời điểm này, nông dân các địa phương tỉnh Đồng Tháp đang bước vào giai đoạn thu hoạch vụ lúa đông xuân 2025. Mặc dù năng suất thu hoạch tương đương, thậm chí có nơi trúng mùa, nhưng việc giá lúa sụt giảm khiến nông dân kém vui.
Ông Lê Văn Tám - Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp An Thạnh, xã An Phong, huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp - cho biết, giá lúa bán ra (đã có liên kết) hiện ở mức 6.700 đồng/kg, giảm đáng kể so với năm 2025 nên các thành viên ai cũng hụt hẫng.
“Chúng tôi cũng biết trong bối cảnh này, giá lúa lên xuống thất thường là điều không thể tránh khỏi, huống hồ ngay cả nhà sản xuất cũng khó. Thế nhưng, bây giờ mọi chi phí đều tăng, nhất là vật tư nông nghiệp nên ai cũng vì trúng mùa mà rớt giá”, ông Tám cho hay.
Trong tình cảnh này, Hợp tác xã An Thạnh đang nỗ lực học hỏi nhiều mô hình để giảm giá thành sản xuất như sạ thưa, hạn chế phân vô cơ,… mà vẫn đảm bảo đem lại lúa chất lượng.
"Hiện chúng tôi cũng mong muốn nhà nước tiếp tục có chính sách hỗ trợ, nhất là lĩnh vực công nghệ như máy bay không người lái để nhà nông an tâm canh tác", ông Tám nói thêm.
Còn tại xã Long Thắng, huyện Lai Vung, gia đình ông Nguyễn Văn Lang (ấp Hoà Bình) cũng đứng ngồi không yên vì nỗi lo giá lúa tiếp tục xuống thấp trong mùa tới.
"Hiện thương lái đang cân lúa với giá 5.000 đồng/kg, tức 100.000 đồng/giạ, trong khi năm rồi tôi bán 156.000 đồng/giạ. Tính tương đương một tấn lúa mất hơn 2 triệu đồng. Theo giá lúa này, năm nay nhà tôi xem như thua. Nếu vụ sau giá giảm tiếp thì sẽ lỗ", ông Hậu nói.
Mặc dù rớt giá nhưng gia đình ông Hậu vẫn phải tiếp tục xuống giống vụ sau bởi lão nông không thể bỏ đất nhà. "Bỏ đất sao mà được, làm nông mấy chục năm rồi. Bây giờ cũng đâu có ai chịu thuê đất làm lúa nữa khi giá đang xuống như thế này", ông Hậu chia sẻ.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Tháp cho biết, mục tiêu trong năm 2025, ngành hàng lúa gạo được triển khai hiệu quả Đề án Phát triển bền vững một triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030.
Hiện địa phương đang tiếp tục thực hiện giải pháp phát triển ngành hàng lúa gạo trở thành ngành hàng xuất khẩu chủ lực và theo hướng bền vững thông qua phát triển vùng sản xuất tập trung chất lượng cao, an toàn vệ sinh thực phẩm và chú trọng áp dụng đồng bộ giải pháp giảm giá thành sản xuất, tích cực vận động chuyển dịch cơ cấu giống sang nhóm giống chất lượng cao.
Ưu tiên sản xuất các giống lúa phù hợp với cơ cấu mùa vụ có khả năng xuất khẩu cao
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Long An, hiện tại, giá lúa đang có chiều hướng giảm thấp hơn so với cùng kỳ năm trước, khiến lợi nhuận trong vụ Đông Xuân 2024-2025 của nông dân bị giảm.
Theo đó, tính đến nay, diện tích lúa Đông Xuân 2024-2025 đã gieo sạ của toàn tỉnh đạt gần 240.000ha, cao hơn 6,7% so với kế hoạch; trong đó đã thu hoạch gần 63.000ha, năng suất khô ước đạt 5,8 tấn/ha. Ước sản lượng vụ Đông xuân 2024-2025 đạt gần 1,6 triệu tấn. Diện tích lúa Đông xuân 2024-2025 tăng do giá lúa năm 2024 tương đối cao nên bà con nông dân gieo sạ tối đa diện tích hiện có ở các địa phương.
Tuy nhiên, giá thu mua lúa hiện có chiều hướng giảm so với năm 2024. Cụ thể, giá lúa các loại hiện dao động từ 5.400-9.400 đồng/kg, giảm từ 500-2.300 đồng/kg; lợi nhuận 20-35 triệu đồng/ha, thấp hơn khoảng 7-10 triệu đồng/ha so với vụ Đông Xuân năm 2023-2024.
Bên cạnh đó, hoạt động sản xuất lúa vụ Đông Xuân 2024-2025 vẫn còn gặp một số khó khăn do dịch bệnh; tình hình nước lũ 2024 rút chậm kết hợp với triều cường nên tiến độ gieo sạ chậm, nguy cơ ảnh hưởng của hạn, xâm nhập mặn thời gian tới.
Bên cạnh đó, việc nhân rộng các cánh đồng lớn theo hình thức liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản còn chậm, tỷ lệ thực hiện còn thấp so với diện tích gieo trồng; một số mô hình trình diễn sản xuất ứng dụng công nghệ cao thực hiện có hiệu quả nhưng khi nhân rộng gặp khó khăn về vốn đối ứng của người dân do thiếu vốn…
Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Long An cũng cho biết, nhằm đạt chỉ tiêu tổng sản lượt đạt trên 3 triệu tấn, lúa chất lượng cao chiếm từ 75-80% tổng sản lượng, ngành nông nghiệp sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong việc triển khai gieo sạ vụ Hè Thu và Thu Đông năm 2025.
Ngành tập trung chỉ đạo rà soát, xây dựng kế hoạch gieo sạ hợp lý, đảm bảo thời gian cách ly với vụ trước, xử lý rơm rạ nhằm hạn chế sự lây truyền của các đối tượng gây hại từ lúa vụ trước, ngộ độc hữu cơ. Đồng thời, cập nhật thường xuyên diễn biến thời tiết, khí tượng thủy văn, nguồn nước, côn trùng gây hại để bố trí thời vụ xuống giống phù hợp với điều kiện cụ thể của từng địa phương, linh hoạt điều chỉnh theo tình hình thực tế.
Bên cạnh đó, ngành khuyến cáo nông dân ưu tiên sản xuất các giống lúa phù hợp với cơ cấu mùa vụ, đề xuất của doanh nghiệp, có khả năng xuất khẩu cao; cần chú ý tới các giống phù hợp với diễn biến nguồn nước, tình hình hạn, xâm nhập mặn, phèn; các giống lúa chống chịu với rầy nâu, bệnh cháy lá, cháy bìa lá và giống có độ cứng cây để hạn chế đổ ngã. Khuyến cáo người dân sử dụng giống xác nhận, giảm lượng giống gieo sạ xuống còn từ 80-100 kg/ha để giảm chi phí sản xuất.
Vụ Hè Thu 2025, toàn tỉnh Long An có kế hoạch gieo sạ hơn 222.000ha, phấn đấu sản lượng đạt hơn 1,15 triệu tấn; vụ Thu Đông gieo sạ hơn 73.000ha, sản lượng đạt gần 320.000 tấn./.
