Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế: Các động lực tăng trưởng suy giảm, cần khơi thông nút thắt, tạo động lực mới

Ủy ban Kinh tế đánh giá các động lực tăng trưởng suy giảm; thị trường tiền tệ, tài chính, bất động sản tiềm ẩn rủi ro; hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn;... đang gây áp lực lớn cho khả năng hoàn thành mục tiêu tăng trưởng năm 2023 và giai đoạn 2021-2025.
11e108ea396fec31b57e-1694927949.jpg
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu tại họp báo - Ảnh: Hoàng Hà

Sáng 17/9, phát biểu tại họp báo chương trình “Diễn đàn Kinh tế - xã hội năm 2023: Tăng cường năng lực nội sinh, kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững”, ông Nguyễn Minh Sơn, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, năm 2023 là năm giữa nhiệm kỳ, có ý nghĩa rất quan trọng trong việc thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2021 – 2025), đồng thời cũng là năm thứ hai thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội 2022-2023.

Tuy nhiên, những tháng đầu năm 2023, kinh tế thế giới đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Trong nước, kinh tế vĩ mô duy trì ổn định nhưng tăng trưởng kinh tế gặp nhiều khó khăn với hầu hết các động lực tăng trưởng suy giảm; thị trường tiền tệ, tài chính, bất động sản tiềm ẩn không ít rủi ro; hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn; việc làm, thu nhập của người lao động bị cắt giảm, bảo hiểm xã hội chịu nhiều áp lực,… Những tồn tại, hạn chế trên gây áp lực lớn trong điều hành kinh tế vĩ mô và khả năng hoàn thành mục tiêu tăng trưởng cả năm 2023 cũng như giai đoạn 2021 - 2025.

“Vì vậy, việc tổ chức Diễn đàn Kinh tế - xã hội năm 2023 là rất cần thiết nhằm đánh giá toàn diện tình hình thế giới và trong nước, đánh giá giữa nhiệm kỳ việc thực hiện Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025, qua đó tìm kiếm các giải pháp, chính sách để tháo gỡ nút thắt, khơi thông nguồn lực, kiến tạo động lực, hỗ trợ nền kinh tế vượt qua khó khăn, phục hồi và thúc đẩy tăng trưởng, phát triển bền vững, phấn đấu đạt cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ theo các nghị quyết về Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội năm 2023 cũng như giai đoạn 2021 - 2025 và các nghị quyết khác của Quốc hội”, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhấn mạnh.

Với mục tiêu bao hàm cả nội dung về kinh tế và xã hội, nhấn mạnh đến yếu tố tăng trưởng của nền kinh tế, bảo đảm bao quát các vấn đề ngắn hạn và các vấn đề dài hạn của cả nhiệm kỳ 5 năm 2021 -2025, đồng thời không trùng lặp với các diễn đàn kinh tế tổ chức gần đây, Ủy ban Kinh tế dự kiến chọn chủ đề của Diễn đàn kinh tế - xã hội Việt Nam năm 2023 là: “Khơi thông nguồn lực, kiến tạo động lực mới cho tăng trưởng và phát triển bền vững”.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh, tại những diễn đàn thường niên trước, các ý kiến cũng luôn nhấn mạnh việc ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, tăng cường năng lực nội sinh để thúc đẩy tăng trưởng. Nhưng diễn đàn năm nay sẽ đặc biệt nhấn mạnh đến vấn đề tăng cường năng lực nội sinh, kiến tạo động lực tăng trưởng mới.

Theo ông Thanh, sau hơn hai năm đại dịch với tác động lớn đến kinh tế thế giới và trong nước, có những vấn đề kinh tế nội tại, một số động lực tăng trưởng chững lại. Trong đó, động lực tăng trưởng từ đầu tư công mặc dù những tháng gần đây có cải thiện nhưng mục tiêu cả năm vẫn là một thách thức.

Bên cạnh đó, động lực từ xuất khẩu cũng gặp những khó khăn khi các đơn hàng sụt giảm, doanh nghiệp phải nỗ lực tìm kiếm các thị trường mới, thị trường ngách,… đẩy mạnh xuất khẩu.

Ngoài ra, động lực từ tiêu dùng nội địa, nhất là du lịch, dịch vụ những tháng đầu năm dù tăng trưởng tốt nhưng những tháng gần đây cũng đang chững lại.

Trong bối cảnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng rất cần các giải pháp khơi thông những điểm nghẽn nội tại, đồng thời, kiến tạo những động lực mới để thúc đẩy tăng trưởng.

Do đó, Diễn đàn Kinh tế - xã hội Việt Nam năm 2023 sẽ tập trung vào 4 vấn đề.

Thứ nhất, làm rõ bối cảnh quốc tế; các căng thẳng, xung đột, xu hướng dịch chuyển địa - kinh tế và thách thức mới đối với phục hồi, phát triển của kinh tế thế giới; chính sách kinh tế của các nước lớn, các đối tác thương mại chính của Việt Nam và tác động đến Việt Nam

Thứ hai, đánh giá toàn diện, khách quan thực trạng nền kinh tế Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2023 và dự báo cả năm 2023. Nhận diện các nút thắt, rào cản đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, bao gồm các vấn đề của thị trường đầu vào - đầu ra của doanh nghiệp, rào cản đối với doanh nghiệp, thị trường bất động sản, thị trường tài chính - tiền tệ, lĩnh vực đầu tư công; các vấn đề về khoa học công nghệ, giáo dục, lao động, y tế, an sinh xã hội và các chính sách, giải pháp ứng phó.

Thứ ba, rà soát, đánh giá việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, các Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong thời gian qua, đặc biệt là Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; Nghị quyết số 68/2022/QH15 về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; Nghị quyết số 16/2021/QH15 về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025; Nghị quyết số 31/2021/QH15 về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 -2025 và một số nghị quyết liên quan khác….; trong đó, làm rõ các kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế và bài học kinh nghiệm.

Thứ tư, đề xuất các giải pháp, các động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và ứng phó với thách thức, vấn đề mới phát triển, tận dụng cơ hội mới; làm rõ các ưu tiên vào một số trọng tâm trong nguyên tắc, phương thức, cách thức điều hành kinh tế vĩ mô cũng như trong phục hồi và thúc đẩy tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội.

Ông Thanh cho biết, các ý kiến, tham luận tại diễn đàn sẽ cung cấp thêm thông tin làm luận cứ khoa học, thực tiễn để Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội thẩm tra các nội dung thuộc chức năng; là nguồn thông tin đầu vào quan trọng để đại biểu Quốc hội xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XV sắp tới.

Diễn đàn Kinh tế - xã hội năm nay sẽ diễn ra vào ngày 19/9/2023 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.

Trong buổi sáng, diễn đàn sẽ diễn ra hai phiên thảo luận, chuyên đề 1 với chủ đề “Tăng cường nội lực, khơi thông nguồn lực, hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó” và chuyên đề 2 với chủ đề “Nâng cao năng suất lao động, bảo đảm an sinh xã hội trong bối cảnh mới”. Buổi chiều, sẽ diễn ra phiên toàn thể và thảo luận bàn tròn - tọa đàm cấp cao.

Hoàng Hà