Nhiều quy định mới trong dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Quảng cáo đang khiến cộng đồng doanh nghiệp lo ngại sẽ bó hẹp không gian sáng tạo và gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh trong môi trường số.
Theo góp ý của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), dù đồng tình với mục tiêu bảo vệ người tiêu dùng, dự thảo lại đặt ra hàng loạt quy định chi tiết đến mức can thiệp sâu vào hoạt động quảng cáo trực tuyến, quảng cáo trên màn hình và một số lĩnh vực đặc thù như mỹ phẩm, thực phẩm. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến mô hình kinh doanh số mà còn có nguy cơ làm chậm nhịp đổi mới sáng tạo.
Đáng chú ý, Điều 18 của dự thảo quy định quảng cáo trực tuyến phải tắt được bằng một lần bấm, giới hạn thời gian chờ tối đa 5 giây và không cho phép bật quảng cáo mới sau khi đã tắt quảng cáo cũ. VCCI cho rằng những yêu cầu này không phù hợp với thực tiễn, bởi nhiều dịch vụ miễn phí như xem phim, nghe nhạc, đọc tin… đang vận hành nhờ doanh thu quảng cáo.
Thị trường vốn có cơ chế tự điều chỉnh, nếu quảng cáo gây phiền nhiễu, người dùng sẽ rời bỏ nền tảng, từ đó buộc các bên cải thiện trải nghiệm. Việc áp đặt cứng thời lượng hay hình thức quảng cáo, theo VCCI, sẽ phá vỡ mô hình phân phối linh hoạt, làm gián đoạn trải nghiệm và thu hẹp khả năng thử nghiệm những hình thức quảng cáo mới.
Tại Điều 21.3, dự thảo yêu cầu màn hình quảng cáo tại thang máy, sảnh tòa nhà không được thu thập dữ liệu hình ảnh hoặc video của người xem. VCCI đề nghị bỏ quy định này vì dữ liệu ẩn danh như lượt xem, độ tuổi, giới tính ước tính là yếu tố then chốt để nhà quảng cáo đánh giá hiệu quả và quyết định đầu tư. Việc thiếu dữ liệu sẽ khiến hình thức quảng cáo này kém hấp dẫn, kéo theo nguy cơ sụt giảm nguồn thu cho các tòa nhà, vốn phụ thuộc vào quảng cáo để duy trì dịch vụ vận hành.
Một số quy định khác cũng bị doanh nghiệp nhận định là thiếu tính khả thi. Với quảng cáo mỹ phẩm, yêu cầu “đọc rõ ràng” cảnh báo trên TV hoặc video gần như không thể áp dụng với các clip ngắn dưới 10 giây hoặc không có âm thanh. VCCI cho rằng hiển thị cảnh báo bằng chữ viết sẽ thực tế hơn. Với quảng cáo thực phẩm, yêu cầu ghi tên và địa chỉ nhà sản xuất là không cần thiết, vì thông tin này đã có trên nhãn hàng và luật hiện hành chỉ yêu cầu đơn vị chịu trách nhiệm sản phẩm.
Từ những vướng mắc trên, VCCI kiến nghị cơ quan soạn thảo xem xét điều chỉnh hoặc loại bỏ các quy định chưa phù hợp, nhằm tạo môi trường pháp lý thông thoáng hơn, khuyến khích sáng tạo và thúc đẩy sự phát triển của kinh tế số.