Việt Nam hút FDI xanh và công nghệ cao
Hiện nay, FDI gắn với việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường (FDI xanh) đang trở thành xu hướng đầu tư tất yếu. Các quốc gia tiếp nhận đầu tư ngày càng chú trọng hoàn thiện các chính sách bảo vệ môi trường. Việt Nam được coi là hình mẫu thành công trong thu hút FDI nhờ môi trường đầu tư hấp dẫn, nền tảng chính trị ổn định và tiềm năng tăng trưởng kinh tế cao.
Theo số liệu của Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tính đến 31/10/2025, tổng vốn FDI đăng ký vào Việt Nam đạt 31,52 tỷ USD, tăng 15,6% so với cùng kỳ năm trước, bao gồm vốn cấp mới, vốn điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần. Trong 10 tháng đầu năm, vốn FDI thực hiện ước đạt 21,3 tỷ USD, tăng 8,8%, đạt mức cao nhất trong 5 năm gần đây. Những con số này phản ánh sức hấp dẫn và niềm tin của các nhà đầu tư quốc tế, ngay cả khi dòng vốn FDI toàn cầu giảm 11% trong năm 2024.
Từ năm 2017 đến nay, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn tiếp tục rót vốn mạnh vào Việt Nam, coi đây là điểm đến ưu tiên nhờ lợi thế địa lý, thể chế và môi trường đầu tư ngày càng được cải thiện. Một trong những tín hiệu nổi bật của xu hướng FDI xanh tại Việt Nam là sự xuất hiện của các dự án quy mô lớn, công nghệ cao và thân thiện môi trường.
Tính đến hết năm 2024, cả nước có 45 dự án điện mặt trời, 13 dự án điện gió trên bờ và 12 dự án điện gió ngoài khơi sử dụng vốn nước ngoài, với tổng công suất vận hành khoảng 5.200 MW. Tiêu biểu phải kể đến các dự án tại Việt Nam như Tổ hợp sản xuất tái chế polyester trị giá 1 tỷ USD của Thụy Điển, Nhà máy trung hòa carbon đầu tiên của LEGO, Dự án điện gió ngoài khơi La Gàn.
Đáng chú ý, Thụy Điển lần đầu tiên vươn lên nằm trong top 3 quốc gia đầu tư mới lớn nhất vào Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2025, với 1 tỷ USD vốn cấp mới, chiếm 10,8% tổng vốn đăng ký mới. Bên cạnh Thụy Điển, các quốc gia Bắc Âu khác như Đan Mạch, Na Uy cũng tích cực mở rộng đầu tư vào các lĩnh vực kinh tế xanh tại Việt Nam. Điều này cho thấy Việt Nam đang trở thành trung tâm trọng điểm trong chiến lược mở rộng thị trường Đông Nam Á của các nhà đầu tư quốc tế.
Xu hướng thu hút FDI xanh tại Việt Nam xuất phát từ cả hai phía: cung và cầu. Về phía nhà đầu tư, nhiều quốc gia và tập đoàn lớn đang cam kết mục tiêu khí hậu, coi trọng tiêu chí ESG trong mọi quyết định đầu tư.
Về phía Việt Nam, Chính phủ đã đặt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050, đồng thời triển khai nhiều chính sách khuyến khích năng lượng tái tạo, phát triển kinh tế tuần hoàn và cải thiện môi trường đầu tư. Chính sách này giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho dòng vốn “xanh” dài hạn, đặc biệt trong bối cảnh các nhà đầu tư quốc tế ngày càng ưu tiên các dự án thân thiện môi trường và đổi mới sáng tạo.
Ngoài ra, việc ban hành Quyết định số 1658/QĐ-TTg ngày 01/10/2021 phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 cho thấy Việt Nam đang hướng tới mô hình kinh tế thích ứng với biến đổi khí hậu, đặc biệt là kinh tế tuần hoàn, tạo thuận lợi cho quá trình chuyển đổi xanh trong phục hồi kinh tế.
FDI xanh thúc đẩy tăng trưởng bền vững tại Việt Nam
Theo ông Phạm Quang Long, Giám đốc Kinh doanh Công ty Allied Movers (Hoa Kỳ) tại Việt Nam nhận định: “Việt Nam đang hội tụ các điều kiện để đón đầu làn sóng FDI xanh và công nghệ cao, thể hiện qua việc nhà đầu tư quốc tế mạnh dạn rót vốn lớn vào các dự án tiêu biểu và coi Việt Nam như một “cứ điểm” quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững khu vực”.
Các dự án FDI xanh không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, mà còn giúp chuyển giao công nghệ, nâng cao kỹ năng lao động và thúc đẩy phát triển chuỗi giá trị nội địa. Điều này đặc biệt nổi bật trong bối cảnh kinh tế thế giới đối mặt với bất ổn như xung đột địa chính trị và xu hướng bảo hộ thương mại. Năm 2024, dù dòng vốn FDI toàn cầu giảm 11%, Việt Nam vẫn duy trì mức tăng trưởng cao tới giữa năm 2025, thể hiện sức chống chịu và độ hấp dẫn trong mắt các nhà đầu tư quốc tế.
Các dự án công nghệ cao và xanh không chỉ tạo ra công ăn việc làm, nâng cao kỹ năng lao động, mà còn giúp Việt Nam chuyển giao công nghệ, phát triển chuỗi giá trị nội địa và xây dựng hình ảnh quốc gia như trung tâm công nghiệp xanh mới của khu vực.
Bên cạnh xu hướng FDI xanh, sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu cũng tạo cơ hội lớn cho Việt Nam. Chiến lược “Trung Quốc +1” giúp Việt Nam trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều tập đoàn đa quốc gia trong việc mở rộng sản xuất, giảm rủi ro tập trung quá mức vào một quốc gia.
Những năm gần đây, Việt Nam cũng hưởng lợi từ các hiệp định thương mại tự do (CPTPP, EVFTA, RCEP…), tạo điều kiện thuận lợi về thuế quan, mở rộng thị trường xuất khẩu và tăng tính cạnh tranh cho các nhà đầu tư nước ngoài. Với vị trí địa lý thuận lợi, nguồn nhân lực trẻ và chi phí cạnh tranh, Việt Nam đang được đánh giá là điểm đến “an toàn và hiệu quả” trong xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.
Chính sách đồng bộ hút FDI chất lượng cao vào Việt Nam
Trước xu hướng đầu tư vào công nghệ cao, công nghiệp xanh và năng lượng tái tạo, cạnh tranh với các quốc gia như Indonesia, Ấn Độ, Mexico ngày càng gay gắt, nhiều chuyên gia nhận định rằng bên cạnh cơ sở hạ tầng và chất lượng dịch vụ, các chính sách đồng bộ, thống nhất là yếu tố then chốt để thu hút nhà đầu tư.
Theo Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), việc triển khai các chính sách thu hút FDI chất lượng cao và xanh hóa tại các địa phương bao gồm công nghệ, chuỗi giá trị và ưu đãi thuế giúp nhà đầu tư yên tâm mở rộng quy mô và chuyển đổi sang các dự án xanh. Những khu công nghiệp xanh đang dần hình thành, với một số doanh nghiệp kỳ vọng doanh thu năm nay tăng tới 40%.
Để thu hút FDI chất lượng cao vào năng lượng tái tạo, Việt Nam cần hoàn thiện hơn nữa khung pháp lý và cơ chế khuyến khích đầu tư, đồng hành cùng nhà đầu tư nước ngoài mạnh về công nghệ và vốn, giải quyết nhanh các vấn đề phát sinh.
Ngoài ra, việc Chính phủ đang thúc đẩy xây dựng hạ tầng kỹ thuật đồng bộ với tiến độ các dự án quy mô lớn, phối hợp phát triển hệ thống truyền tải, cầu cảng, công nghiệp phụ trợ, nguồn nhân lực và cơ sở nghiên cứu, không chỉ mang lại lợi ích cho nhà đầu tư mà còn tạo ngành công nghiệp mới, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.
Nhấn mạnh thêm, ông Phạm Quang Long, Giám đốc Kinh doanh Công ty Allied Movers (Hoa Kỳ) tại Việt Nam nhận định, trong bối cảnh Việt Nam phải cạnh tranh quyết liệt với các nước như Indonesia, Ấn Độ, Mexico... để hấp dẫn các dự án chất nước cao, điểm mấu chốt vẫn cần tiếp tục tiếp tục cải thiện hạ tầng, nguồn nhân lực và chính sách (ví dụ, nhanh chóng triển khai các trung tâm công nghiệp hỗ trợ, khu công nghệ cao, chính sách thuế phù hợp với thuế tối thiểu toàn cầu…) nhằm đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư”.
Dòng vốn FDI vào Việt Nam có thể tăng tốc trong những năm tới cả về số lượng lẫn chất lượng nhờ xu hướng tái định hình chuỗi cung ứng toàn cầu đang nghiêng về các điểm đến an toàn và hiệu quả như Việt Nam.
