Chinh phục OCOP 5 sao và khát vọng xanh:

Đạt chuẩn cấp Quốc gia và niềm tin giữ vững danh hiệu (Bài 4)

Hợp tác xã Chè Hảo Đạt Thái Nguyên, tọa lạc tại vùng đất Tân Cương danh tiếng, đã vươn mình trở thành một trong những điển hình tiêu biểu của ngành chè Việt Nam nhờ những thành tích nổi bật và toàn diện.
img-9527-1762210288.JPG
Bên canh việc trang bị máy móc hiện đại vẫn có những con người cân mẫn làm ra sản phẩm chất lượng cao

Từ một cơ sở sản xuất nhỏ lẻ, hợp tác xã đã không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm và khẳng định vị thế thương hiệu, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đây là thành tích nổi bật nhất và là minh chứng rõ ràng nhất cho chất lượng vượt trội của sản phẩm chè Hảo Đạt. Hợp tác xã Chè Hảo Đạt là một trong số ít đơn vị trên cả nước có sản phẩm đạt chuẩn OCOP 5 sao cấp quốc gia. Ngày 16 tháng 1 năm 2025, sản phẩm Chè Đinh Tân Cương của hợp tác xã Chè Hảo Đạt đã chính thức được Hội đồng đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP Trung ương công nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 5 sao cấp quốc gia. Đây là niềm tự hào lớn, khẳng định vị thế "đệ nhất danh trà" của sản phẩm này.

Trước đó, vào tháng 6 năm 2021, sản phẩm Chè Tôm Nõn của hợp tác xã Hảo Đạt cũng đã vinh dự được công nhận là sản phẩm OCOP 5 sao đầu tiên của tỉnh Thái Nguyên. Việc đạt được hai sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia không chỉ nâng tầm thương hiệu Chè Hảo Đạt mà còn góp phần quảng bá giá trị đặc sản chè Thái Nguyên nói chung, đưa sản phẩm nông nghiệp địa phương vươn xa ra thị trường. Để đạt được tiêu chuẩn này, hợp tác xã đã phải trải qua quy trình đánh giá khắt khe về chất lượng sản phẩm, quy trình sản xuất, khả năng truy xuất nguồn gốc, bao bì, nhãn mác, và các yếu tố về môi trường, văn hóa bản địa.

Bên cạnh danh hiệu OCOP 5 sao, hợp tác xã Chè Hảo Đạt còn đạt được nhiều chứng nhận và tiêu chuẩn chất lượng quan trọng khác, thể hiện cam kết mạnh mẽ về sản xuất an toàn, bền vững: Toàn bộ vùng chè nguyên liệu của hợp tác xã Chè Hảo Đạt đều đạt tiêu chuẩn VietGAP (Thực hành nông nghiệp tốt của Việt Nam). Đặc biệt, năm 2023, hợp tác xã còn được công nhận chuyển đổi sang mô hình sản xuất chè hữu cơ, sử dụng phân bón hữu cơ, phân vi sinh và hạn chế tối đa việc sử dụng hóa chất độc hại. Điều này không chỉ đảm bảo an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng mà còn góp phần bảo vệ môi trường, phát triển nông nghiệp bền vững.

Việc đạt chứng nhận ISO 12000:2018 cho thấy hợp tác xã đã áp dụng hệ thống quản lý chất lượng một cách bài bản, khoa học trong toàn bộ quy trình sản xuất, chế biến và bảo quản chè. Hệ thống truy xuất nguồn gốc (QR code). Mỗi sản phẩm chè Hảo Đạt đều có mã QR để người tiêu dùng dễ dàng truy xuất nguồn gốc, thông tin về vùng nguyên liệu, quy trình sản xuất, tạo sự minh bạch và tin cậy tuyệt đối. Các sản phẩm của hợp tác xã  đã được bảo hộ tem nhãn hàng hóa tại Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam, khẳng định quyền sở hữu trí tuệ và ngăn chặn các hành vi làm giả, làm nhái sản phẩm. Những chứng nhận này đã khẳng định cho sự đầu tư nghiêm túc của hợp tác xã vào chất lượng sản phẩm, đáp ứng những yêu cầu ngày càng cao của thị trường trong nước và quốc tế.

Hợp tác xã Chè Hảo Đạt vinh dự là một trong 133 doanh nghiệp được vinh danh và nhận Giải thưởng Chất lượng Quốc gia năm 2021-2023. Đây là giải thưởng uy tín do Thủ tướng Chính phủ trao tặng, dựa trên 7 tiêu chí khắt khe về vai trò của lãnh đạo, chiến lược hoạt động, chính sách định hướng khách hàng và thị trường, đo lường, phân tích và quản lý tri thức, quản lý và phát triển nguồn nhân lực, quản lý quá trình hoạt động, và kết quả hoạt động của tổ chức. Việc đạt giải thưởng này cho thấy hợp tác xã Chè Hảo Đạt không chỉ xuất sắc về chất lượng sản phẩm mà còn có năng lực quản lý, điều hành hiệu quả, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và kinh doanh, xây dựng một tổ chức phát triển bền vững.

Năm 2024, hợp tác xã Chè Hảo Đạt được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam bình chọn là 1 trong 63 hợp tác xã tiêu biểu toàn quốc. Đặc biệt, hợp tác xã còn vinh dự được đề xuất là một trong những đơn vị tham gia chương trình Thủ tướng đối thoại với nông dân. Điều này thể hiện sự ghi nhận từ các cấp lãnh đạo về vai trò và những đóng góp tích cực của hợp tác xã trong phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Thành tích đáng tự hào khác là việc hợp tác xã từng được đón cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến thăm. Sự kiện này không chỉ là nguồn động viên to lớn mà còn khẳng định vị thế và tầm ảnh hưởng của hợp tác xã trong ngành chè Việt Nam. Thành công của hợp tác xã Chè Hảo Đạt không chỉ thể hiện ở các danh hiệu và giải thưởng mà còn ở hiệu quả kinh tế và những đóng góp tích cực cho cộng đồng.

Năm 2024, Sản lượng chè búp tươi của hợp tác xã đạt 140 tấn khô/1 năm, doanh thu của hợp tác xã từ sản phẩm chè đạt 43,4 tỷ đồng. Đây là một con số ấn tượng, cho thấy quy mô và hiệu quả kinh doanh của hợp tác xã. Hợp tác xã Chè Hảo Đạt đang tạo việc làm ổn định cho khoảng 60 lao động thường xuyên và hàng trăm lao động thời vụ, với mức thu nhập trung bình từ 8 - 10 triệu đồng/người/tháng. Điều này góp phần quan trọng vào việc nâng cao đời sống cho bà con nông dân và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Hợp tác xã thường xuyên giúp đỡ 15 hộ nghèo trong xã về vốn sản xuất với số tiền 10 - 15 triệu đồng/hộ, không lãi suất, thể hiện trách nhiệm xã hội và tinh thần tương thân tương ái. Sản phẩm chè Hảo Đạt không chỉ có mặt tại 63 tỉnh thành trong nước mà còn đã được xuất khẩu sang một số quốc gia như Mỹ, Canada, Nga, Vương quốc Anh, mở rộng tầm vóc thương hiệu trên thị trường quốc tế. Hợp tác xã đã xây dựng khu ẩm thực văn hóa chè cộng đồng, phát triển du lịch trải nghiệm, đưa du khách đến tham quan vườn chè, tìm hiểu quy trình chế biến và thưởng thức trà. Mô hình này không chỉ giúp quảng bá sản phẩm, văn hóa trà mà còn đa dạng hóa nguồn thu cho hợp tác xã và địa phương.

Những thành tích mà hợp tác xã Chè Hảo Đạt Thái Nguyên đạt được là kết quả của một quá trình dài nỗ lực, kiên trì, không ngừng đổi mới và áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Từ việc chuẩn hóa vùng nguyên liệu theo tiêu chuẩn VietGAP và hữu cơ, đầu tư công nghệ chế biến hiện đại, xây dựng thương hiệu OCOP 5 sao, đến việc mở rộng thị trường và đóng góp tích cực vào cộng đồng, hợp tác xã Chè Hảo Đạt đã thực sự trở thành một biểu tượng của sự thành công và phát triển bền vững trong ngành chè Việt Nam. Đây là niềm tự hào của Thái Nguyên và là hình mẫu đáng học hỏi cho các hợp tác xã nông nghiệp khác trên cả nước.

Những thách thức trong quá trình duy trì và phát triển thương hiệu Chè Hảo Đạt, sau khi đạt được những thành tựu đáng kể, là một phần tất yếu của bất kỳ doanh nghiệp bền vững nào. Đặc biệt trong ngành chè, nơi cạnh tranh gay gắt và yêu cầu chất lượng ngày càng cao, việc giữ vững vị thế "OCOP 5 sao" đòi hỏi hợp tác xã Chè Hảo Đạt phải liên tục đổi mới và thích nghi.

Đạt được OCOP 5 sao là một thành tựu lớn, nhưng giữ vững và nâng cao chất lượng sản phẩm để xứng đáng với danh hiệu đó là một thử thách không hề nhỏ. Vùng chè Tân Cương, như nhiều vùng nông nghiệp khác, đang đối mặt với những tác động của biến đổi khí hậu. Thời tiết bất thường như hạn hán kéo dài, mưa lớn đột ngột, hay sương muối có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng búp chè. Đồng thời, nguy cơ phát sinh các loại sâu bệnh mới cũng đòi hỏi hợp tác xã phải liên tục nghiên cứu và áp dụng các biện pháp phòng trừ hiệu quả, đặc biệt là khi tuân thủ tiêu chuẩn hữu cơ và VietGAP, vốn hạn chế sử dụng hóa chất.

Kiểm soát chất lượng đồng đều trên quy mô lớn, Khi sản lượng tăng lên, việc đảm bảo từng búp chè, từng mẻ chè đều đạt chuẩn chất lượng cao nhất trở nên phức tạp hơn. Hợp tác xã phải đầu tư vào quy trình kiểm soát chất lượng chặt chẽ ở mọi khâu, từ thu hái, làm héo, diệt men, vò, sấy cho đến phân loại và đóng gói. Điều này đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng giữa các thành viên, và việc áp dụng công nghệ để chuẩn hóa quy trình.

Với việc đầu tư máy móc hiện đại, làm thế nào để chè Hảo Đạt vẫn giữ được hương vị tinh túy, đặc trưng của chè Tân Cương truyền thống là một bài toán khó. Điều này đòi hỏi người thợ chế biến phải có kinh nghiệm, sự tinh tế trong việc điều chỉnh máy móc để phù hợp với từng mẻ chè, từng loại nguyên liệu. Giữ gìn hương vị truyền thống trong môi trường hiện đại. Thị trường chè rất sôi động với nhiều thương hiệu lớn nhỏ. Việc giữ vững vị thế và mở rộng thị phần là một thử thách liên tục.

Không chỉ từ các thương hiệu chè lớn trong nước, hợp tác xã Chè Hảo Đạt còn đối mặt với sự cạnh tranh từ các sản phẩm chè nhập khẩu, hoặc các cơ sở sản xuất nhỏ lẻ nhưng có lợi thế về giá. Việc duy trì mức giá hợp lý trong khi vẫn đảm bảo chất lượng cao là một áp lực lớn. Khi thương hiệu Chè Hảo Đạt ngày càng nổi tiếng, nguy cơ hàng giả, hàng nhái xuất hiện là không tránh khỏi. Hợp tác xã phải có chiến lược bảo vệ thương hiệu hiệu quả, bao gồm việc đăng ký sở hữu trí tuệ, áp dụng tem chống giả, và thường xuyên truyền thông để người tiêu dùng nhận biết sản phẩm chính hãng.

Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc, sự an toàn và các sản phẩm có giá trị gia tăng. Hợp tác xã cần liên tục nghiên cứu thị trường, đổi mới sản phẩm, mẫu mã bao bì để phù hợp với xu hướng mới, ví dụ như phát triển các sản phẩm trà túi lọc cao cấp, trà thảo mộc kết hợp, hoặc các set quà tặng sang trọng. Phụ thuộc quá nhiều vào một kênh phân phối có thể mang lại rủi ro. Hợp tác xã cần tiếp tục mở rộng và tối ưu hóa các kênh bán hàng, từ các cửa hàng truyền thống, siêu thị, sàn thương mại điện tử, đến xuất khẩu, đảm bảo sản phẩm tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng.

Một hợp tác xã vững mạnh cần có đội ngũ nhân sự chất lượng và mô hình quản lý hiệu quả. Nghề làm chè thủ công đòi hỏi kinh nghiệm và sự khéo léo. Việc tìm kiếm, đào tạo và giữ chân những người thợ có tay nghề cao, đặc biệt là những nghệ nhân có khả năng chế biến chè đỉnh cao, là một thách thức. Hợp tác xã cần có chính sách đãi ngộ, môi trường làm việc tốt để họ gắn bó lâu dài.

Để hợp tác xã hoạt động hiệu quả, các thành viên không chỉ cần giỏi về kỹ thuật canh tác, chế biến mà còn cần có kiến thức về quản lý, kinh doanh, tiếp thị, và ứng dụng công nghệ. Việc tổ chức các lớp tập huấn, nâng cao năng lực cho thành viên là cần thiết. Nông nghiệp nói chung và nghề làm chè nói riêng đang đối mặt với nguy cơ thiếu hụt lao động trẻ. Hợp tác xã cần có những chính sách, mô hình sản xuất hấp dẫn để thu hút thế hệ trẻ tham gia, kế thừa và phát huy nghề truyền thống.

Để không ngừng phát triển, hợp tác xã cần liên tục cập nhật công nghệ và thực hành bền vững. Mặc dù đã có những đầu tư ban đầu, nhưng công nghệ chế biến chè không ngừng phát triển. Việc nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ mới để nâng cao năng suất, giảm chi phí, và cải thiện chất lượng vẫn là một thách thức đòi hỏi nguồn vốn và tầm nhìn. Mô hình du lịch trải nghiệm chè mang lại tiềm năng lớn, nhưng cũng đòi hỏi hợp tác xã phải đầu tư vào cơ sở hạ tầng, dịch vụ, và đảm bảo tính bền vững của môi trường du lịch. Việc cân bằng giữa sản xuất và du lịch để không làm ảnh hưởng đến chất lượng chè là điều cần lưu ý.

Đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường xuất khẩu: Khi vươn ra thị trường quốc tế, hợp tác xã sẽ phải đối mặt với các tiêu chuẩn khắt khe hơn về dư lượng hóa chất, các chứng nhận quốc tế (như Organic USDA, EU Organic), và các quy định về thương mại công bằng. Vượt qua những thách thức này đòi hỏi hợp tác xã Chè Hảo Đạt phải có một chiến lược phát triển dài hạn, sự kiên trì, khả năng thích ứng linh hoạt và không ngừng học hỏi.

Điều quan trọng nhất là giữ vững triết lý kinh doanh ban đầu: luôn đặt chất lượng sản phẩm lên hàng đầu, bảo tồn giá trị truyền thống, và không ngừng đổi mới để mang đến những tách trà tinh túy nhất cho người tiêu dùng. Chính những giá trị cốt lõi này sẽ là nền tảng vững chắc giúp hợp tác xã Chè Hảo Đạt tiếp tục khẳng định vị thế và phát triển bền vững trong tương lai./.

Đăng ký đặt báo