Lâm Đồng: Hợp tác y sinh Việt – Cuba mở lối đột phá khoa học công nghệ

Hội thảo không chỉ là diễn đàn kết nối trực tiếp các cơ quan quản lý, chuyên  gia, nhà khoa học, tổ chức Khoa học công nghệ y sinh hàng đầu của 2 nước nhằm  đề xuất, thảo luận nội dung và cơ chế hợp tác, thúc đẩy chuyển giao công nghệ,  trao đổi chuyên gia, phát triển sản phẩm ứng dụng trên cơ sở các phát minh, sáng  chế, giải pháp kỹ thuật có tiềm năng thương mại hoá của các nhà khoa học Cuba như điều trị bệnh ung thư, đột quỵ, tiểu đường, chăm sóc sức khoẻ cộng đồng và  nông nghiệp công nghệ cao mà còn là cơ hội để Lâm Đồng vươn mình trở thành  một trung tâm đổi mới sáng tạo Y sinh của miền Nam và cả nước. Đây cũng là hoạt động ý nghĩa hướng đến kỷ niệm 65 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam – Cuba (2/12/1960 – 2/12/2025). 

Tham dự Hội thảo có ông Trần Lưu Quang - Bí thư Trung ương Đảng,  Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương; ông Y Thanh Hà Niê Kđăm - Bí thư Tỉnh uỷ Lâm Đồng; ông Trần Hồng Thái - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch  UBND tỉnh Lâm Đồng cùng 200 chuyên gia, nhà khoa học, đại diện các cơ quan,  tổ chức, doanh nghiệp hàng đầu của Việt Nam và Cuba trong lĩnh vực y sinh. 

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Y Thanh Hà Niê Kđăm – Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng cho rằng, với những lợi thế to lớn về khí hậu, nhân lực và không gian phát triển sau sáp nhập, Lâm Đồng có lợi thế đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn ngay trong thị trường tiêu thụ nội tỉnh và hiện thực khả năng kết nối xuất khẩu sản phẩm khoa học công nghệ ra thế giới, đặc biệt là các sản phẩm công nghệ y sinh tiên tiến.

Phát biểu tại hội thảo, ông Trần Lưu Quang - Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương cho rằng công nghệ y - sinh học tiên tiến đã được xác định là một trong 11 nhóm công nghệ chiến lược của Việt Nam. Đây là những lĩnh vực Việt Nam xác định cần tập trung ưu tiên thu hút đầu tư, phát triển nguồn nhân lực và hạ tầng để góp phần giải quyết các bài toán lớn của đất nước, thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững.

“Cuba đã trở thành một hình mẫu thành công về đổi mới trong lĩnh vực công nghệ y sinh tiên tiến, xây dựng thành công một hệ sinh thái công nghệ sinh học hoàn chỉnh, mang tầm cỡ quốc tế với khả năng tự chủ từ nghiên cứu, phát triển đến sản xuất và thương mại hóa. Đây là minh chứng cho thấy chúng ta có thể đạt được những thành tựu đột phá trong phát triển công nghệ cao thông qua đầu tư có trọng tâm với định hướng chiến lược đúng đắn, bài bản...

Tôi đánh giá cao sự chủ động và tầm nhìn chiến lược của Lâm Đồng trong việc tiên phong hợp tác với Cuba trong lĩnh vực công nghệ y sinh. Tôi cho rằng sự hợp tác này không chỉ cụ thể hóa Nghị quyết số 57 như tên của hội thảo, mà đã lồng ghép sáng tạo và hiện thực hóa đồng thời cả bốn nghị quyết của Bộ Tứ Chiến lược gồm Nghị quyết 57, 59, 66, 68”, ông Trần Lưu Quang nói.

Ông Trần Hồng Thái - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng cho biết: “Với lợi thế về khí hậu, hạ tầng giáo dục – y tế, cùng nguồn dược liệu  tự nhiên và vị trí chiến lược tại vùng kinh tế phía Nam, Lâm Đồng có đầy đủ điều  kiện để phát triển trở thành một trung tâm y sinh công nghệ cao. Trong bối cảnh  cả nước đang đồng loạt thúc đẩy các đột phá chiến lược về khoa học – công nghệ,  đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của  Bộ Chính trị; nghiên cứu mô hình phát triển vùng, điều chỉnh địa giới hành chính  và thúc đẩy liên kết tỉnh – thành, chúng tôi xác định: y sinh là một trụ cột kinh tế  – khoa học – xã hội mới, không chỉ phục vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân mà còn  tạo ra giá trị xuất khẩu, thu hút đầu tư chất lượng cao, và lan tỏa hệ sinh thái đổi  mới sáng tạo tại địa phương. Việc hợp tác với Cuba – quốc gia có nền công nghệ  y sinh hàng đầu thế giới – là bước đi chiến lược đầu tiên trong lộ trình này. Lâm  Đồng cam kết đồng hành cùng các đối tác trong và ngoài nước để phát triển y  sinh trở thành ngành mũi nhọn mới, mang tầm quốc gia và khu vực”.

Tại hội thảo, bà Maylem Rivero Silva, Tham tán công sứ, Trưởng Văn phòng Kinh tế và Thương mại Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam thông tin, Cuba không chỉ là quốc gia đầu tiên trên thế giới phát triển thành công vắc xin điều trị ung thư phổi Cimavax-EGF mà còn hoàn toàn tự chủ trong việc nghiên cứu, sản xuất và phân phối vắc xin Covid-19 Abdala và Soberana. Tập đoàn BioCubaFarma là tập đoàn công nghệ sinh học lớn thứ 6 thế giới với 14 công ty con và hơn 2.000 bằng sáng chế, cung cấp 60% danh mục thuốc thiết yếu cho Cuba và xuất khẩu sản phẩm đến nhiều nước trên thế giới.

Cũng trong khuôn khổ hội thảo này, Viện Kinh tế Xanh và Tập đoàn  Labiofam (Cuba) đã kí Hợp đồng khung hợp tác toàn diện về việc cùng hợp tác  nghiên cứu, phát triển, sản xuất và thương mại các sản phẩm, công trình nghiên  cứu công nghệ sinh học nông nghiệp và y học tự nhiên phục vụ chăm sóc sức  khoẻ nhân dân và phát triển nông nghiệp bền vững. Trong đó có các sản phẩm  nổi tiếng của Cuba như sản phẩm hỗ trợ bệnh nhân ung thư từ nọc bọ cạp xanh,  thuốc bảo vệ thực vật sinh học, phân bón vi sinh, mỹ phẩm thiên nhiên... 

Viện Kinh tế Xanh cũng ký Biên bản ghi nhớ hợp tác toàn diện với Trung  tâm kĩ thuật gien và công nghệ sinh học CIGB (Công ty BioCubafarma - Bộ Y  tế) về việc cùng hợp tác nghiên cứu, phát triển, sản xuất và thương mại các sản  phẩm, công trình nghiên cứu công nghệ sinh học nông nghiệp trong đó nổi bật là  các loại vắc xin dành cho động vật gia súc gia cầm thuỷ hải sản, chế phẩm bảo  quản thực phẩm sinh học...