Việc sử dụng ghế an toàn cho trẻ em trên ô tô sắp được siết chặt theo QCVN 123:2024/BGTVT – quy chuẩn kỹ thuật mới nhất của Bộ Giao thông Vận tải. Những quy định này không chỉ mang tính bắt buộc mà còn nhằm giúp cha mẹ bảo vệ con tốt hơn trong mọi tình huống giao thông, đặc biệt là khi xảy ra va chạm hoặc phanh gấp.
Theo quy chuẩn, thiết bị an toàn cho trẻ em được thiết kế để giữ trẻ ở tư thế ổn định, hạn chế tối đa nguy cơ chấn thương khi xe chuyển động mạnh. Đây được xem là “lá chắn” hiệu quả nhất giúp bảo vệ trẻ trên ô tô – điều mà dây an toàn thông thường không đáp ứng được đối với trẻ nhỏ.
Hai nhóm thiết bị chính được quy chuẩn xác định gồm hệ thống ghế trẻ em CRS và hệ thống ghế trẻ em nâng cao ECRS chuẩn ISOFIX. Trong đó, CRS bao gồm ghế, dây đai, khóa an toàn, bộ điều chỉnh và các phụ kiện như nôi hoặc tấm chắn va chạm, với yêu cầu quan trọng nhất là phải được lắp đặt chắc chắn lên ô tô và phù hợp với từng độ tuổi của trẻ.
Trong khi đó, ECRS – loại ghế được nhiều chuyên gia khuyến nghị vì giúp giảm tối đa lỗi thao tác khi lắp đặt – được chia thành hai dạng: ghế ISOFIX i-Size (phổ dụng) và ghế ISOFIX dành riêng cho từng mẫu xe. Nhờ cơ chế khóa cứng trực tiếp vào khung xe, ghế ISOFIX mang lại độ ổn định cao và khả năng bảo vệ vượt trội cho trẻ nhỏ trong mọi tình huống di chuyển.
Quy chuẩn QCVN 123:2024/BGTVT cũng đưa ra bốn yêu cầu quan trọng mà mọi cha mẹ cần ghi nhớ khi lựa chọn và sử dụng ghế an toàn cho trẻ. Theo đó, thiết bị phải phù hợp để lắp đặt trên ô tô, bảo đảm không lung lay hay xê dịch trong quá trình di chuyển. Ghế không được có cạnh sắc hoặc phần nhô có thể gây hại cho quần áo, da trẻ hoặc làm hỏng vỏ ghế. Các bộ phận cứng của thiết bị cũng phải được thiết kế sao cho không làm mòn dây đai khi sử dụng.
Ngoài ra, ghế an toàn không thể tự tháo rời bằng tay, mọi chi tiết tháo lắp đều phải dùng dụng cụ chuyên dụng để tránh nguy cơ lắp sai hoặc sử dụng không đúng cách. Những quy định này nhằm giảm thiểu rủi ro từ việc dùng sản phẩm kém chất lượng hoặc lắp đặt không chuẩn – các yếu tố dễ khiến thiết bị an toàn mất tác dụng trong những tình huống khẩn cấp.
Nhiều nghiên cứu cho thấy sử dụng ghế an toàn đúng cách có thể giảm đến 70% nguy cơ tử vong và giảm hơn 50% chấn thương nghiêm trọng cho trẻ khi xảy ra tai nạn. Tuy nhiên tại Việt Nam, tỷ lệ phụ huynh cho trẻ ngồi ghế riêng trên ô tô vẫn còn thấp.
Quy chuẩn QCVN 123:2024/BGTVT được kỳ vọng sẽ thay đổi thói quen này bằng việc thiết lập tiêu chí rõ ràng và đồng bộ, giúp phụ huynh dễ lựa chọn, dễ lắp đặt và yên tâm hơn khi đưa trẻ lên xe./
