Còn khoảng 400.000 hộ khó khăn về nhà ở
Việt Nam đặt mục tiêu đến 31/10/2025 cơ bản hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước. Đây là nội dung trong thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Phiên họp trực tuyến toàn quốc lần thứ ba của Ban Chỉ đạo triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước.
Thông tin từ Bộ Dân tộc và Tôn giáo cho thấy, tính đến ngày 11/4/2025, cả nước đã hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát được 195.068 căn; trong đó khánh thành 93.370 căn và khởi công mới 101.698 căn.
Theo Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung, trong suốt chặng đường 80 năm độc lập và 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, đất nước chúng ta đã thay da đổi thịt, phát triển rất nhanh - từ một nước mà như năm 1993, có tới 67% là hộ đói, nhưng chỉ sau 40 năm đổi mới, Việt Nam đã trở thành nước đang phát triển.
“Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo ở trên cả nước chỉ còn 1,93%; tỷ lệ hộ ở ở đồng bào dân tộc miền núi còn hơn 10%,” ông Dung nhấn mạnh.
Tuy nhiên, ông Dung cũng thẳng thắn cho biết trong số những hộ nghèo nói trên, có những hộ gia đình ở miền núi, vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số còn rất nhiều khó khăn - khó khăn cả về cái ăn, cái mặc, chỗ ở, cuộc sống.
Dẫn con số cụ thể, ông Dung cho biết qua rà soát, đến giữa năm 2024, cả nước còn 400.000 hộ chưa có nhà ở, hoặc có nhà nhưng bị dột nát, không đảm bảo 3 tiêu chí (bao gồm nền cứng, khung cứng và mái cứng).
Rà soát bố trí đất ở cho hộ khó khăn
Tại Thông báo 158/TB-VPCP ngày 5/4 về kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại phiên họp trực tuyến toàn quốc lần thứ 3 của Ban Chỉ đạo triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành hướng dẫn các địa phương bố trí đất xây dựng nhà ở đối với hộ khó khăn về đất ở.
Trên cơ sở chỉ đạo này, ngày 15/4/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chính thức ban hành Văn bản 1066/BNNMT-QLĐĐ, gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc hướng dẫn các địa phương bố trí đất xây dựng nhà ở đối với hộ gia đình khó khăn về đất ở, nhằm thực hiện mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc trước ngày 31/10/2025, đúng theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Theo hướng dẫn, căn cứ vào quỹ đất ở đã được xác định trong phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai trong quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của cấp huyện trên địa bàn tỉnh thời kỳ 2021-2030 đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, các địa phương giao cho các cấp, các ngành chức năng rà soát ưu tiên bố trí đất ở đối với hộ có khó khăn về đất ở theo hình thức giao đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, miễn, giảm tiền sử dụng đất theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 124 và điểm b khoản 1 Điều 157 Luật Đất đai.
Đối với đất nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở hoặc các loại đất phi nông nghiệp không phải là đất ở của hộ gia đình, cá nhân phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, địa phương cần có chính sách khuyến khích người dân thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở và được miễn tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định của pháp luật để kịp thời xây dựng nhà ở.
Bộ cũng đề nghị các địa phương rà soát diện tích đất có nguồn gốc nông, lâm trường để công nhận quyền sử dụng đất cho người đang sử dụng đất (trong đó có đất ở) mà có giấy tờ của nông, lâm trường quốc doanh trước ngày 1/7/2004 hoặc thu hồi đất theo quy định tại Điều 181 Luật Đất đai để giao cho người dân không có đất ở theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 124 và điểm b khoản 1 Điều 157 Luật Đất đai.
Đối với trường hợp nhà nước thu hồi đất, các địa phương cần ưu tiên dành quỹ đất do tổ chức phát triển quỹ đất phát triển, quản lý để bố trí tái định cư kịp thời để người dân có chỗ ở. Khu tái định cư phải đáp ứng quy định về điều kiện, tiêu chí trong pháp luật đất đai; phù hợp với truyền thống văn hóa, phong tục, tập quán của cộng đồng dân cư nơi có đất thu hồi (Điều 91 và Điều 110 Luật Đất đai), bảo tồn bản sắc dân tộc gắn với phong tục, tập quán, tín ngưỡng của các dân tộc (Điều 179 Luật Đất đai).
Ngoài ra, trong quá trình thực hiện việc bố trí đất xây dựng nhà ở đối với hộ có khó khăn về đất ở theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các địa phương cần chỉ đạo các cấp, các ngành chức năng thực hiện các thủ tục về đất đai (như tách thửa, đăng ký đất đai, cấp mới hoặc cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) theo quy trình rút gọn và không thu phí.
