Giây phút sinh tử ở Yên Nhân
Ở xã Yên Nhân, tỉnh Thanh Hóa, chỉ trong nửa giờ đồng hồ sáng 26/8, dòng lũ quét từ thượng nguồn ào xuống đã san phẳng nhiều bản làng. Núi rừng vốn yên bình bỗng chốc gầm thét, đất đá tung tóe, cây cối gãy đổ ầm ầm, nước lũ cuồn cuộn đổ về, cuốn đi tất cả.
Trong căn lều bạt dựng tạm bên sườn đồi, chị Hà Thị Phúc, (thôn Na Nghịu), vẫn chưa hết rùng mình: “Sáng đó mưa lất phất thôi, ai ngờ đất trên núi rung chuyển, rồi nước đổ xuống như thú dữ. Tôi chỉ kịp bế con chạy ra bờ dốc, ngoảnh lại thì nhà cửa, lúa ngô, gà vịt bị cuốn đi sạch.”
Không chỉ chị Thúy, mà 166 hộ dân ở Yên Nhân cũng chịu thiệt hại nặng nề sau trận lũ quét sáng 26/8. Trong đó, 22 ngôi nhà bị xóa sổ hoàn toàn, hàng trăm căn khác ngập bùn đất, hư hỏng nghiêm trọng. Đường sá bị chia cắt, nhiều đoạn sạt lở, giao thông tê liệt.
Giữa đống gỗ vụn và bùn đất ngổn ngang, một cụ già 70 tuổi đứng im lặng nhìn bản làng tan hoang. Đôi mắt đỏ hoe, bờ môi tím tái, thân hình run rẩy trong cái lạnh sau mưa lũ. Cụ thều thào, giọng nghẹn lại: “Cả đời tôi ở đây, chưa khi nào thấy cảnh tượng kinh hoàng đến thế. Ba mươi phút thôi, tất cả thành trắng tay.”
Không chỉ bản làng bị xóa sổ, mà ngay cả tuyến giao thông huyết mạch dẫn vào Yên Nhân cũng bị sạt lở, khiến việc cứu trợ gặp vô vàn khó khăn. Để bà con sớm ổn định cuộc sống, lực lượng công an, bộ đội, dân quân đã vượt núi băng rừng, gùi từng thùng mì, từng bao gạo, từng chai nước vào bản.
Người dân bấu víu vào những chiếc chăn mỏng, những gói bánh, chai nước để qua từng bữa. Nhưng trời lại tiếp tục đổ mưa – dấu hiệu rõ rệt rằng bão số 6 đang kề sát. Một người phụ nữ trẻ thì thầm, giọng lo lắng: “Chúng tôi chưa kịp dọn hết bùn, chưa kịp lợp lại mái nhà, giờ nghe nói bão nữa đang về. Không biết rồi sẽ bấu víu vào đâu.”
Một chiến sĩ cứu hộ kể: “Chúng tôi có thể đói, nhưng bà con không được đói. Thế nhưng đường giao thông bị chia cắt, nên chúng tôi phải chia nhau cõng từng thùng mì tôm vượt qua những con đường trơn trượt để vào với bà con.
Đứng giữa đống hoang tàn, nhiều người dân Yên Nhân tự trấn an nhau: “Còn người là còn của.” Nhưng sau câu nói ấy là ánh mắt thất thần, bởi cái ăn, cái mặc, cái nhà ở đều chưa biết ngày mai xoay xở thế nào.
Ở bản Na Nghịu, căn nhà gỗ của gia đình anh Lữ Văn Hòa bị dòng lũ cuốn đi không còn dấu vết. Anh dựng tạm túp lều bằng bạt, nhưng mưa nối tiếp mưa khiến chỗ trú ấy cũng dột nát. Anh thở dài: “Chỉ mong trời bớt mưa để còn dựng lại căn nhà. Chứ cứ thế này, chúng tôi không biết đi đâu về đâu.”
Bão số 6 – nỗi lo chồng chất
Nhờ sự hỗ trợ của chính quyền và đồng bào cả nước, người dân vùng lũ đang từng ngày khắc phục hậu quả, dựng lại mái nhà, dọn lại ruộng nương. Nhưng khi những mái tôn còn chưa kịp ghép kín, cơn bão số 6 lại ập tới, mang theo những trận mưa nặng hạt, phủ thêm lo âu lên từng bản làng.
Không chỉ Thanh Hóa, cả dải đất miền Trung những ngày qua như oằn mình trong mưa lũ. Ở Nghệ An, nhiều huyện miền núi như Quế Phong, Quỳ Châu, Con Cuông… bị sạt lở nghiêm trọng, hàng trăm hộ dân phải sơ tán khẩn cấp. Quốc lộ 7 – tuyến giao thông huyết mạch – nhiều đoạn bị đất đá vùi lấp. Người dân ở bản làng ven suối phải di dời giữa đêm.
Ở Hà Tĩnh, mưa lớn kéo dài khiến nhiều xã vùng hạ du như Hương Khê, Vũ Quang, Đức Thọ chìm trong biển nước. Đồng ruộng trắng xóa, lúa mới gieo đã bị vùi dập. Người dân hối hả đưa trâu bò lên gò cao, nhưng nhiều đàn gia súc vẫn bị cuốn trôi. Những mái nhà ngập sâu, khói bếp tắt lịm, chỉ còn tiếng mưa rả rích suốt ngày đêm. Ông Nguyễn Văn T. ở Hương Khê ngồi thẫn thờ bên ao cá vừa bị lũ cuốn sạch, giọng nghẹn lại: “Vốn liếng cả năm trời chỉ trong một đêm mất hết. Không biết rồi lấy gì nuôi con ăn học.”
Miền Trung vốn đã oằn mình sau bão số 5, đất đai bão hòa nước, hồ đập đầy ắp. Bão số 6 tràn tới, mang theo nguy cơ “lũ chồng lũ, sạt lở chồng sạt lở”. Nhiều xã ở Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh vẫn còn bị cô lập, chưa kịp khắc phục xong thiệt hại cũ, nay lại phải dồn sức chống chọi cơn bão mới. Người dân chưa kịp sửa mái nhà, ruộng đồng chưa kịp khơi dòng, thì lại tất tả chằng néo, tích trữ lương thực.
Nhìn những trận mưa nặng hạt lại trút xuống, ông Dương Đức Chiến ở xã Phúc Trạch chỉ thở dài: “Đúng là khổ, mới dọn xong bùn đất, chưa kịp thở đã lại dọn tiếp. Năm nay khổ quá rồi.”
Bao đời nay, người miền Trung vẫn bám đất, bám làng mà sống qua thiên tai. Nhưng bão này chưa qua, bão khác lại tới thì ai cũng đuối sức. Bao nhiêu của cải dành dụm để sửa sang mái nhà, dựng lại ruộng nương nay lại bị nước lũ cuốn trôi, chỉ còn lại những nỗi lo chồng chất.
Chính quyền và lực lượng vũ trang vẫn đang ngày đêm đưa lương thực, dựng nhà tạm, khơi thông đường sá. Nhưng hơn lúc nào hết, miền Trung cần thêm những vòng tay cộng đồng. Một chiếc áo ấm, bao gạo, hay thùng mì tôm – những điều tưởng nhỏ bé nhưng lại là chỗ dựa để bà con vững vàng vượt qua khúc ruột thắt này.
Miền Trung vẫn sẽ còn phải đối mặt với nhiều khó khăn sau bão chồng bão. Nhưng nơi dải đất này, con người chưa bao giờ chịu buông xuôi. Nhà sập thì dựng lại, ruộng nương vùi dập thì gieo thêm mùa mới. Trong gian khó, họ vẫn gượng dậy, bởi hơn ai hết, người miền Trung hiểu rằng chỉ có đứng lên thì mới giữ được quê hương. Và khi sau lưng họ là sự đồng hành, sẻ chia của cả nước, niềm tin vào một ngày mai nắng sẽ càng vững chắc hơn./.
