Tuy nhiên, theo Cục Thuế TP.HCM, chỉ 3,18% trong số hộ đóng cửa có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm – nhóm chịu điều chỉnh bởi Nghị định 70 về hóa đơn điện tử. Con số này cho thấy nỗi lo không bắt nguồn từ chính sách, mà phần lớn đến từ sự hiểu lầm và tâm lý e ngại của tiểu thương.
Trong tháng 5-2025, khi cơ quan chức năng tăng cường chuẩn bị triển khai Nghị định 70 của Chính phủ, Chi cục Thuế khu vực II (TP.HCM) ghi nhận có 3.763 hộ kinh doanh ngừng hoạt động hoặc đóng cửa. Tuy nhiên, chỉ 440 hộ trong số đó – chiếm 3,18% – là các hộ có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm, thuộc diện bắt buộc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Tổng số thuế liên quan từ nhóm này chỉ khoảng 1,4 tỷ đồng.
Điều này cho thấy phần lớn các hộ nghỉ kinh doanh không thuộc diện điều chỉnh theo quy định mới. Theo Cục Thuế TP.HCM, nguyên nhân chính nằm ở tâm lý hoang mang, hiểu sai rằng toàn bộ hộ kinh doanh đều phải sử dụng máy tính tiền và hóa đơn điện tử – dẫn đến lo ngại về tăng chi phí đầu tư, thay đổi quy trình, hoặc sợ bị kiểm tra nguồn gốc hàng hóa.
Theo Nghị định 70, quy định về hóa đơn điện tử từ máy tính tiền chỉ áp dụng với hộ/cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên, hoạt động trong các lĩnh vực đặc thù như: ăn uống, khách sạn, bán lẻ, vận tải hành khách, thẩm mỹ, vui chơi giải trí... và bán trực tiếp cho người tiêu dùng.
Hiện cả nước có hơn 3,6 triệu hộ kinh doanh, nhưng chỉ khoảng 1% – tương đương 37.576 hộ – thuộc diện bắt buộc thực hiện chính sách mới. Tại TP.HCM, con số này là 15.764 hộ, chiếm khoảng 6,7% tổng số hộ kinh doanh trên địa bàn. Trong đó, có 11.865 hộ kinh doanh theo phương pháp khoán và 3.899 hộ kê khai.
Cơ quan thuế khẳng định: Việc áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền không làm thay đổi chính sách thuế hiện hành. Điều chỉnh chỉ nằm ở việc minh bạch hóa cơ sở xác định doanh thu – giúp cơ quan thuế tính đúng, thu đúng, sát với thực tế kinh doanh. Với các hộ doanh thu dưới 1 tỷ đồng/năm, không hoạt động trong các ngành nghề quy định, sẽ không chịu ảnh hưởng.
Ngoài ra, quy định cũng nhằm khắc phục tình trạng kê khai thiếu trung thực hoặc doanh thu không phản ánh đúng hoạt động thực tế – góp phần thúc đẩy chuyển đổi số, nâng cao hiệu quả quản lý thuế, tăng cường sự công bằng giữa các thành phần kinh tế.
Để đảm bảo chính sách được thực thi hiệu quả, Cục Thuế TP.HCM đã phối hợp với các đơn vị cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử, Hội Tư vấn Thuế và các đại lý thuế triển khai hướng dẫn, hỗ trợ các hộ kinh doanh chuyển đổi. Thậm chí, một số nhà cung cấp đã cam kết hỗ trợ miễn phí trong giai đoạn đầu nhằm giảm áp lực chi phí cho tiểu thương.
Đến nay, tại TP.HCM đã có hơn 16.200 hộ kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền kết nối cơ quan thuế. Ngoài ra, khoảng 31.000 doanh nghiệp cũng đã áp dụng hình thức này.
Việc áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền được đánh giá là bước đi tất yếu trong bối cảnh phát triển kinh tế số và đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt. Không chỉ tăng tính minh bạch và hỗ trợ quản lý thuế hiệu quả, chính sách còn mở ra cơ hội để các hộ kinh doanh nhỏ lẻ từng bước hội nhập vào hệ sinh thái số hiện đại.
