Cây sanh hằng trăm năm tuổi giữa đồng Châu Thịnh, xã Tùng Châu, huyện Đức Thọ.
Với người dân ở thôn Châu Thịnh (xã Tùng Châu, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh), cây sanh mọc giữa cánh đồng ở có niên đại hơn 500 năm tuổi, cây sanh không chỉ là một cây cổ thụ bình thường, mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của bao thế hệ người dân nơi đây.
Cây có chiều cao hơn 15m, tán rộng gần 27m, chu vi gốc khoảng 5,8m. Gốc cây sanh có nhiều ụ nổi, lớp vỏ sần sùi, 4 người ôm không xuể.
Có mặt ở đây từ thế kỷ 15, cây sanh đã chứng kiến nhiều câu chuyện, giai thoại của làng, được người dân ví như một minh chứng sống, và là chốn trở về trong tiềm thức của người con nơi đây khi đi xa.
Ông Trần Đình Quyền - Trưởng thôn Châu Thịnh chia sẻ: Theo cha ông kể lại, cây sanh đã che chắn cho dân làng trong những trận lụt lịch sử. Những năm tháng chiến tranh, nơi đây là địa điểm quân đội thường họp mặt, hứng chịu những trận bom mìn dội xuống. Trải qua điều kiện khắc nghiệt về thời tiết cũng như chiến tranh phá hại, gốc sanh vẫn xanh tốt đến bây giờ.
Thời gian gần đây, cây sanh cổ thụ này đã thu hút khá đông đảo du khách trong và ngoài địa phương đến chiêm ngưỡng, chụp ảnh và khám phá những nét văn hóa độc đáo của vùng đất Châu Thịnh nói riêng và xã Tùng Châu nói chung.
Đến gần khu vực cây sanh, du khách sẽ cảm nhận ngay được không khí trong lành, mát mẻ từ những tán cây cổ thụ lớn, tạo nên một không gian xanh mát, dễ chịu. Vào những buổi sáng sớm hay chiều tà đứng dưới tán cây, thả hồn vào những làn gió nhẹ nhàng, lắng nghe âm thanh rì rào của lá cây như kể lại câu chuyện xưa, về sự bền bỉ và kiên cường của cây sanh suốt nửa thiên niên kỷ qua.
Ngày nay, gốc cây đại thụ thành nơi người dân sinh hoạt, nghỉ ngơi mỗi buổi chiều hay những hôm đi làm đồng nắng gắt.
Ông Nguyễn Văn Nhị (Thôn Châu Thịnh, xã Tùng Châu) cho hay: Trong những trận lụt lịch sử của năm 1954, 1960, 1978, 1988, người dân làng Tứ (nay là thôn Châu Thịnh) đều vận chuyển hết tài sản rồi leo lên những cành cây sanh để tránh lũ. Nhờ cây cổ thụ này, tính mạng của người dân được an toàn sau nhiều trận lũ.
Chị Phan Thị Cẩm Giang - Công chức Văn hóa xã Tùng Châu cho biết: Hằng năm, địa phương phối hợp cùng người dân để chăm sóc, giữ độ tươi tốt cho cây. Nhiều con em xa quê cũng đã quyên góp, ủng hộ để tôn tạo lại khuôn viên của cây sanh, nâng nền đất để giữ chắc bộ rễ, bảo tồn cây. Địa phương cũng rất mong muốn sớm có một danh hiệu, chứng nhận cho một cây cổ đã trải qua hàng trăm năm lịch sử, gắn bó với bao thăng trầm của quê nhà.
Ngoài ý nghĩa về mặt sinh thái, cây sanh còn có ý nghĩa tâm linh đặc biệt. Bao thế hệ người dân xã Tùng Châu đã coi cây cổ thụ này là một thần nông chiếu lộc, che chở cho cuộc sống của dân làng. Ngày nay, nó còn trở thành một điểm đến của nhiều du khách gần xa mỗi khi về với xã Tùng Châu nói riêng và huyện Đức Thọ nói chung.
