Hội thảo “Nông nghiệp đô thị - Giải pháp phát triển không gian xanh” quy tụ hơn 150 khách mời trong đó có các nhà khoa học, chuyên gia và các doanh nghiệp uy tín trong lĩnh vực nông nghiệp đô thị (NNĐT).
Phát biểu khai mạc, PGS.TS Nguyễn Thành Lợi - Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị cho biết, trong gần hai thập kỷ qua, tốc độ đô thị hóa của Việt Nam diễn ra nhanh và mạnh mẽ. Tỷ lệ dân số đô thị tăng nhanh kéo theo những sức ép ngày càng lớn về không gian sống, môi trường, giao thông, hạ tầng kỹ thuật và chất lượng đời sống của cư dân. Nhiều đô thị lớn đang đối mặt với sự thu hẹp không gian xanh, ô nhiễm không khí tăng cao và tác động rõ rệt của biến đổi khí hậu.
“Phát triển đô thị hiện đại cần chuyển dịch từ cách tiếp cận truyền thông sang tư duy đô thị bền vững, thông minh, lấy chất lượng sống và cân bằng môi trường làm trọng tâm”, PGS.TS Nguyễn Thành Lợi nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, NNĐT nổi lên như một hướng đi chiến lược, vừa đáp ứng nhu cầu thực phẩm an toàn, vừa bổ sung không gian xanh, cải thiện môi trường sinh thái, đồng thời lan tỏa lối sống bền vững, nâng cao ý thức của cộng đồng đô thị. Nhiều mô hình thành công trên thế giới như Singapore với mục tiêu tự chủ 30% nguồn thực phẩm vào năm 2030 nhờ nông nghiệp công nghệ cao trên mái nhà, Nhật Bản với "nông trại trong nhà" ứng dụng AI và IoT, hay Hà Lan với công nghệ nhà kính tiên tiến.
Theo đó, nhiều chuyên gia nhận định rằng, NNĐT không chỉ là giải pháp môi trường mà còn là giải pháp kinh tế và xã hội trong tương lai, có thể giúp chúng ta giảm chi phí vận chuyển nông sản, góp phần giảm phát thải khí nhà kính, tạo sinh kế mới cho người dân đô thị, xây dựng văn hoá sống xanh, khuyến khích thế hệ trẻ tiếp cận thiên nhiên, hỗ trợ quản lý nước và quản lý rác hữu cơ, phát triển kinh tế tuần hoàn. Chính vì vậy, NNĐT mang tính đa giá trị, vượt xa khuôn khổ của hoạt động trồng trọt thông thường.
PGS.TS Nguyễn Thành Lợi nhấn mạnh, để NNĐT phát triển mạnh mẽ và trở thành giải pháp bền vững, chúng ta cần nhiều hơn nữa sự phối hợp giữa chính quyền, nhà khoa học, doanh nghiệp và người dân. Cần những chính sách hỗ trợ phù hợp, các nghiên cứu thực tiễn, các sản phẩm - giải pháp công nghệ chất lượng cao và cả những mô hình mẫu có thể nhân rộng.
Với Việt Nam, nhiều mô hình NĐĐT như vườn trên mái, thủy canh đã xuất hiện và tạo giá trị. Tuy nhiên, vẫn còn những điểm nghẽn hiện hữu như chính sách chưa hoàn thiện, công nghệ cao chưa dễ tiếp cận, kết nối cung – cầu hạn chế và thiếu hệ sinh thái giữa quản lý, khoa học, doanh nghiệp và người dân, khiến nhiều mô hình kém bền vững.
Chứng kiến thực trạng ấy, PGS.TS Nguyễn Thành Lợi kêu gọi các đại biểu tập trung thảo luận thực trạng, chia sẻ mô hình hiệu quả và đề xuất giải pháp thúc đẩy NĐĐT gắn với mục tiêu mở rộng không gian xanh và phát triển đô thị bền vững.
Nhằm thúc đẩy mạnh mẽ nông nghiệp đô thị tại Việt Nam, hội thảo “Nông nghiệp đô thị - Giải pháp phát triển không gian xanh” vạch đích ba mục tiêu trọng tâm:
Thứ nhất, phát triển mô hình kinh tế và cộng đồng xanh trong các đô thị. Hướng đến tạo ra giá trị cộng đồng như không gian xanh, giảm nhiệt đô thị, giáo dục môi trường và phát triển kinh tế hộ gia đình, đồng thời giải quyết thách thức về sự kết nối hạn chế giữa cư dân, chính quyền và doanh nghiệp.
Thứ hai, ứng dụng công nghệ, mô hình sản xuất mới và giải pháp kỹ thuật phù hợp đô thị. Nhằm khắc phục những hạn chế về diện tích, giá đất cao và yêu cầu vệ sinh an toàn nghiêm ngặt bằng cách ứng dụng công nghệ cao, giá thể sạch, phân bón an toàn và phương pháp tối ưu không gian.
Thứ ba, hoàn thiện chính sách và quy hoạch nhằm thúc đẩy phát triển nông nghiệp đô thị. Giải quyết tình trạng thiếu khung chính sách cụ thể, thiếu tiêu chí quy hoạch đất đai, không gian và hạ tầng, tạo hành lang pháp lý cho các chủ thể đầu tư dài hạn.
